Szacunkowe wykonanie budżetu państwa w 2024 r. w stosunku do ustawy budżetowej na 2024 r. (po nowelizacji) wyniosło:
W 2024 r. dochody budżetu państwa wyniosły ok. 623,4 mld zł i były wyższe o ok. 49,5 mld zł (tj. 8,6 %) w porównaniu do roku 2023.
Dochody podatkowe budżetu państwa wyniosły 555,9 mld zł i były wyższe w stosunku do roku 2023 o ok. 49,1 mld zł (tj. 9,7%), w tym:
W 2024 r. wykonanie dochodów niepodatkowych wyniosło 64,9 mld zł i było wyższe o ok. 1,2 mld zł (tj. 1,9 %) w stosunku do wykonania w roku 2023.
Na niższe niż przed rokiem dochody budżetu państwa z CIT wpływa w znacznej mierze efekt salda rozliczenia rocznego, które w 2024 r. (na podstawie deklaracji rocznych za 2023 r.) było o 5,4 mld zł niższe niż saldo rozliczenia rocznego w 2023 r. (na podstawie deklaracji rocznych za 2022 r.).
W przypadku dochodów budżetu państwa z PIT należy pamiętać, że w 2024 r. samorządy otrzymały dodatkowe udziały w dochodach z tego podatku w wysokości 8,2 mld zł, co obniżyło dochody budżetu państwa. Na roczną dynamikę wpływów z PIT w 2024 r. wpłynął również efekt bazy poprzedniego roku, w którym wystąpiły jednorazowe wysokie zwroty w efekcie reformy „Niskie Podatki” wprowadzonej w połowie 2022 r.(jako efekt rozliczenia rocznego za 2022 r. – dokonanego w 2023 r.).
W 2024 r. budżet państwa zasiliła kwota wpłat z tytułu aukcji uprawnień do emisji gazów cieplarnianych w wysokości ok. 14,1 mld zł. Była to kwota niższa o ok. 4,2 mld zł tj. ok. 22,3% w porównaniu do 2023 r. Wpływ na to miała niższa niż przed rokiem cena uprawnień do emisji gazów cieplarnianych.
W 2024 r. podatnicy z terenów objętych powodzią mogli korzystać z pomocy państwa w formie m.in. odroczenia terminów płatności zaliczek na PIT i CIT oraz płatności VAT.
Wykonanie wydatków budżetu państwa w 2024 r. wyniosło 834,3 mld zł tj. 96,3% planu, jednocześnie było wyższe o ok. 174,8 mld zł (tj. o 26,5%) w stosunku do roku ubiegłego (w 2023 r. 659,6 mld zł, tj. 95,1% planu).
W 2024 r. najwyższe wydatki odnotowano w następujących częściach budżetu państwa:
Porównując wykonanie wydatków w 2024 r. do roku 2023 – wyższe wykonanie odnotowano w:
Części 73 – Zakład Ubezpieczeń Społecznych (więcej o ok. 65,9 mld zł), co związane było z realizacją programu „Rodzina 800+” – od 1 stycznia 2024 wysokość świadczenia wychowawczego wzrosła z 500 zł do 800 zł. Natomiast w zakresie dotacji przekazanej do FUS na wypłatę świadczeń gwarantowanych przez państwo wykonanie wyniosło 64,7 mld zł i było wyższe od wykonania po roku 2023 o 13,0 mld zł tj. o ok. 25,3%. W kwietniu i we wrześniu zostało wypłacone z budżetu państwa dodatkowe roczne świadczenie pieniężne tzw. trzynasta i czternasta emerytura, które w roku 2023 finansowane były z Funduszu Solidarnościowego. Dodatkowo w listopadzie 2024 ruszyła wypłata świadczeń w ramach nowego programu „Aktywny rodzic”;
Części 82 – Subwencje ogólne dla jednostek samorządu terytorialnego wykonanie było wyższe
o 20,0 mld zł, w związku ze wzrostem wydatków w części oświatowej subwencji ogólnej w wyniku podwyżki wynagrodzeń dla nauczycieli o 30%. Ponadto w 2024 r. po raz pierwszy przekazano również środki na część rozwojową subwencji ogólnej dla JST oraz podwyżki dla nauczycieli przedszkolnych;
Części 29 – Obrona narodowa wykonanie było wyższe o 18,4 mld zł (m.in. środki przekazane na zakup sprzętu i uzbrojenia wojskowego);
Części 85 – Budżety wojewodów wykonanie było wyższe o ok. 12,3 mld zł, głównie w zakresie świadczeń rodzinnych, świadczeń z funduszu alimentacyjnego, zasiłków stałych oraz środków przekazanych dla przedszkoli, a także komend powiatowych Państwowej Straży Pożarnej, Inspekcji Sanitarnej oraz środków na staże i specjalizacje medyczne. Przekazano również wyższe środki na zapewnienie uczniom prawa do bezpłatnego dostępu do podręczników i materiałów edukacyjnych.
Części 79 – Obsługa długu Skarbu Państwa w stosunku do analogicznego okresu roku poprzedniego przekazano więcej środków na wydatki o 4,1 mld zł, co jest rezultatem wzrostu poziomu obsługiwanego zadłużenia oraz bieżącego rozkładu jego obsługi;
Części 84 – Środki własne UE były wyższe o 2,9 mld zł, co było spowodowane przede wszystkim rozliczeniem w marcu br. niedopłaty do budżetu UE z tytułu dostosowań VAT i DNB za lata poprzednie poprzez zwiększenie raty składki za ten miesiąc.
Dodatkowo, w związku z powodzią we wrześniu 2024 r. skierowano znacznie wyższe środki na działania związane z przeciwdziałaniem oraz usuwaniem skutków powodzi.
Najwyższe oszczędności w stosunku do planu na 2024 r. wystąpiły:
Więcej informacji nt. szacunkowego wykonania budżetu państwa.
