Konferencję otworzył Wicemarszałek Województwa Podkarpackiego Piotr Pilch, podkreślając znaczenie inwestycji infrastrukturalnych dla bezpieczeństwa mieszkańców i turystów:
Zmiany klimatyczne odczuwamy szczególnie w regionach górskich. Dlatego inwestycje drogowe to nie tylko wygoda, lecz przede wszystkim bezpieczeństwo. Programy transgraniczne pozwalają nam działać systemowo i w partnerstwie z sąsiadami – mówił Wicemarszałek.
Jednym z głównych tematów konferencji była realizacja projektu Interreg Polska–Słowacja „Od Beskidu Niskiego po Solinę”. Całkowita wartość przedsięwzięcia wynosi 1 307 775,51 euro (około 5,5 mln zł), z czego dofinansowanie z programu Interreg wyniosło 637 461,36 euro (ok. 2,7 mln zł). Po stronie polskiej zmodernizowano infrastrukturę zabezpieczającą skarpę w miejscowości Chrewt, natomiast po słowackiej ustabilizowano osuwisko na drodze II/575 za miejscowością Palota.
Jak zaznaczył Dyrektor PZDW Piotr Miąso:
Natura odgrywa kluczową rolę w degradacji infrastruktury drogowej. Nasze projekty uwzględniają podejście ekosystemowe, pozwalające zmniejszyć ryzyko katastrof i adaptować drogi do zmian klimatu.
PZDW wspólnie ze słowackim partnerem realizuje także dwa inne projekty w ramach programu Interreg z priorytetu „Lepiej połączone Pogranicze”. Pierwszy z nich – „Łączymy pogranicze Karpat Wschodnich” – obejmuje modernizację drogi wojewódzkiej nr 892 od granicy państwa do wsi Radoszyce (5,2 km) oraz remont odcinka drogi II/57 Havaj–Malá Poľana (2,6 km) po stronie słowackiej. Całkowita wartość projektu wynosi około 23,4 mln zł, z dofinansowaniem UE w wysokości 18,5 mln zł. Drugi projekt – „Łączymy pogranicze przez Duklę” – obejmuje przebudowę skrzyżowania dróg wojewódzkich nr 993 i 992 w Nowym Żmigrodzie na rondo oraz modernizację dróg III/3541 i III/3586 po stronie słowackiej. Wartość tego przedsięwzięcia wynosi około 21,7 mln zł, z dofinansowaniem unijnym w wysokości 17,3 mln zł.
Podczas konferencji omówiono także działania w gminach turystycznych Bieszczadów. Gmina Solina inwestuje w rozwój infrastruktury w Polańczyku – uzdrowisku, w tym rozbudowę drogi wojewódzkiej Polańczyk–Wołkowyja, gdzie na całej długości przewidziano infrastrukturę dla pieszych i rowerzystów.
Chcemy turystyki mądrze i odpowiedzialnie. Nasze inwestycje w ekologiczne środki transportu i infrastrukturę pieszo-rowerową mają chronić przyrodę i zapewniać bezpieczeństwo mieszkańcom oraz turystom – podkreślił Adam Piątkowki, Wójt Gminy Solina.
Podobne rozwiązania realizuje gmina Olszanica, w której powstały drezyny rowerowe i największa w Polsce wypożyczalnia hulajnóg górskich, a także modernizowana jest droga wojewódzka Uherce Mineralne – Orelec (wartość zadania 75 mln zł, zakończenie przewidziane jesienią 2026 r.) z pełną infrastrukturą pieszo-rowerową.
W ramach programu Interreg NEXT Polska–Ukraina po polskiej stronie powstanie 2,5 km ścieżki rowerowej wzdłuż drogi wojewódzkiej nr 890, na trasie Liskowate–Krościenko w gminie Ustrzyki Dolne.
Infrastruktura rowerowa to nie dodatek, lecz równorzędny element systemu transportowego regionu. Tworzymy spójne, bezpieczne korytarze dla turystyki i codziennego ruchu mieszkańców – zaznaczył Piotr Miąso, Dyrektor PZDW.
Swoją prezentację miał również partner słowacki, który opowiedział o stabilizacji osuwiska na drodze II/575.
Osuwiska nie znają granic – zaznaczał przedstawiciel Zarządu Dróg Kraju Preszowskiego. – Dlatego nasze działania muszą być wspólne i skoordynowane.
Ważnym elementem konferencji była prezentacja dr Agaty Ćwik z Uniwersytetu Rzeszowskiego, konsultantki Audytu Krajobrazowego Województwa Podkarpackiego. Zwróciła uwagę, że inwestycje w regionach cennych przyrodniczo muszą być prowadzone w sposób świadomy i zgodny z zasadami zrównoważonego rozwoju.
Panel dyskusyjny poświęcony adaptacji do zmian klimatu poprowadził Dyrektor Departamentu Ochrony Środowiska UMWP Andrzej Kulig. Wśród uczestników głos zabrali także przedsiębiorca Daniel Wojtas, wójtowie Soliny, Olszanicy i Lutowisk, którzy wskazywali na konieczność łączenia rozwoju turystyki z ochroną środowiska i troską o unikalny krajobraz Bieszczadów.
Konferencja w Polańczyku była doskonałą okazją do pokazania, że Podkarpacie konsekwentnie realizuje inwestycje infrastrukturalne, które łączą rozwój regionu z ochroną przyrody i zwiększaniem bezpieczeństwa mieszkańców i turystów.
Wicemarszałek Piotr Pilch podsumował spotkanie:
Realizujemy projekty, które łączą regiony, ludzi i odpowiedzialność za przyszłe pokolenia. To inwestycje, które mają służyć mieszkańcom i przyrodzie – teraz i w przyszłości.
