Data jest bardzo wymowna – na terenach puszczańskich, w szczególności u Lasowiaków, 2 lipca uroczyście obchodzono Święto Matki Boskiej Jagodnej.
– Dzisiaj trochę zapomniane, ale w okolicach Kolbuszowej, w Dzikowcu, Medyni czy w Ociece to dzień odpustowy. W ocieckim kościele znajduje się cudowny obraz Matki Boskiej Ocieckiej, zwany przez miejscowych cudownym obrazem Matki Boskiej Jagodnej. Znany jest z tego, że łaski przed nim wypraszały kobiety mające trudności z doczekaniem się potomstwa. Wśród Lasowiaków wierzono także, że takie kobiety powinny powstrzymać się z jedzeniem jagód do tego właśnie święta. Najczęściej tłumaczono to tym, że tego dnia Matka Boska rozdziela jagody wśród dzieci w niebie i jeśli matka zje jagody wcześniej, to nie dostanie dziecka. I rzeczywiście, w pracy badawczej spotkałam takie osoby, które znały matki wstrzymujące się z jedzeniem jagód do tego czasu – opowiada dr Jolanta Dragan, etnografka z Muzeum Kultury Ludowej w Kolbuszowej.
Nie przez przypadek Lasowiacy wierzyli, że przed tym świętem nie wolno zrywać jagód. Legenda mówi, że w tym czasie brzemienna Maryja szła przez las na spotkanie ze świętą Elżbietą i posilała się borówkami. Mieszkańcy puszczy nie zbierali więc tych owoców przed 2 lipca, aby nie zabrakło ich dla Bożej Rodzicielki. Przestrzeganie zwyczaju miało zapewnić matkom zdrowe i silne potomstwo.
Jagody będą też w niedzielę królować na odpustowych stołach. W trakcie warsztatów kulinarnych, które poprowadzi Danuta Olszowy, znawczyni kuchni lasowiackiej, będzie można posmakować jagodowej zupy, broziaków maślanych z jagodami oraz placka z jagodami i maślanką. Przez całą niedzielę w kolbuszowskim skansenie będzie wyjątkowa okazja poznać tradycje i dziedzictwo Lasowiaków, którzy przez stulecia zamieszkiwali Puszczę Sandomierską.
INAUGURACJA III FESTIWALU KULTURY LASOWIACKIEJ – ODPUST NA JAGODNĄ
NIEDZIELA 2 LIPCA KOLBUSZOWA
Park Etnograficzny Muzeum Kultury Ludowej w Kolbuszowej
od 12:00
• Pokazy filmów związanych z folklorem Lasowiaków oraz obchodami święta
Matki Boskiej Jagodnej w Ociece (do 13.30)
• Warsztaty kulinarne (do 14.00)
• Warsztaty pszczelarskie (12.30-14.30)
• Warsztaty muzyczne (13.15.-14.30)
• Warsztaty bibułkarskie (13.30-15.30)
• Pokazy rzemiosł i przemysłów puszczańskich i rzemiosł ludowych (do 15.00)
• Prezentacja kulinarnego dziedzictwa Lasowiaków wraz z degustacją
tradycyjnych potraw (do 15.00)
• Pokazy tradycyjnych prac gospodarskich (do 15.00)
14:00
Kiermasz „Na Jagodną”
15:00 – 15:20
Fragment widowiska „Zbieranie na wianek” (tańce obrzędowe) – Zespół „Chamełka”
działający przy KGW oraz kapela z Woli Raniżowskiej
15:20 – 15:40
ZPiT „Wolanie” z Woli Raniżowskiej – tańce lasowiackie
15:40 – 16:00
Kapela z Majdanu
16:00 – 17:00
UROCZYSTE OTWARCIE III FESTIWALU KULTURY LASOWIACKIEJ
17:00 – 17:20
Kapela „Cmolaskie Chłopoki” z Kolbuszowej
17:20 – 17:45
ZPiT „Kamień” z Kamienia – tańce lasowiackie
17:45 – 17:55
Gawęda o Matce Boskiej Jagodnej – Anna Szewczyk z Kamienia
17:55 – 18:10
Kapela z Kolbuszowej Górnej
18:10 – 18:30
Widowisko „Odpust” – Zespół „Górniacy” z Kolbuszowej Górnej
18:30 – 19:00
Warsztaty taneczne – tańce lasowiackie – Jadwiga Kula-Romanek
19:00 – 21:00
Potańcówka „Na Jagodną”
Relacje TVP3 Rzeszów z wydarzeń inauguracyjnych z wejściami na żywo w programie
regionalnym i paśmie ogólnopolskim
Operator: Muzeum Kultury Ludowej w Kolbuszowej
