Koncert Sylwii Grzeszczak, wykłady profesora Bralczyka, pokaz Mateusza Gesslera, dyskusje o dziedzictwie Kresów, pokazy filmów, impreza w klimatach lat 20. i 30. – w piątek, 28 lipca rozpoczyna się Festiwal Dziedzictwa Kresów. Przez tydzień w kilku miastach na wschodzie Podkarpacia odbędzie się cykl wydarzeń poświęconych tematyce kresowej. Dla mieszkańców i turystów przygotowani liczne atrakcje.
Festiwal wystartował w 2009 roku, ale na początku miał charakter lokalny. Jednak z każdą kolejną edycją odwiedzało go coraz więcej osób, pojawiało się coraz więcej wystawców, a o Kresach rozmawiało się w szerszym kontekście niż kulinaria. Dlatego organizatorzy postanowili w 2016 roku zmienić formułę i z dawnego Festiwalu Kresowego Jadła wydarzenie stało się Festiwalem Dziedzictwa Kresów.
Każdego roku w Lubaczowie oraz gminach Cieszanów, Horyniec-Zdrój, Lubaczów i Narol odbywają się koncerty, wielka biesiada kresowa połączona z wystawą, warsztaty i inscenizacje, konferencje i prelekcje, kino kresowe, tradycyjny konkurs kulinarny i na zakończenie wieńcząca niedzielna impreza plenerowa na placu festiwalowym w Baszni Dolnej. Tegoroczny rozpocznie się 29 lipca, a zakończy 6 sierpnia br. na festiwalowym placu przy Kresowej Osadzie w Baszni Dolnej.
Jednym z najważniejszych elementów wydarzenia są konkursy kulinarne odbywające się w ostatni dzień wydarzenia: „Kresowe Jadło” oraz „Konkurs na najlepszą potrawę regionalną na bazie miodu”. Zadaniem uczestników tego drugiego konkursu jest przygotowanie dania z wykorzystaniem podkarpackiego miodu spadziowego, lubaczowskiego miodu wielokwiatowego leśnego lub lubaczowskiego miodu lipowego. Gwiazdą podczas tego konkursu będzie Mateusz Gessler, zaś wieczorem zaśpiewa Sylwia Grzeszcza.
FESTIWAL DZIEDZICTWA KRESÓW – 28 lipca – 6 sierpnia 2017 roku
Piątek, 28 lipca
Lubaczów – Państwowa Szkoła Muzyczna im. Krzysztofa Komedy, Rynek 24
Godz. 17.00 – „… Polacy nie gęsi , iż swój język mają… czyli dialog o polskim dziedzictwie językowym” – spotkanie z prof. Jerzym Bralczykiem.
Radruż – Cerkiew pw. św. Paraskewy
Godz. 19.00 – Koncert „Exsultate, jubilate” (Cieszcie się i radujcie) w wykonaniu muzyków Filharmonii Podkarpackiej z zespołu Arso Ensamble.
Sobota, 29 lipca
Lubaczów – Państwowa Szkoła Muzyczna im. Krzysztofa Komedy, Rynek 24
Godz. 9.30 – 17.00 – II Ogólnopolskie Spotkanie Środowisk Kresowych „Dziedzictwo Ziem Wschodnich dawnej Rzeczypospolitej – wyzwania, projekty, dokonania”.
Jarosław – Miejska Biblioteka Publiczna im. Aleksandra Fredry, ul. ks. Jakuba Makary 1
Godz. 16.00 – 18.00 – „… Polacy nie gęsi , iż swój język mają… czyli dialog o polskim dziedzictwie językowym” – spotkanie z prof. Jerzym Bralczykiem.
