Nieodpłatne zniesienie współwłasności lokalu obciążonego hipoteką jest zwolnione z podatku, jeżeli wartość hipoteki przewyższa wartość przejmowanej części nieruchomości. Nie ma znaczenia, czy wnioskodawca przejmuje spłatę rat kredytu, ani kwota, która pozostała do spłacenia. Pomimo wystąpienia obowiązku podatkowego nie dojdzie do powstania zobowiązania podatkowego.
Interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 21 maja 2018 r., nr 0111-KDIB2-2.4015.23.2018.1.PB.
Komentarz AXELO (aplikant adwokacki Ernest Horodecki)
W omawianej interpretacji indywidualnej organ podatkowy zwrócił uwagę m.in. na fakt, że ustawa nie definiuje „długów” i „ciężarów”. Zdaniem Organu za ciężar należy uznać inne niż dług obciążenie nabytej rzeczy lub prawa, które w chwili nabycia zmniejsza jego wartość rynkową, np. hipoteka.
Stan faktyczny sprawy przedstawiony we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej przedstawiał się następująco:
Wnioskodawca wraz ze swoją ówczesną partnerką kupili nieruchomość (lokal mieszkalny) za 250 000 zł. Udziały wnioskodawcy i jego partnerki we własności lokalu wynosiły po 50%. Zakup został sfinansowany z kredytu. Tytułem zabezpieczenia spłaty kredytu na lokalu ustanowiono hipotekę w wysokości 435 900 zł.
Po kilku latach wspólnego zamieszkiwania, partnerka wyprowadziła się z lokalu. W związku z faktem, że w lokalu od tej pory zamieszkiwać miał sam wnioskodawca, byli konkubenci ustalili, że partnerka nie będzie ponosiła kosztów spłaty kredytu.
Współwłaściciele ustalili również, że zniesiona zostanie współwłasność lokalu w ten sposób, że była partnerka przeniesie nieodpłatnie swój udział (50%) na rzecz wnioskodawcy.
Pytanie wnioskodawcy skierowane do organu podatkowego dotyczyło tego, czy wnioskodawca zobowiązany będzie do odprowadzenia podatku od spadków i darowizn.
Wnioskodawca podkreślił, że wysokość zobowiązania kredytowego i ustanowiona na nieruchomości hipoteka znacznie przewyższają wartość udziału we własności nieruchomości, który wnioskodawca otrzymał od byłej partnerki. Zdaniem wnioskodawcy, wartość udziału (50%), po potrąceniu obciążeń związanych z ustanowioną hipoteką, wynosi „0”, a zatem nie powstanie obowiązek zapłaty podatku od spadków i darowizn.
Punktem wyjścia jest w niniejszej sprawie art. 7 ust. 6 ustawy o podatku od spadków i darowizn, zgodnie z którym „przy nabyciu w drodze nieodpłatnego zniesienia współwłasności podstawę opodatkowania stanowi wartość rzeczy lub praw majątkowych, w części przekraczającej wartość udziału we współwłasności, który przed jej zniesieniem przysługiwał nabywcy”. Natomiast w myśl art. 7 ust. 1 ww. ustawy, „podstawę opodatkowania stanowi wartość nabytych rzeczy i praw majątkowych po potrąceniu długów i ciężarów (czysta wartość)”.
Zgodnie z wyżej cytowanymi przepisami, ciężar w postaci hipoteki pomniejsza wartość nabytego udziału we własności lokalu. Połowa hipoteki ustanowionej na nieruchomości (łączna wysokość hipoteki 435 000 zł) znacznie przewyższa połowę wartość lokalu. Hipoteka zatem pomniejsza wartość przejmowanego udziału, który dla celów podatkowych wynosi „zero”.
Analizując niniejszą sprawę, postawiono pytanie, czy w istocie ma miejsce darowizna i czy partnerka wnioskodawcy, przenosząc swój udział we własności lokalu, nie uzyskała jakiegokolwiek przychodu ani spłaty.
W tym miejscu celowym wydaje się przytoczenie definicji darowizny z art. 888 Kodeksu cywilnego: „przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku”.
Wnioskodawca wyraźnie stwierdził, że zgodnie z dokonanymi ustaleniami, partnerka nie będzie ponosiła kosztów spłaty rat kredytowych, które ją wcześniej obciążały. Gdyby uznać, że nie mamy do czynienia z darowizną, w niniejszej sprawie nie doszłoby w ogóle do powstania obowiązku podatkowego na gruncie podatku od spadków i darowizn. Natomiast należałoby brać pod uwagę obowiązek zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych.
W przedmiotowym stanie faktycznym Dyrektor KIS podzielił stanowisko wnioskodawcy, że wartość ½ części nieruchomości, nabyta w drodze zniesienia współwłasności przez wnioskodawcę, powinna być pomniejszona o ½ część kwoty hipoteki. W niniejszej sprawie, w ocenie Organu, doszło do powstania obowiązku podatkowego, ale na skutek pomniejszenia, nie powstało zobowiązanie podatkowe.
Aby szczegółowo omówić poruszone zagadnienia, skontaktuj się z AXELO. www.axelo.pl
Informacje zawarte w niniejszym artykule/komentarzu mają charakter skrótowy i informacyjny. Informacje te nie powinny zastępować szczegółowej analizy poruszanych w nim zagadnień, jak również stanowić podstawy podejmowania decyzji biznesowych lub jakichkolwiek innych czynności prawnych lub faktycznych.
