– Największą gwiazdą – planetą tego festiwalu jest Juliusz Słowacki. Zobaczymy go w trzech realizacjach – niesamowitego twórcę romantycznego przekraczającego swoją epokę, tak przemawiającego tekstem, który i dziś może być współczesny, bo dotyka emocji. „Marię Stuart” napisał mając 21 lat. Młody, wchodzący w życie człowiek potrafił ten historyczny dramat nasycić uczuciami, czyniąc swój debiutancki tekst uniwersalnym. Na to też zwracaliśmy uwagę tworząc repertuar 61. Rzeszowskich Spotkań Teatralnych, które po raz drugi będą w formule Festiwalu Arcydzieł. Zależało nam, aby sztuki związane z historią, kulturą, cywilizacją miały wymiar współczesny i ludzki, aby za każdym razem były opowieścią o człowieku, jego emocjach, sensie istnienia i metafizyce. Byśmy jako widzowie, słuchając historii nawet bardzo odległych w czasie, mogli je również poczuć – mówi Jan Nowara, dyrektor 61. Rzeszowskich Spotkań Teatralnych – 02. Festiwalu Arcydzieł.
Paraleli ze współczesnością nie zabraknie w żadnym ze spektakli. Czyż nie jest wieczne pragnienie wolności i miłości, odpowiedzialność władcy? A o tym jest właśnie „Maria Stuart” Słowackiego z największą rolą kobiecą w historii polskiego dramatu, porównywalną do Hamleta wśród męskich ról. Z postacią, w której królowa nie przestaje być też kobietą, zmierzy się Małgorzata Pruchnik- Chołka, a partnerować jej będą: Paweł Gładyś jako Henryk, a także Barbara Napieraj, Robert Chodur, Waldemar Czyszak, Józef Hamkało, Mateusz Marczydło, Kacper Pilch, Stanisław Twaróg i Robert Żurek.
Tekst powraca na deski rzeszowskiej sceny po prawie osiemdziesięciu latach od pierwszego wystawienia. W 1946 roku, jeszcze w Teatrze Ziemi Rzeszowskiej, reżyserowała go sama Wanda Siemaszkowa, będąca wówczas dyrektorką sceny, a w rolę królowej Szkotów wcieliła się Neonilla Kilar-Krzywiecka (matka Wojciecha Killara).
– Współczesna „Maria Stuart” będzie inna – zapowiada reżyser Martyna Łyko. – W mojej sztuce Maria Stuart to przede wszystkim kobieta, która poszukuje wolności, poszukuje siebie. Stara się stawiać na swoim, stawać przeciwko temu, co ją ogranicza. Jest królową z urodzenia, więc od dziecka musi wypełniać oczekiwania innych. W końcu następuje moment, kiedy zaczyna się na tym wszystkim zastanawiać i powoli wyznaczać własne ścieżki, pozostając wierną sobie.
Konceptualną scenografię i kostiumy odpowiadające klasycznym ubiorom, a jednak na wskroś współczesne, bo uszyte z kilometrów patchworkowej tkaniny złożonej ze skrawków używanej odzieży zaprojektowała Agata Widomska. Autorem muzyki jest David Kollar, choreografii – Tobiasz Sebastian Berg. Wykorzystano również digital Art – dzieło Anety Sieniawskiej. Za reżyserię światła odpowiada Katarzyna Łuszczyk.
Premiera odbędzie się 18 listopada, w trakcie Festiwalu Arcydzieł (pokaz przedpremierowy natomiast już 4 listopada).
Ile człowiek jest w stanie dać w obronie wartości? To pytanie postawione w kolejnej ze sztuk Słowackiego w programie 61. RST. Ze spektaklem „Książe niezłomny”, w którym świat chrześcijański zderza się z muzułmańskim, co uparcie przywodzi na myśl i dzisiejsze wojny, przyjeżdża Narodowy Teatr Stary im. Heleny Modrzejewskiej z Krakowa. Sztukę Słowackiego wyreżyserowała Małgorzata Warsicka.
Trzecią ze sztuk Słowackiego – „Sen srebrny Salomei” w reż. Piotra Cieplaka – wystawi w Rzeszowie Teatr im. H. Modrzejewskiej w Legnicy. Tu również sztuka o wymiarze historiozoficznym, oparta na wydarzeniach 250 lat – dziejach koliszczyzny, powstania ruskiego chłopstwa przeciwko szlachcie polskiej, wzmacnianego przez politykę Moskwy – niesie wiele współczesnych skojarzeń.