Lubaczów – Państwowa Szkoła Muzyczna im. Krzysztofa Komedy, Rynek 24
Godz. 19.00 – Spotkanie z Maciejem Wojciechowskim, dokumentalistą, scenarzystą i reżyserem, twórcą Stanicy Kresowej w Krakowie, połączone z pokazem dwóch filmów jego autorstwa: „Tadeusz Kukiz – Kustosz Polskiej Pamięci” (2012, 15’) i „Było sobie miasteczko” (2009, 50’).
Niedziela, 30 lipca
Lubaczów – Konkatedra pw. bł. Jakuba Strzemię
9.00 – 10.00 – Msza Święta Kresowa – pod przewodnictwem Jego Ekscelencji Ks. Bpa Mariana Buczka – Bpa Seniora Diecezji Charkowsko-Zaporoskiej z homilią „Kardynał Władysław Rubin w służbie Ojczyźnie”.
Kresowa Osada w Baszni Dolnej k. Lubaczowa
Godz. 10.30 – 17.00 – Forum Polacy na Wschodzie.
Lubaczów – Rynek
Od godz. 17.00 – impreza plenerowa „Lubaczów – lata dwudzieste, lata trzydzieste”:
Poniedziałek, 31 lipca
Kresowa Osada w Baszni Dolnej k. Lubaczowa
„Dziedzictwo i etos dworu – perspektywa Kresów Dawnej Rzeczypospolitej” – debata społeczna Akademii Dziedzictwa Kresów, Towarzystwa Kultury Pamięci im. Księcia Adama Kardynała Sapiehy, Fundacji Kolegium Wigierskie i Urzędu Marszałkowskiego Województwa Podkarpackiego.
Oleszyce – Ratusz
Godz. 18.00 – Kino Kresowe: „Śladami starej kroniki” (1998, 46 min.), pokaz filmu dokumentalnego w reż. Joanny Wierzbickiej i Walentyny Kobluk poświęconego Ziemiom Wschodnim II Rzeczypospolitej.
Lubaczów – Państwowa Szkoła Muzyczna im. Krzysztofa Komedy, Rynek 24
Godz. 19.00 – 21.00 – Spotkanie z Krzesimirem Dębskim, promocja książki „Nic nie jest w porządku. Wołyń – moja rodzinna historia”.
Wtorek, 1 sierpnia
Kresowa Osada w Baszni Dolnej k. Lubaczowa
Godz. 10.00 – 11.30 – „Strzelecka gromada na Polesiu i Wołyniu. Od Legionowa i Kostiuchnówki do Szczypiorna i Beniaminowa”– prezentacja Tomasza Kuby Kozłowskiego dla członków Związku Strzeleckiego „Strzelec” w 100. rocznicę kryzysu przysięgowego i internowania legionistów.
Godz. 12.00 – 13.00 – „Biwak na Kresach. Harcerstwo Polskie na Ziemiach Wschodnich II Rzeczypospolitej” – prezentacja Tomasza Kuby Kozłowskiego dla harcerzy i instruktorów harcerskich.
Horyniec-Zdrój – Dom Zdrojowy „Uzdrowiska Horyniec”, ul. Sanatoryjna
Godz. 17.00 – 19.00 – „Łyk Naftusi. Opowieść o kresowych uzdrowiskach w Horyńcu, Niemirowie, Szkle, Lubieniu, Morszynie i Truskawcu”- prezentacja Tomasza Kuby Kozłowskiego.
Godz. 20.00 – 21.00 Kino Kresowe: „Kawaler księżyca” (2010, 50 min.), pokaz filmu dokumentalnego Sławomira Gowina, poświęconego postaci legendarnego poety i barda miasta Lwowa – Henryka Zbierzchowskiego.
Środa, 2 sierpnia
Podlesie Centrum Edukacyjno-Kulturalne Pastorówka
Godz. 10.00 – 12.00 „Mikołaj Rej – ojciec polskiej literatury”, prelekcja Lidii Titow – dyrektor Muzeum Dworku Mikołaja Reja w Nagłowicach, poświęcona pisarzowi urodzonemu w Żurawnie nad Dniestrem.
