Reklama

Ludzie

Zmarł prof. Bolesław Fleszar, były rektor PRz

Aneta Gieroń
Dodano: 01.12.2023
Prof. Bolesław Fleszar. Fot. Archiwum Politechniki Rzeszowskiej
Prof. Bolesław Fleszar. Fot. Archiwum Politechniki Rzeszowskiej
Share
Udostępnij

Zmarł prof. dr. hab. dr. h.c. Bolesław Fleszar, znakomity naukowiec, ceniony pedagog, były senator, były rektor Politechniki Rzeszowskiej, doktor honoris causa PRz, twórca rzeszowskiej, naukowej szkoły elektrochemicznej. Pogrzeb odbędzie się w poniedziałek, 4 grudnia o godz. 13:30 na Cmentarzu Wilkowyja w Rzeszowie.

Profesor Bolesław Fleszar urodził się 17 grudnia 1933 r. w Wólce Pełkińskiej koło Jarosławia. Po ukończeniu w 1953 roku Technikum Chemicznego w Jarosławiu, rozpoczął studia na Wydziale Matematyki, Fizyki i Chemii Uniwersytetu Łódzkiego, które ukończył w 1958 roku. W tym samym roku podjął pracę w Laboratorium Badawczym Zakładów Chemicznych „Organika-Sarzyna” w Nowej Sarzynie. Zorganizował wówczas Pracownię Analizy Instrumentalnej wprowadzając metody elektrochemiczne oraz spektroskopowe do praktyki przemysłowej.

Promotorem jego rozprawy doktorskiej zatytułowanej „Wpływ związków powierzchniowo-czynnych na elektroredukcję nitrozwiązków aromatycznych w różnych środowiskach”, był prof. Bogdan Jakuszewski, jeden z najwybitniejszych polskich elektrochemików. Obronił ją w 1966 r. na Wydziale Matematyki, Fizyki i Chemii Uniwersytetu Łódzkiego. Była to pierwsza, w okresie powojennym, praca doktorska wykonana w całości poza uczelnią, w zakładzie przemysłowym.

Profesor umiejętnie łączył badania podstawowe z problemami technologicznymi występującymi w zakładzie przemysłowym. I tak, otrzymane w czasie realizacji pracy doktorskiej wyniki doprowadziły do opracowania modyfikacji technologii redukcji 1-nitronaftalenu do 1-naftyloaminy, pozwalającej na znaczne skrócenie czasu trwania tego procesu. Poza tym do najważniejszych osiągnięć profesora w czasie pracy w Zakładach „Organika-Sarzyna” można wymienić następujące opracowania: optymalizacji warunków dla procesu fumaryzacji w syntezie żywic poliestrowych, monitoringu korozji stali w odpadowym kwasie siarkowym przy produkcji dianu, oznaczania śladowych ilości metali ciężkich w wytwarzanych produktach oraz oznaczania 2-naftyloaminy w 1-naftyloaminie.

Gdy w Wyższej Szkole Inżynierskiej w Rzeszowie podjęto decyzję o utworzeniu Wydziału Technologii Chemicznej, profesor został zatrudniony w Zakładzie Fizyki, z zadaniem współorganizowania tego wydziału, a po jego powstaniu został powołany na stanowisko kierownika Zespołu Chemii Ogólnej i Analitycznej. Rozpoczął wówczas organizowanie grupy badawczej oraz kontynuował badania nad elektroredukcją jonów chromianowych, a zainteresowanie to było również inspirowane procesem przemysłowym – wykorzystaniem chromianów, jako utleniaczy w procesach produkcji fotochemikaliów. Badania te stanowiły podstawę pracy habilitacyjnej profesora zatytułowanej „Przebieg elektroredukcji jonów chromianowych w środowiskach o pH > 7 i efekt jonitowy w procesach elektroredukcji”. Stopień doktora habilitowanego nauk chemicznych został nadany przez Radę Wydziału Matematyki, Fizyki i Chemii Uniwersytetu Łódzkiego w 1972 roku. Przeprowadzone w tej pracy badania doprowadziły do opracowania przez profesora teorii tzw. efektu jonitowego, którego prawidłowość potwierdziły kolejne prace. Badając proces elektroredukcji jonów chromianowych profesor zaobserwował występowanie oscylacji polarograficznego prądu chwilowego, co było jednym z pierwszych doniesień dotyczących występowania procesów oscylacyjnych w układach elektrochemicznych.

