Dzięki obecności Andrzeja Kowalczyka i jego przyjaciół z Teatru 52 Hz, twórców performance’u „Liczenie maku 2024 – 52 Hz”, także przejmująco aktualne. Inspiracją do powstania „Liczenia maku” jest historia żydowskiej poetki niemieckiego pochodzenia, Mascha Kaléko, której udało się przeżyć Holocaust, ale milionom innych Żydów już nie.
… „Ludzi jak maku, a po nich ani znaku” – powtarzali w przedstawieniu aktorzy.
– Mak w wielu kulturach, także w naszej, to symbol płodności i dostatku. Był jedną z najważniejszych wigilijnych potraw, a jego brak miał ściągać na domostwo nieszczęście. To dotykanie ziaren maku to formułowanie prawd o życiu. Nasz wciąż niedokończony rachunek sumienia. Tyle istnień ludzkich straciło życie przed nami i to ciągle się dzieje. Ludzie wciąż giną w wojnach, zamachach, w wyniku prześladowań. Musimy do tego wracać, skoro ciągle wraca śmierć – mówił Andrzej Kowalczyk.
Artysta multimedialny, reżyser Teatru 52 Hz, który ma słabość do tego, co niepewne, bezradne, kruche, nieukrywające oznak zniszczenia, cierpienia, rozpadu. W latach 1984-1998 był pracownikiem Cricoteki – współtworzył wiele wystaw krajowych i zagranicznych; był kierownikiem technicznym Teatru Cricot 2 a także aktorem, biorąc udział w spektaklach Tadeusza Kantora: „Niech sczezną artyści”, „Wielopole, Wielopole”, „Nigdy tu już nie powrócę”, „Dziś są moje urodziny”.
I był w tym jakiś wymowny paradoks, że w jednym końcu Galerii Pastula, Andrzej Kowalczyk z nagim torsem pochylony nad powierzchnią szyby przesuwał i liczył ziarnka maku. Porządkował je w niekończących się kolumnach po 4 ry , po cztery. Kolumna obok kolumny. Z każdym ziarnem te kolumny rosły w niekończącym się procesie, powtarzalnym, niestety, jak te choinkowe krasnale, co roku wykładane przed Bożym Narodzeniem.
W tym samym czasie w kuchennej przestrzeni rozgościło się jednolite piękno. Ściany wypełniły fotograficzne obrazy Pawła Olearki, rzeszowskiego fotografa, autora „Heliolografii”. Gdy zniknęły obrazy, zdjęcia i grafiki, a pojawiły się tylko heliografie, otoczył nas harmonijny, czarno-biały świat widziany oczyma Pawła.
Fotografia, którą rozumiemy jako dokumentowanie rzeczywistości, tutaj jest zmieniającym się obrazem. Sama nazwa „Heliolografia” to połączenia słów: światło, Olo i malowanie.
Wszystkie obrazy zostały wykonane w unikatowej, opracowanej przez Pawła technice, opartej na tej z początków fotografii. Sam tworzy negatywy, które potem w ciemni fotograficznej zamienia na pozytywy dotykające świata abstrakcji popartu, sztuki lat dwudziestych, uciekającej od świata realnego. Paweł Olearka wykorzystuje do tworzenia swoich heliografii realne rzeczy, odpady rzeczywistości, które ratuje i odzyskuje ich formę. Przerabia ją, nadając wybranym rzeczom nowe znaczenia równocześnie podkreślając dotychczasowe. Wszystkie prace prezentuje w dużych formatach, każdorazowo sygnowane podpisem oraz numerem wydruku.
– Dzięki takiemu podejściu zacząłem traktować fotografię jako narzędzie wyrazu artystycznego, które może służyć do tworzenia nowych wizji i inspirujących obrazów, niezależnie od ograniczeń technicznych czy realistycznego odwzorowania świata – mówił Paweł „Olo” Olearka.