Kresowa Osada w Baszni Dolnej k. Lubaczowa
Godz. 11.00-13.00 – „Strudle, bajgle, piszingery” – warsztaty kulinarne dla dzieci.
Lubaczów – Miejski Dom Kultury, ul. M. Konopnickiej 2
Godz. 18.00 – 18.30 – „Kraj lat dziecinnych. Nowogródczyzna Adama Mickiewicza” prezentacja multimedialna Tomasza Kuby Kozłowskiego.
Godz. 18.30 – 20.00 – Kino Kresowe: „Ojczyzna myśli mojej” (2008, 50 min.), pokaz filmu dokumentalnego poświęconego dramatycznym dziejom jednego z najpiękniejszych dworów na Kresach – w Worończy na Nowogrodczyźnie i spotkanie z jego twórcą, białoruskim reżyserem Iourim Goroulevem.
Czwartek, 3 sierpnia
Kresowa Osada w Baszni Dolnej k. Lubaczowa
Godz. 11.00 – 17.00 Konferencja „Tańce zapomniane i mało tańczone” – spotkanie tancerzy, instruktorów i choreografów tańców tradycyjnych.
Podlesie Centrum Edukacyjno-Kulturalne Pastorówka
Godz. 12.00 – 14.00 – „Pociąg ze Lwowa. Wypędzenie Polaków z Kresów 1945 – 1946” – prezentacja Tomasza Kuby Kozłowskiego dla nauczycieli i bibliotekarzy poświęcona dramatycznym okolicznościom wypędzenia Polaków z Kresów Południowo-Wschodnich, walkom o polskie dobra kultury oraz losom historycznych zbiorów zgromadzonych we Lwowie z okazji 200-lecia powstania Ossolineum
Jarosław – Galeria „Świat Kresów”, ul. Opolska 2
Godz. 17.00 – „Polesia czar i gorycz” – wernisaż wystawy archiwalnych fotografii z lat 20′ i 30′ dwudziestego wieku w Galerii Towarzystwa Miłośników Lwowa i Kresów Południowo-Wschodnich.
Jarosław Centrum Kultury i Promocji, Kamienica Attavantich, ul. Rynek 5
Godz. 18.00 – 20.00 – Kino Kresowe: „Księżniczka z Leicą” (2012, 52 min.), pokaz filmu dokumentalnego o urodzonej na Polesiu wybitnej fotografce Zofii z Druckich-Lubeckich Chomętowskiej, po projekcji spotkanie z twórcą filmu, białoruskim reżyserem Iourim Goroulevem.
Piątek, 4 sierpnia
Lubaczów – Muzeum Kresów, ul. Jana III Sobieskiego 4
Godz. 10.00 – 15.00 „Huta Kryształowa 1717 – koniec XVIII wieku”, konferencja z okazji 300. rocznicy założenia przez hetmana Adama Mikołaja Sieniawskiego w starostwie lubaczowskim słynnej manufaktury szkła.
Jarosław – Miejska Biblioteka Publiczna im. Aleksandra Fredry, ul. ks. Jakuba Makary 1
Godz. 11.00 – 13.00 – Kino Kresowe: „Fidei testis. Świadek wiary” (2009, 50 min.), pokaz filmu dokumentalnego poświęconego legendarnej postaci kardynała Kazimierza Świątka, arcybiskupa metropolity mińsko-mohylewskiego, przewodniczącego Konferencji Episkopatu Białorusi, po projekcji spotkanie z twórcą filmu, białoruskim reżyserem Iourim Goroulevem.
Horyniec-Zdrój – Park Zdrojowy, Amfiteatr
Godz. 15.00 – Warsztaty folklorystyczne, zajęcia integracyjne.
Godz. 19.30 – „Pierwsza lepsza czyli nauka zbawienna” Aleksandra Fredry – spektakl Teatru Fredreum z Przemyśla w reżyserii Krystyny Maresch-Knapek.
