To w nawiązaniu do tego, co wydarzyło się 25 lutego 1944 r. Niemcy schwytali i osadzili w rzeszowskim Zamku grupę Żydów, którzy ukrywali się w piwnicach pod Rynkiem. Kilka dni później, 1 marca, wszyscy zostali rozstrzelani. Franciszek Kotula określił te wydarzenia mianem „ostatniego aktu żydowskiej tragedii”.
Autorem prelekcji będzie Kamil Kopera, historyk w Instytucie Solidarności i Męstwa im. Witolda Pileckiego, poprzednio specjalista do spraw badań w markowskim Muzeum Polaków Ratujących Żydów podczas II wojny światowej im. Rodziny Ulmów. Członek forum badań nad Zagładą w Polsce przy Arnold and Leona Finkler Institute of Holocaust Research izraelskiego uniwersytetu Bar-Illana.
W ramach pracy zawodowej Kamil Kopera zajmuje się strategiami przetrwania Żydów i relacjami polsko – żydowskimi w czasie II wojny światowej, jest współtwórcą wystaw i autorem publikacji poświęconych tym zagadnieniom, w tym ekspozycji stałej “Zawołani po imieniu” w warszawskim “Domu bez Kantów”. W 2020 r. ukazała się jego książka pt. “Losy Żydów z Markowej”, będąca wynikiem badań nad ustaleniem tożsamości dotychczas bezimiennych ofiar Zagłady z tej podkarpackiej miejscowości. Jego badania doprowadziły w 2022 r. do odsłonięcia na terenie Placu Cichociemnych w Rzeszowie pomnika poświęconego Michałowi Stasiukowi i Żydom którzy z jego wsparciem ukrywali się pod rzeszowskim Rynkiem.
Nathan „Tulek” Berliner urodził się w 1922 r. w Kaliszu. W czasie wojny Niemcy przesiedlili go do Rzeszowa. Pracował niewolniczo w zakładach PZL. Uciekł w marcu 1943 r. i ukrył się w bunkrze pod rzeszowskim Rynkiem. W lutym 1944 r., po jego dekonspiracji, udało mu się uciec. Wraz z innym „lokatorem” bunkra, rzeszowianinem, Jechielem Kleinmunzem dotarł do Łańcuta. Przetrwali. Jego opowieść będzie obecna podczas wtorkowego spotkania jako jeden z „przewodników”.
Organizatorzy wydarzenia: Stowarzyszenie Rajsze oraz Rzeszowskie Piwnice.
Wydarzenie zostało dofinansowane z budżetu Gminy Miasto Rzeszów w ramach „Całorocznej działalności kulturalnej 2024”.
