W Bieszczadach otwarto ścieżkę przyrodniczo-historyczną w Caryńskiem
Opracowanie Aneta Gieroń
Dodano: 08.10.2024
Krzyż przydrożny z 1911 r. jeszcze przed odnowieniem. We wrześniu tego roku został odnowiony. Fot. Archiwum Bieszczadzkiego Parku Narodowego
Udostępnij
W sobotę, 5 października uroczyście otwarto ścieżkę przyrodniczo-historyczną „Caryńskie”. Ścieżka prowadzi od parkingu „Dwernik Kamień” w Nasicznem stokówką przez teren Nadleśnictwa Lutowiska na Przełęcz Nasiczniańską w Bieszczadzkim Parku Narodowym. Dalej przez tereny nieistniejącej wsi Caryńskie aż do Przełęczy Przysłup Caryński (785 m n.p.m.), gdzie znajduje się Koliba Studencka Politechniki Warszawskiej. Stąd możemy udać się dalej szlakiem na Połoninę Caryńską, zejść do Bereżek, albo zawrócić w powrotną drogę.
Caryńskie to dawna bieszczadzka wieś, a jednocześnie piękna pomiędzy masywami Połoniny Caryńskiej i Magury Stuposiańskiej, dziś leżąca na terenie Bieszczadzkiego Parku Narodowego. W połowie XIX wieku właścicielką posiadłości tabularnej w Caryńskiem z Nasicznem była Krystyna Niemczewska. Od 1894 roku Antoni Pogłodowski, następnie Teodor Alfred Serwatowski, a w 1922 ich dziedziczką została Felicja Dzieduszycka.
We wsi znajdowała się drewniana cerkiew pw. św. Dymitra, wybudowana w latach 1777/1787 i odnowiona w 1897. Cerkiew ta miała przyznane przez papieża Leona XIII prawo udzielania odpustów, corocznie w święto Jana Chrzciciela. W 1938 roku wieś Caryńskie zamieszkiwało 473 grekokatolików, 6 rzymskich katolików i 24 Żydów. Po II wojnie światowej, ludność Caryńskiego wysiedlono w ramach Akcji Wisła i dolina opustoszała.
W tym roku Gmina Lutowiska przekazała do BdPN teren dawnego cmentarza przycerkiewnego. Dzięki temu przeprowadzono niezbędne prace porządkowe – na cmentarzu postawiono też nowy krzyż, który poświęcono podczas sobotniego wydarzenia.
Tuż przy cmentarzu znajduje się odnowiony we wrześniu tego roku krzyż przydrożny z 1911 r. fundacji Petra Minko. Prace były zrealizowane na zlecenie Bieszczadzkiego Parku Narodowego przez Szymona Modrzejewskiego w ramach Rządowego Programu Polski Ład „Rządowy Program Odbudowy Zabytków”, za pośrednictwem Gminy Lutowiska. Całość układu przestrzennego krzyża przydrożnego dopełniały dwa stare jesiony, z których pozostał do dziś tylko jeden. Chcąc przywrócić pierwotny układ – w sobotę odbyło się symboliczne posadzenie młodego jesionu „Caryńczyk” przez przewodników reprezentujących Oddziały PTTK i Stowarzyszenie Przewodników Turystycznych „Karpaty”.
Dużą atrakcją przyrodniczą ścieżki są malownicze kaskady na potoku Caryńczyk, które można podziwiać z punktu widokowego tuż za cmentarzem. Można też zaobserwować liczne ślady zwierząt, w tym rozlewisko bobrów przyciągające różne gatunki ptaków, płazów i owadów. W krajobrazie pozostało wiele śladów dawnego, kilkuwiekowego użytkowania: łanowa struktura wsi i terasowy układ pól, carynki i polany śródleśne, a także zdziczałe drzewa owocowe, stare lipy, jesiony oraz jawory wyznaczające dawną zabudowę i przebieg dróg. Dziś, pomimo, że już nie ma wołów na połoninach oraz nie słychać grających na trembitach pasterzy, w ramach ochrony czynnej nadal prowadzony jest tutaj wypas owiec i bydła, co pozwala hamować wtórną sukcesję i zachować pełną bioróżnorodność zbiorowisk pastwiskowych „Krainy Dolin”.
Fotografie Archiwum Bieszczadzkiego Parku Narodowego
Ta strona korzysta z ciasteczek, aby zapewnić Ci najlepszą możliwą obsługę. Informacje o ciasteczkach są przechowywane w przeglądarce i wykonują funkcje takie jak rozpoznawanie Cię po powrocie na naszą stronę internetową i pomaganie naszemu zespołowi w zrozumieniu, które sekcje witryny są dla Ciebie najbardziej interesujące i przydatne.
Ściśle niezbędne ciasteczka
Niezbędne ciasteczka powinny być zawsze włączone, abyśmy mogli zapisać twoje preferencje dotyczące ustawień ciasteczek.
Jeśli wyłączysz to ciasteczko, nie będziemy mogli zapisać twoich preferencji. Oznacza to, że za każdym razem, gdy odwiedzasz tę stronę, musisz ponownie włączyć lub wyłączyć ciasteczka.