Marszałek Władysław Ortyl i wicemarszałek Wojciech Buczak w imieniu samorządu województwa oraz wiceminister infrastruktury i rozwoju Zbigniew Rynasiewicz ze strony rządu, podpisali w piątek kontrakt terytorialny dla województwa podkarpackiego. Opiewa on na szacunkową kwotę 21,9 mld zł, które trafią na Podkarpacie do roku 2023 i zostaną przeznaczone na inwestycje prorozwojowe. Kontrakt będzie finansowany głównie ze środków UE poprzez krajowe programy operacyjne na lata 2014-2020.
– Jest to niezmiernie ważny instrument w realizacji polityki rozwoju kraju i województwa podkarpackiego. Nie obyło się bez burzliwych dyskusji i spotkań w tej sprawie, ale tak już jest w przypadku dużych pieniędzy i ważnych spraw – stwierdził marszałek Ortyl. Podziękował wiceministrowi Rynasiewiczowi „za pomoc i wsparcie” w trakcie negocjacji kontraktu.
Zbigniew Rynasiewicz podkreślił, że kontrakt terytorialny ma służyć temu, aby na Podkarpaciu powstawały nowe miejsca pracy. Wiceminister podziękował marszałkowi i „całej grupie osób, które pracowały przy tym kontrakcie” za „determinację, jasność w wyrażaniu swoich oczekiwań”. – Myślę, że ten dokument, którego ogólna wartość opiewa na prawie 22 mld zł, pokazuje, że potrafiliśmy dla właściwego spojrzenia na rozwój regionu dojść do konsensusu – podkreślił wiceminister.
Kontrakt terytorialny koordynuje działania prorozwojowe podejmowane zarówno przez rząd, jak i samorząd na terenie Podkarpacia. Określa cele rozwojowe i przedsięwzięcia priorytetowe, które mają istotne znaczenie zarówno dla rozwoju kraju, jak i naszego regionu.
Kontrakt finansowany będzie głównie ze środków UE poprzez krajowe programy operacyjne na lata 2014-2020. Z uwagi na fakt, że krajowe i regionalne programy operacyjne nie zostały jeszcze przyjęte przez Komisję Europejską, zawarty kontrakt ma na razie formę umowy ramowej. Wiceminister Rynasiewicz, zapytany, czy jest szansa na zakończenie negocjacji z KE do końca roku, stwierdził, że jest, aczkolwiek zaraz dodał, że – nauczony doświadczeniem – uważa, iż najbardziej realny termin to I kwartał 2015.
Władysław Ortyl, odpowiadając na pytanie, kiedy Perspektywa 2014-2020 ruszy „z kopyta” i zostaną ogłoszone przetargi na inwestycje zapisane w kontrakcie, wskazał na III kwartał przyszłego roku. – To oczywiście nie ogranicza uruchamiania (wcześniej – przyp. JK) inwestycji infrastrukturalnych tam, gdzie nie ma pomocy publicznej, np. samorządy mogą uruchamiać te inwestycje, które później mogą być refinansowane z tego instrumentu, i takim przykładem jest obwodnica Brzozowa, która uruchomiliśmy, ale też nie wiadomo, czy nie sfinansujemy jej z oszczędności, które nam się kumulują na koniec starej perspektywy finansowej – stwierdził marszałek. Władysław Ortyl podkreślił także, iż kontrakt regionalny „będzie w kolejnych latach podlegał renegocjacjom i uzupełnieniom, w zależności od tego, jak będą się pojawiały różne źródła finansowania”.
Lista przedsięwzięć podstawowych zawiera na razie 25 pozycji, natomiast lista przedsięwzięć warunkowych, których realizacja uzależniona będzie m.in. od dostępności środków finansowych, zawiera 28 pozycji. Ze względu na ramową formę kontraktu, w dokumencie nie podano kwot poszczególnych przedsięwzięć.
Do tej pory obszarem, który udało się uzgodnić w największym stopniu, jest transport.
Projekty drogowe:
– lista podstawowa – 10 inwestycji, szacunkowa łączna wartość 5 988,70 mln zł;
– lista warunkowa – 8 inwestycji, szacunkowa łączna wartość 10 116,71 mln zł;
Projekty kolejowe:
– lista podstawowa – 7 inwestycji, szacunkowa łączna wartość 1 644,58 mln zł;
– lista warunkowa – 6 inwestycji, szacunkowa łączna wartość 894,43 mln zł.
Najistotniejsze projekty transportowe, zapisane w kontrakcie na liście podstawowej, to:
– S-19 Lublin – Rzeszów, odcinek: Lublin – Stobierna i Świlcza – Rzeszów
– S-19 Rzeszów Południe – Babica
– Budowa łączników do węzłów autostradowych w przebiegu dróg samorządowych
– Obwodnica Sanoka w ciągu drogi krajowej nr 28
– Budowa obwodnicy Stalowej Woli i Niska
– Elektryfikacja linii Rzeszów – Kolbuszowa – Ocice
– Aglomeracyjna Kolej Podmiejska wraz z budową linii kolejowej do Portu Lotniczego Rzeszów Jasionka (budowa 5 km nowej linii).
Ze względu na znaczenie Podkarpacia jako rozwijającego się ośrodka innowacji, bardzo ważne jest wpisanie na listę podstawową także przedsięwzięcia dotyczącego realizacji RANB (Regionalnej Agendy Naukowo-Badawczej) w województwie podkarpackim
Na liście przedsięwzięć warunkowych znalazły się m.in. trzy przedsięwzięcia z zakresu B+R:
• Innowacyjne technologie materiałowe oraz systemy konstruowania, wytwarzania i eksploatacji w przemyśle lotniczym i kosmonautyce.
• Zintegrowane badania w obszarze energetyki, technologii informacyjno-komunikacyjnych i mechatronicznych w ramach Regionalnego Centrum Badawczo-Rozwojowego Odnawialnych Źródeł Energii Politechniki Rzeszowskiej
• Rozbudowa infrastruktury badawczo-rozwojowej grupy przedsiębiorstw przemysłu lotniczego regionu Podkarpacia w zakresie: lotniczych silników turbinowych i ich modułów, statków powietrznych (samolotów i śmigłowców) oraz turbinowych silników pomocniczych APU
Uzgodnienia w tym zakresie będą dopiero prowadzone, gdyż obszar ten nie był jak dotąd przedmiotem negocjacji.
Są tam także dwa przedsięwzięcia z zakresu edukacji:
• Rozwój szkolnictwa wyższego uwzględniającego potrzeby regionalne
• Przejdź na zawodowstwo
oraz jedno bardzo istotne przedsięwzięcie dla Bieszczadów i wschodniej części województwa z zakresu gospodarki wodno-ściekowej:
• Kompleksowa regulacja gospodarki wodno–ściekowej miast i gmin na terenie województwa podkarpackiego (w szczególności projekty realizujące Program Strategiczny „Błękitny San”).