W badaniach naukowych zawsze łączył teorię z praktyką

Tematyka badań naukowych profesora związana była zawsze z ważnymi obszarami obejmującymi zarówno badania podstawowe jak i zastosowania praktyczne. Można wymienić trzy główne nurty badań. Pierwszy, związany ze współpracą z Zakładami „Organika Sarzyna” obejmował badania nad elektrochemicznym otrzymywaniem hydrochinonu oraz pirokatechiny oraz nad elektrochemicznym oczyszczaniem ścieków fenolowych. Drugi, stanowiły prace prowadzone we współpracy z Ośrodkiem Badawczo Rozwojowym Zakładów „Siarkopol” w Tarnobrzegu, które związane były z elektrochemicznymi przemianami organicznych związków siarki. Trzeci, wynikał z prowadzonych wówczas na Wydziale Technologii Chemicznej specjalności studiów technologia – polimerów i ochrona przed korozją, z którymi związane były badania wpływu rozpuszczalnych w wodzie polimerów na przebieg procesów elektrodowych oraz badania mechanizmu inhibicji korozji żelaza przez benzoesan sodu. Rezultacie tych badań było szereg publikacji i patentów. Jednocześnie profesor współpracował z Zakładem Elektroniki na Wydziale Elektrycznym nad opracowaniem metod otrzymywania proszku srebra i dwutlenku rutenu o odpowiednich parametrach fizykochemicznych, pozwalających na zastosowanie w wytwarzaniu elektronicznych układów grubowarstwowych.

Jednak najważniejszym osiągnięciem naukowym profesora było opracowanie nowego modelu podwójnej warstwy elektrycznej, tzw. modelu polaryzacyjnego. Jego istota jest oparta na hipotezie, że na powierzchni elektrody tworzy się zaadsorbowany elektron hydratowany, na skutek uwięzienia zdelokalizowanego elektronu w pułapce utworzonej z trzech, odpowiednio zorientowanych, dipoli wody. Przyjęcie takiej hipotezy pozwala na wyjaśnienie wielu zjawisk występujących na granicy metal-roztwór.

Profesor wypromował 5 doktorów, z których dwóch jest samodzielnymi naukowcami rozwijającymi w swoich badaniach metody elektrochemiczne. Wypromowali oni łącznie 8 doktorów, dlatego mówi się, że jest twórcą rzeszowskiej, naukowej szkoły elektrochemicznej. Jego osiągnięcia naukowe zaowocowały przyznaniem mu w 1996 r. tytułu profesora nauk chemicznych.

Na stanowisko rektora Politechniki Rzeszowskiej został wybrany w pierwszych demokratycznych wyborach władz uczelni w Polsce w 1981 r. Po niespełna roku, w okresie stanu wojennego został odwołany z tego stanowiska.

Prof. Bolesław Fleszar – społecznik i senator I kadencji

Od czasu studiów prof. Fleszar aktywnie angażował się w działalność społeczną. Wygłosił ponad 100 prelekcji na tematy związane z historią Polski i problemami społeczno-politycznymi w Duszpasterstwie Akademickim w Rzeszowie. W 1980 r. był jednym z 16 założycieli koła NSZZ “Solidarność” na Politechnice Rzeszowskiej. Był jednym z inicjatorów powołania w 1981 r. Stowarzyszenia Pamięci gen. Władysława Sikorskiego i pełnił funkcję wiceprzewodniczącego zarządu. Był senatorem Rzeczpospolitej Polskiej I kadencji. Był inicjatorem powołania Fundacji Rozwoju Ziemi Rzeszowskiej (1989), Rzeszowskiej Szkoły Menadżerów (1990) oraz Towarzystwa Rozwoju Regionu Polski Południowo-Wschodniej (1991), w których pełnił również funkcje kierownicze.

W 1999 r. otrzymał Nagrodę Naukową Miasta Rzeszowa, a w 2018 roku został uhonorowany tytułem doktora honoris causa Politechniki Rzeszowskiej.

Share
Udostępnij
Reklama
Reklama
Reklama
Reklama
Reklama

Nasi partnerzy