Bezrobocie z miesiąca na miesiąc rośnie. W Polsce – zgodnie z danymi GUS – stopa bezrobocia rejestrowanego wyniosła w grudniu 2012 r. 13,4 proc., a zatem była wyższa o 0,5 pkt. proc. w porównaniu do poprzedniego miesiąca oraz o 0,9 pkt. proc. w porównaniu do grudnia 2011 r. Na podkarpackim rynku pracy stopa bezrobocia rejestrowanego była znacznie wyższa i wyniosła 16,3 proc. Była ona wyższa o 0,7 pkt. proc. w stosunku do poprzedniego miesiąca. Sytuację na rynku pracy w grudniu 2012 r. omawia na stronie Podkarpackiego Obserwatorium Rynku Pracy (www.porp.wup-rzeszow.pl) dr Anna Barwińska-Małajowicz z Uniwersytetu Rzeszowskiego.
Jeżeli chodzi o stopę bezrobocia, Podkarpacie nadal zajmowało jedno z ostatnich miejsc w kraju (trzynaste), plasując się jedynie przed województwem kujawsko-pomorskim (17,9 proc.), zachodnio-pomorskim (18,1 proc.) oraz warmińsko-mazurskim (21,2 proc.). Analogicznie jak w ubiegłym miesiącu, najniższą stopę bezrobocia (choć wyższą o 0,4 pkt. proc. w porównaniu z listopadem 2012) odnotowano w województwie wielkopolskim (9,9 proc.).
Od dłuższego czasu nie zmieniają się powiaty, w których notuje się najwyższą stopę bezrobocia na Podkarpaciu. Należą do nich: powiat niżański (24,7 proc.) i brzozowski (24,2 proc.). Równocześnie najniższy poziom bezrobocia obserwuje się nadal w Krośnie i Rzeszowie (odpowiednio 8,3 proc. i 8,2 proc.). Najwyższy wzrost stopy bezrobocia w porównaniu z grudniem 2011 wystąpił w powiecie ropczycko-sędziszowskim (o 1,8 pkt. proc.), natomiast największy spadek miał miejsce w powiecie mieleckim (o 1,2 pkt. proc.). Z kolei w stosunku do listopada 2012 we wszystkich dwudziestu pięciu powiatach województwa podkarpackiego został zanotowany wzrost stopy bezrobocia (najwyższy w powiecie bieszczadzkim – o 1,4 pkt. proc.).
Z analizy danych WUP w Rzeszowie wynika, że na obszarze woj. podkarpackiego (według stanu na koniec grudnia 2012) ponownie wzrosła liczba zarejestrowanych bezrobotnych – do 153 807 (wobec 147 258 osób zarejestrowanych w listopadzie 2012). W skali miesiąca zanotowano tym samym wzrost liczby osób bezrobotnych o 6549 osób. Również w porównaniu z grudniem 2011 nastąpił wzrost liczby zarejestrowanych bezrobotnych o 7599 osób. W ogóle bezrobotnych na Podkarpaciu było 77 880 kobiet.
Niepokoi ciągły wzrost liczby bezrobotnych zamieszkujących obszary wiejskie – w ciągu miesiąca z 62,3 proc. ogółu bezrobotnych zarejestrowanych w powiatowych urzędach pracy do 62,8 proc. Podobnie jak w poprzednich miesiącach, największy udział osób bezrobotnych mieszkających na wsi zanotowano w powiecie przemyskim (udział bezrobotnych wynosił tu 100 proc.). Na kolejnych miejscach uplasowały się powiaty: brzozowski (90,5 proc.) i krośnieński (90 proc.).
Pod koniec roku mocno wzrosły płace, jednak wzrost wynagrodzeń nie jest pocieszeniem w kontekście inflacji, która w grudniu 2012 r. wyniosła 2,4 proc., czego przełożeniem jest stagnacja wynagrodzeń w ujęciu realnym. W skali ogólnopolskiej przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto w przedsiębiorstwach wyniosło 4 111,69 zł, notując tym samym wzrost aż o 8,8 pkt. proc. w stosunku do poprzedniego miesiąca. W odniesieniu do grudnia 2011 wzrost wynagrodzeń wynosił 2,4 pkt. proc. Również w podkarpackim sektorze przedsiębiorstw przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto wzrosło w ujęciu rocznym (o 2,5 pkt. proc.), a także w porównaniu z poprzednim miesiącem (o 5,6 pkt. proc.) i wyniosło 3 217,57 zł. W analizowanym miesiącu zanotowano istotny wzrost wynagrodzeń w sektorze publicznym (przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto w grudniu 2012 r. wyniosło 4 656,64 zł i było wyższe w porównaniu z grudniem 2011 o 11,9 pkt. proc., zaś w porównaniu z listopadem 2012 – o 34,7 pkt. proc.). Natomiast w sektorze prywatnym wzrost wynagrodzenia był nieznaczny (ukształtowało się na poziomie 3 080,90 zł; w porównaniu z grudniem 2011 wzrosło zaledwie o 1,7 pkt. proc., zaś w porównaniu z listopadem 2012 – o 2,4 pkt. proc.).
Stagnację na rynku pracy obrazują również dane opisujące obniżający się poziom zatrudnienia. W województwie podkarpackim przeciętne zatrudnienie w sektorze przedsiębiorstw ukształtowało się w grudniu 2012 r. na poziomie 226,4 tys. osób, będąc tym samym o 1,5 pkt. proc. niższe niż w grudniu 2011 r., również porównaniu z listopadem 2012 spadło o 0,6 pkt. proc. W skali ogólnopolskiej przeciętne zatrudnienie uległo również zmniejszeniu.
„Pocieszenia nie stanowią opinie niektórych ekspertów, którzy twierdzą, że ostatnie miesiące roku zawsze przynoszą znaczący wzrost bezrobocia, który ma związek z redukcją zatrudnienia sezonowego, zastojami w budownictwie, końcem terminów umów na czas określony, ale także wyczerpaniem środków na aktywne polityki rynku pracy, realizowane przez publiczne służby zatrudnienia – konkluduje dr Anna Barwińska-Małajowicz. – Nie zanosi się na to, żeby początek 2013 r. przyniósł poprawę sytuacji, bowiem początek roku jest przeważnie najgorszym okresem na rynku pracy. Nadal nie można podjąć zatrudnienia sezonowego, a w chwili obecnej dodatkową przyczyną spadku zatrudnienia są obawy przedsiębiorców dotyczące sytuacji gospodarczej i przyszłych zamówień, w wyniku czego pracodawcy bardzo niechętnie motywują pracowników wyższym wynagrodzeniem i nie zatrudniają nowych osób. Coraz większe trudności na rynku pracy wynikają z kryzysu w Europie oraz załamania w polskim sektorze budowlanym. Prognozy przewidują, że nadchodzące miesiące (możliwe, że również kwartały) będą okresem rosnącego bezrobocia i spadku wynagrodzeń, a informacje opisujące sytuację na rynku pracy mogą stać się niezwykle ważnym barometrem sytuacji gospodarczej”.
