Teatr im. Wandy Siemaszkowej wraz z teatrami z Czech, Słowacji, Ukrainy, Węgier zamierza od 2018 roku zaproponować publiczności nowy międzynarodowy festiwal. Robocza nazwa to „Transgraniczna Przestrzeń Sztuki”. Festiwal ma łączyć różne dziedziny sztuki – teatr, taniec, performans, muzykę, malarstwo, fotografię, film, nowe media.
Międzynarodowy festiwal miałby być wydarzeniem cyklicznym i proponować program bogaty w prezentacje wielu sztuk, a także wydarzenia towarzyszące: debaty, konferencje, panele dyskusyjne, warsztaty twórcze.
– Wydarzenie zostałoby obudowane szeregiem spotkań i dyskusji na temat procesów historycznych, związków kulturowych oraz innych czynników budujących wspólną europejską tożsamość państw Grupy Wyszehradzkiej i partnera z Ukrainy – informuje Teatr im. W. Siemaszkowej w Rzeszowie.
Formuła festiwalu zakłada, że jej kolejne edycje będą odbywały się naprzemiennie u partnerów-organizatorów festiwalu: w Polsce w Rzeszowie, w Słowacji w Koszycach (gdzie żyje również liczna diaspora węgierska), w Czechach w Ostrawie, na Węgrzech (Budapeszt lub Eger) oraz w Ukrainie we Lwowie. W ten sposób uczestnicy projektu kolejno będą przejmowali rolę gospodarza festiwalu, kreując jego ideę i zawartość programową. A zatem festiwal będzie nosił miano imprezy cyklicznej, na stałe wpisanej w kalendarz współpracy państw Grupy Wyszehradzkiej i Ukrainy.
Organizatorzy chcą, aby festiwal rozpoczął się w roku 2018, na który przypada setna rocznica ustanowienia nowego porządku w Europie po I wojnie światowej. Poszczególne państwa, także Polska, odzyskały niepodległość. Rozpoczął się ich znaczący rozwój – nie tylko gospodarczy, ale także kulturowy. Ustabilizowana sytuacja wpłynęła na powstanie warunków sprzyjających rodzeniu się nowych kierunków w sztuce, mocną pozycję zyskały ruchy awangardowe, grupy literackie.
Nowy festiwal na pewno wzbogaciłby ofertę kulturalna Rzeszowa i Podkarpacia, będąc zaś pierwszą tak dużą imprezą kulturalną organizowaną w Grupie Wyszechradzkiej, sprzyjałby współpracy między należącymi do niej państwami oraz Ukrainą. W założeniu, każdy Teatr – Partner Transgranicznej Przestrzeni Sztuki – będzie zabiegał corocznie, albo w perspektywie wieloletniej, o sfinansowanie rekomendowanego przez niego narodowego programu na każdą kolejną edycję festiwalu – ze środków rządowych, samorządowych, a także z innych źródeł finansowania.
Obecnie festiwal jest na etapie uzgodnień. Strategię wspólnych działań omawiali 26 marca zaproszeni do Rzeszowa przez Jana Nowarę, dyrektora Teatru im. Siemaszkowej partnerzy-organizatorzy międzynarodowego festiwalu. Czechy reprezentowali: Peter Gábor – dyrektor zespołu artystycznego teatru dramatycznego, Sylvie Rubenová – dramaturg z Teatru Morawsko-Śląskiego w Ostrawie; Słowację: Peter Himič – dyrektor naczelny i František Tènai – kierownik działu marketingu oraz organizator międzynarodowego festiwalu Teatrów Europy Środkowej z Państwowego Teatru w Koszycach; Ukrainę: Andrzej Maciak – dyrektor naczelny oraz Bohdan Kozak, profesor Katedry Teatroznawstwa Uniwersytetu im. Iwana Franki we Lwowie oraz aktor Narodowego Ukraińskiego Teatru Dramatycznego im. M. Zańkowieckiej we Lwowie.
Jak zapewnia rzeszowski teatr, projekt organizacji festiwalu spotkał się z aprobatą premiera Piotra Glińskiego. Ministerstwo kultury i Dziedzictwa Narodowego wskazało także możliwe źródła finansowania projektu i zapewniło o gotowości umieszczenia inicjatywy w raporcie Ekspertów V4.