Podczas 61. edycji RST na deskach Teatru im. Wandy Siemaszkowej w Rzeszowie publiczność zobaczy także nowe interpretacje tekstów Williama Shakespeare’a („Miarka za miarkę” w reż. D. Jemmetta i wykonaniu Teatru S. Żeromskiego w Kielcach), Aldousa Huxley’a (dystopijna sztuka „Nowy wspaniały świat” w reż. P. Ratajczaka Teatru im. J. Osterwy w Lublinie), Arthura Millera („Śmierć komiwojażera” w rez. M. Bogajewskiej Teatru Ludowego w Krakowie), czy Sławomira Mrożka („Rzeźnia” w reż. Andrzeja St. Dziuka i w wykonaniu Teatru im. St. I. Witkiewicza w Zakopanem). Bilety w cenie 80 zł (normalny) i 60 zł (ulgowy) są jeszcze dostępne, choć szybko znikają.
Wymienione spektakle będą oceniane przez publiczność oraz Jury w składzie: Anna Augustynowicz – reżyserka teatralna i telewizyjna, Anna Sroka-Hryń – aktorka i wokalistka, Jacek Sieradzki – krytyk teatralny oraz Jan Wolski – profesor w Zakładzie Kultury Mediów Uniwersytetu Rzeszowskiego. Po wszystkich spektaklach teatr zaprasza publiczność na rozmowy z twórcami.
W repertuarze Rzeszowskich Spotkań Teatralnych zaplanowano także koncert Anny Sroki-Hryń pt. „Najpiękniejsza” z piosenkami Agnieszki Osieckiej, jak również czytania performatywne dramatów powstałych w ramach tegorocznej edycji Sceny Nowej Dramaturgii, której kuratorami są reżyserka Martyna Łyko oraz krytyk teatralny i dziennikarz – Witold Mrozek. Zobaczymy efekty prac reżyserko-dramaturgicznych duetów, które wyłonione zostały podczas Teatralnego Speed Datingu.
Podczas otwarcia 61. Rzeszowskich Spotkań Teatralnych – Festiwalu Arcydzieł otwarta zostanie także premierowa wystawa 18. Międzynarodowego Biennale Plakatu Teatralnego 2023 – Konkursu Młodych. Podczas wernisażu Jury ogłosi zwycięzców tegorocznego biennale. Wystawa i konkurs realizowane są w ramach Przestrzeni Sztuki – Teatr.
61. Rzeszowskie Spotkania Teatralne – 02. Festiwal Arcydzieł i premierę spektaklu „Maria Stuart” dofinansowano z budżetu państwa – ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
10-19.11.2023
10.11
godz. 18:00 KSIĄŻĘ NIEZŁOMNY J. Słowackiego (z Calderona de la Barca), reż. M. Warsicka, Narodowy Teatr Stary im. H. Modrzejewskiej w Krakowie / Duża Scena
11.11
godz. 18:00 NAJPIĘKNIEJSZA, koncert Anny Sroki-Hryń / Sala kameralna Filharmonii Podkarpackiej im. A. Malawskiego
12.11
godz. 18:00 MIARKA ZA MIARKĘ W. Shakespeare’a, reż. D. Jemmett, Teatr im. S. Żeromskiego w Kielcach / Duża Scena
13.11
godz. 19:00 SEN SREBRNY SALOMEI J. Słowackiego, reż. P. Cieplak, Teatr im. H. Modrzejewskiej w Legnicy / Duża Scena
14.11
godz. 19:00 NOWY WSPANIAŁY ŚWIAT A. Huxley’a, reż. P. Ratajczak, Teatr im. J. Osterwy w Lublinie / Duża Scena
15.11
godz. 19:00 MIESZKANIE DO WYNAJĘCIA M. Miętusa, reż. A. Koszulińska (Scena Nowej Dramaturgii, czytanie performatywne) / Szajna Galeria
16.11
godz. 18:00 ŚMIERĆ KOMIWOJAŻERA A. Millera, reż. M. Bogajewska, Teatr Ludowy w Krakowie / Duża Scena
17.11
godz. 17:00 i 21:00 RZEŹNIA wg S. Mrożka, reż. Andrzej St. Dziuk, Teatr im. St. I. Witkiewicza w Zakopanem / Duża Scena
godz. 19:00 LUTER / VON BORA A. Szafrańskiego, reż. W. M. Kuśmider (Scena Nowej Dramaturgii, czytanie performatywne) / Mała Scena im. Z. Kozienia
18.11
godz. 17:00 ŚMIERĆ PRZED KOŃCEM OKRESU ROZLICZENIOWEGO, Ł. Wójcickiego, reż. O. Ciężkowska (Scena Nowej Dramaturgii, czytanie performatywne) / Szajna Galeria
godz. 19:00 MARIA STUART J. Słowackiego, reż. Martyna Łyko, Teatr im. W. Siemaszkowej w Rzeszowie / Duża Scena
19.11
godz. 19:00 KRUCHOŚĆ WODORU. DEMARCZYK wg scenariusza i w reżyserii K. Chlebny, Teatr Nowy Proxima w Krakowie
ZAKOŃCZENIE FESTIWALU / foyer
