Jak tłumaczy prof. Kazimierz Ożóg, językoznawca, obszary Puszczy Sandomierskiej – podmokłe, piaszczyste, porosłe lasami były nieprzyjazne osadnikom, a przez to późno zasiedlone. Jednocześnie te tereny sąsiadowały z przeludnionym Mazowszem, więc były naturalnym terenem ekspansji. Pierwsze osady zakładano w pobliżu Wisły i Sanu ze względu na łatwiejszy dostęp drogą wodną, dopiero potem posuwano się w głąb puszczy, stąd tak późne lokacje chociażby Kolbuszowej czy Sokołowa Małopolskiego. Gwara lasowiacka to gwara mieszana mająca elementy małopolskie i mazowieckie. Już sama nazwa wsi Mazury potwierdza, że zasiedlili ją przybysze z Mazowsza. Na tych terenach osadzano też jeńców wojennych: Tatarów, Rusinów, Szwedów i przedstawicieli innych nacji. Wskazują na to nazwy wsi: Majdan, Majdan Królewski czy Medynia Głogowska – zapożyczenia turecko-tatarskie.
Jednocześnie w ostatnich latach Lasowiakom udało się zdobyć drugie życie, ale w ich odświętnym wymiarze. Nie koncentrujemy się obecnie na ich puszczańskim, twardym, surowym życiu, wypełnionym pracą na roli, w gospodarstwie i w lesie od świtu do nocy. Udaje się natomiast promować wielkie, oryginalne dziedzictwo kulturowe Lasowiaków, ich tradycje i gwarę, co przez mieszkańców Podkarpacia jest bardzo dobrze przyjmowane.
Warto to sprawdzić już w niedzielę na I Jarmaku Puszczańskiej Godki w Kolbuszowej.
Wspaniale zapowiada się konkurs kulinarny, w którym prezentowanych będzie 8 potraw lasowiackich, wszystkie omawiane gwarą. Na talerzach na pewno znajdą się m.in.: ciupanka, pamuła, czy kacapoły. Do tego organizatorzy zamówili 1000 porcji: pierogów, gołąbków z kaszą, pamuły, zupy grzybowej i zalewajki. A kto jeszcze nie miałby dość lasowiackich pyszności, może liczyć na wspólne gotowanie z Kevinem Aistonem i Lasowiaczkami.
Aż 36 uczestników będzie się popisywać swoimi zdolnościami wokalnymi i oratorskimi w trakcie I Godania i Pienia po Puszczy, a na szukających wytchnienia od gwary, czekać będą zajęcia na warsztatach z haftu, wikliniarstwa, albo garncarstwa.
Wspaniale zapowiada się też muzyczny wieczór w Kolbuszowej. Od godz. 19.00 wystąpi Paweł Steczkowski z kapelą w ramach ludowego jam session, do którego zaprosił: Cmolaskie Chłopoki, Kapelę z Majdanu i Kapelę Kazimierza Marcinka. I… Rafał Zawistowski, malarz, rysownik, grafik w ten magiczny wieczór stworzy obraz inspirowany muzyką Lasowiaków!
„Lesiocka Parzygęba I Jarmak Puszczańskiej Godki”
Niedziela, 23 lipca, Kolbuszowa, Bulwary nad Nilem im. Błogosławionego Kardynała Stefana Wyszyńskiego
14:00
Powitanie
od 14:15
Początek konkursów I Jarmaku Puszczańskiej Godki
14:15
Konkurs kulinarny gwarą „Przaśne okraszone godką”
14:30
Konkurs gwary „Godanie po puszczy’’
15:30
Wystąpienia specjalnych gości
16:30
Konkurs śpiewaczy ,,Pienia po puszczy”
19:00
Klepisko – maraton muzyczno-taneczno-przyśpiewkowy
23:00
Zakończenie
Podczas trwania wydarzenia od 14.00 Targi rzemiosła ludowego, od 15.00 konkursy, warsztaty, animacje dla publiczności. Dla wszystkich uczestników degustacja potraw kuchni lasowiackiej.
Operator: Miejski Dom Kultury w Kolbuszowej
