Zygmunt Czyż, fotografia archiwalna, fot. Wikimedia
Udostępnij
Jeden z najwybitniejszych polskich artystów Zygmunt Czyż zaczynał życie w Rzeszowie jako kierownik reklamy w PSS Społem. W przestrzeni miasta pamiątką po nim są dziś witraże w Katedrze i malarstwo ścienne w Sali reprezentacyjnej Zamku. Był jednym z tych, którzy przed laty zainicjowali aukcje „Bliźniemu Swemu”. W 20. rocznicę jego śmierci rzeszowskie BWA zaprasza na wystawę, która przypomina malarstwo i grafikę tego wybitnego artysty. Wernisaż w czwartek 19 października o godz. 18.00.
Zygmunt Czyż jest jednym z najwybitniejszych twórców w historii grafiki Polskiej. Zygmunt Czyż pochodził z kielecczyzny, ale całe swoje twórcze życie był związany z Rzeszowem. Uprawiał twórczość w wielu dziedzinach. Najczęściej poświęcał się malarstwu sztalugowemu oraz grafice warsztatowej. Wachlarz jego twórczości obejmował również inne obszary jak malarstwo architektoniczne, projektowanie witraży oraz grafikę wydawniczą. Urodził się 8 sierpnia 1940 roku w Zachoiniu koło Opatowa, Ukończył Liceum Sztuk Plastycznych w Jarosławiu, a następnie w latach 1958–1964 studiował na Wydziale Malarstwa Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie. Uzyskał dyplom w pracowni prof. Wacława Taranczewskiego w 1964 roku.
W swoim dorobku ma ponad 40 wystaw indywidualnych w kraju i za granicą. Brał udział w ponad 50 ogólnopolskich wystawach malarstwa i grafiki, 60 wystawach międzynarodowych oraz wystawach sztuki polskiej za granicą.
Otrzymał ponad 30 nagród i wyróżnień, w tym m.in.: Nagrodę na I Międzynarodowej Wystawie Grafiki – Rizal, I nagrodę równoważną – VI Quadrienale Drzeworytu i Linorytu Polskiego, Wyróżnienie Ministra Obrony Narodowej w dziedzinie plastyki, Odznakę Ministra Kultury i Sztuki – Zasłużony Działacz Kultury, Nagrodę Ministra Kultury i Sztuki – Ogólnopolska Wystawa Grafiki – Poznań, Nagrodę Marynarki Wojennej – II Polsko–Fiński Konkurs Grafiki Marynistycznej, Nagrodę PR i TV „Wawrzyn 92″, Nagrodę Prezydenta Miasta Rzeszowa. Był aktywnym członkiem Związku Polskich Artystów Plastyków, a w latach 1976–1983 członkiem Rady Artystycznej Okręgu Rzeszowskiego, Societe Internationale des Graveurs sur Bois XYLON w Zurychu.
Zygmunt Czyż – artysta podziemia
Jego pierwsze kontakty z Podkarpaciem sięgają lat nauki w Jarosławskim Liceum Plastycznym w latach 50-tych ubiegłego wieku, gdzie jego talent zauważył profesor Alojzy Zawada, nauczyciel rysunku. Do Rzeszowa trafił po otrzymaniu posady kierownika reklamy PSS „Społem” w połowie lat 60-tych. Od tego czasu żył i tworzył w Rzeszowie. Początkowo jego miejscem pracy było Rzeszowskie BWA, następnie pracownia na ulicy Słonecznej, a potem na Puławskiego. Pozostawił po sobie kilka wybitnych realizacji w przestrzeni miejskiej Rzeszowa, w tym m.in projekt witraży i ołtarza w Katedrze Rzeszowskiej, malarstwo ścienne w sali reprezentacyjnej, holu oraz wieży rzeszowskiego zamku. Jest autorem projektu wnętrz kaplicy seminarium duchownego oraz obrazów sakralnych w kościele Św. Krzyża przy ul. 3 maja.
Należał do pomysłodawców i inicjatorów aukcji „Bliźniemu Swemu”, na rzecz podopiecznych Towarzystwa Pomocy im. Brata Alberta. To on w 1990 roku podarował pierwszą pracę na charytatywną aukcję.
Od 1980 roku współpracował z „Solidarnością” Regionu Rzeszowskiego, także w podziemiu, w czasie stanu wojennego, projektując plakaty, znaczki czy ulotki, a także kolportując wydawnictwa podziemne. W latach 1982–1989 należał do Grupy Niezależnych Twórców, przez co naraził się władzy i był rozpracowywany przez Wydział III Wojewódzkiego Urzędu Spraw Wewnętrznych w Rzeszowie – w ramach SOS Kontakt.
Zmarł 26 listopada 2003 w Rzeszowie i jest pochowany na cmentarzu Wilkowyja. Wystawa przygotowana w 20. rocznicę śmierci jest okazją do przypomnienia sylwetki tego wybitnego artysty. Można ją oglądać od 19 października do 26 listopada 2023 roku. Wernisaż w czwartek 19 października o godz. 18.00.
Wystawa towarzysząca – Kraina zmysłów
Krócej, bo do 5 listopada będzie otwarta druga z otwieranych w czwartek wystaw – „Kraina zmysłów”. Ona również towarzyszy jubileuszowi – 30-leciu Domu Pomocy Społecznej dla Osób Przewlekle Psychicznie Chorych w Rzeszowie. Prezentuje twórczość mieszkańców tego Domu – wybrane i wyjątkowe pod względem artystycznym prace graficzne, luksogramy, obrazy w różnych technikach malarskich i rysunkowych, a także assemlage, ambalaże i artvideo oraz dokumentację zjawisk twórczych zaobserwowanych wśród mieszkańców Domu na przestrzeni trzech dekad.
Wystawy czynne od wtorku do niedzieli w godz. 12.00 – 18.00.
Ta strona korzysta z ciasteczek, aby zapewnić Ci najlepszą możliwą obsługę. Informacje o ciasteczkach są przechowywane w przeglądarce i wykonują funkcje takie jak rozpoznawanie Cię po powrocie na naszą stronę internetową i pomaganie naszemu zespołowi w zrozumieniu, które sekcje witryny są dla Ciebie najbardziej interesujące i przydatne.
Ściśle niezbędne ciasteczka
Niezbędne ciasteczka powinny być zawsze włączone, abyśmy mogli zapisać twoje preferencje dotyczące ustawień ciasteczek.
Jeśli wyłączysz to ciasteczko, nie będziemy mogli zapisać twoich preferencji. Oznacza to, że za każdym razem, gdy odwiedzasz tę stronę, musisz ponownie włączyć lub wyłączyć ciasteczka.