Gorajec k. Cieszanowa – Chutor Gorajec
Godz. 17.00 Warsztaty tańca huculskiego, warsztaty garncarskie i zabawkarskie.
Cieszanów Dzienny Dom Pobytu dla Seniorów, ul. Skorupki – gmach dawnej synagogi
Godz. 18.00 – „Świat przeszły dokonany? Miejscowości dawnego województwa lwowskiego na starych pocztówkach (1900 – 1939)” – wernisaż wystawy ze zbiorów Sławomira Roga i Lecha Brzuski.
„Między Bełzem, Jaworowem i Lwowem. Świat galicyjskich miasteczek” – prezentacja Tomasza Kuby Kozłowskiego.
Godz. 19.00 Kino Kresowe: „Ojczyzna myśli mojej” (2008, 50 min.), pokaz filmu dokumentalnego poświęconego dramatycznym dziejom jednego z najpiękniejszych dworów na Kresach – w Worończy na Nowogrodczyźnie, po projekcji spotkanie z twórcą filmu, białoruskim reżyserem Iourim Goroulevem.
Sobota, 5 sierpnia
Kresowa Osada w Baszni Dolnej k. Lubaczowa
Od godz. 9.00 – „Aktywna sobota” – bieg i marsz nordic walking na 10 km, bieg rodzinny.
Godz. 17.00 – Warsztaty kowalskie, garncarskie, zabawkarskie, potańcówka w stodole.
Horyniec-Zdrój Park Zdrojowy, Amfiteatr
Godz. 9.00 – 15.00 – Warsztaty folklorystyczne.
Godz. 18.00 – Koncert zespołów folklorystycznych w Parku Zdrojowym.
Godz. 19:30 – „Trzy po trzy” – Aleksander Fredro, monodram w wykonaniu Wiktora Lafarowicza – aktora Polskiego Teatru Ludowego we Lwowie,
– spotkanie ze Zbigniewem Chrzanowskim – Dyrektorem Artystycznym Polskiego Teatru Ludowego we Lwowie,
– prezentacja filmu „Mały wielki teatr” – wg scenariusza Jerzego Janickiego.
Załuże kościół pw. Matki Bożej Opieki
Godz. 18.30 – 20.00 „Miłosierna Pani z Ostrej Bramy. Fenomen wileńskiej madonny” – prezentacja Tomasza Kuby Kozłowskiego w 90. rocznicę koronacji wizerunku Matki Bożej Ostrobramskiej.
Niedziela, 6 sierpnia
Basznia Dolna – Kresowe Jadło
– konkursy kulinarne: „Kresowe Jadło”, „Najlepsza potrawa na bazie miodu”,
– strefa producentów żywności Agencji Rynku Rolnego,
– strefa przedsiębiorców,
– Festiwal Zabawki,
– Giełda Staroci,
– pokazy rękodzieła,
– miasteczko manufaktury szkła przygotowane przez Centrum Dziedzictwa Szkła w Krośnie,
– występy artystyczne: Maciejowa Kapela, Kapela Tońko z Dynowa,
– gwiazda gotująca – Mateusz Gessler,
– gwiazda wieczoru – Sylwia Grzeszczak.
Uwaga:
Zbiórka publiczna!
Podczas Festiwalu zbierane będą pieniądze na ratowanie i renowację zrujnowanego, neogotyckiego kościoła garnizonowego w Hruszowie na Ukrainie (niedaleko przejścia granicznego w Budomierzu).
Księgarnia Kresowa DSH
Wydarzeniom Festiwalu towarzyszyć będą stoiska Księgarni Kresowej Domu Spotkań z Historią w Warszawie oferujące ok. 100 tytułów różnych wydawców – monografii i opracowań naukowych, wspomnień, reportaży, dzieł literatury pięknej, przewodników, albumów, map – dotyczących dziedzictwa Ziem Wschodnich dawnej Rzeczypospolitej.
