Robert Więckiewicz, znakomity aktor, odtwórca roli rosyjskiego rotmistrza Dunina w filmie Pawła Maślony „Kos” o Tadeuszu Kościuszce, w piątek gościł w Rzeszowie na przedpremierowym pokazie obrazu zorganizowanym przez Podkarpacką Komisję Filmową w Kinie Zorza i… długą chwilę rozglądał się po sali. – Macie bardzo fajne kino, bardzo mi się podoba. Cieszę się, że jak tutaj wszedłem, to wszedłem do kina, a nie najpierw do sklepu, a dopiero potem do kina – stwierdził Więckiewicz, co rzeszowska widownia nagrodziła burzą braw.
I właściwie trudno się z Robertem Więckiewiczem nie zgodzić. To najstarsze kino w mieście od 68 lat jest częścią historii Rzeszowa. Zorza była trzecim powojennym kinem. Trzecim, spośród dwudziestu czterech, jakie istniały w Rzeszowie.
Historia Kina Zorzy w Rzeszowie
Kino zostało otwarte 7 września w 1956 roku. Wg Katarzyny Hadały, autorki książki „Kino, którego nie ma” (2019), pierwszy seans miał miejsce 8 września i był nim film „Otello” Orsona Wellesa.
Przez kolejne dekady „Zorza” trwała w rzeszowskim pejzażu walcząc z przeciwnościami i kryzysami, klucząc pomiędzy multipleksami, digitalizacją i transformacją kulturowo-społeczną. Do dziś prowadzi je Regionalna Fundacja Filmowa w Rzeszowie. Od maja 2023 roku rzeszowianie są też właścicielami budynku przy ulicy 3 Maja, w którym mieści się legendarne Kino Zorza – miasto wykupiło nieruchomość. Działalność kina w tym miejscu jest zagwarantowana aktem notarialnym, ale i bez tego władze Rzeszowa nie wyobrażają sobie innego przeznaczenia budynku.
Gdy w latach 50. XX wieku oddawane było do użytku, zachwycało nowoczesnością, przestrzenią i prestiżową miejscówką. Sala kinowa od początku obita była dębową boazerią, dziś impregnowaną niepalnym środkiem, oraz tkaniną wysokiej jakości. Posadzki i kolumny przy wejściu wykonane zostały z marmuru. Od początku też Zorza cieszyła się opinią kina posiadającego salę o znakomitej akustyce.
Powierzchnia użytkowa kupionego przez miasto budynku, w którym mieści się kino to 2036,6 m kw. Największa na Podkarpaciu sala kinowo – widowiskowa ma 518 miejsc. Są też dwie sale kameralne, każda na 44 miejsca. Dzięki temu Zorza w ciągu dnia może wyświetlać nawet 10 filmów, zarówno festiwalowych, jak i rozrywkowych. Na pierwszym i drugim piętrze są biura – ok. 700 m kw.
Kino Zorza znane jest z ambitnych produkcji oraz premier filmów artystycznych z całego świata, odbywają się tu też cykle filmowe: DKF Zorza, Zorza w Ciemno, Festiwal Wiosna Filmów, koncerty oraz transmisje oper.
Podkarpacka Komisja Filmowa i premiery w Zorzy
W Zorzy odbywało się też wiele przedpremierowych pokazów najważniejszych polskich filmów ostatnich lat, a które korzystały z dofinasowania samorządu województwa podkarpackiego. Tak było chociażby z „Bożym Ciałem” Jana Komasy, „IO” Jerzego Skolimowskiego, czy „Kosem” Pawła Maślony, zdobywcą „Złotych Lwów” na Festiwalu Filmów Fabularnych w Gdyni 2023, w którym to filmie wystąpił m.in. Robert Więckiewicz, któremu kameralny klimat Zorzy, w klimatycznej części Rzeszowa, bardzo się spodobał.