– Zanim zdecydujemy, jak będzie wyglądało orynnowanie naszego domu, musimy dokładnie obliczyć wielkość dachu – mówi Krzysztof Olszewski, właściciel firmy KASPEL w Rzeszowie. – To da nam wiedzę, ile i jakie elementy będą potrzebne, by system rynnowy miał odpowiednią przepustowość. Musimy znać wysokość od podstawy do zwieńczenia dachu oraz odległość od szczytu dachu do miejsca jego zakończenia. Niezbędne jest również zmierzenie długości dachu. Dzięki tym wszystkim wymiarom, będziemy wiedzieli, jak długie oraz o jakim przekroju rynny zamocować, by odprowadzały wodę z połaci dachowej bez ryzyka przelewania deszczówki, a w konsekwencji uszkodzenia czy zalania elewacji. Przekrój użytych rynien i rur zwiększa się proporcjonalnie do wielkości dachu.
Rynny stalowe czy z PVC
Materiał, z którego wykonywane są rynny, to najczęściej metal lub tworzywa sztuczne. Wśród metalowych wyróżnić można miedziane, z tytan-cynku, stali ocynkowanej oraz z aluminium. Pomimo szerokiej oferty systemów rynnowych, najczęściej jednak wybierane są rynny stalowe lub te z PVC. Nowoczesne technologie produkcji, znacząco wpłynęły na ich trwałość i wytrzymałość.
– Wybierając rodzaj materiału, z którego wykonane będą nasze rynny, musimy zwrócić uwagę na kilka istotnych rzeczy – tłumaczy Krzysztof Olszewski. – Rynny stalowe cechuje większa trwałość oraz duża odporność na działanie warunków atmosferycznych. W związku z tym, powinny być montowane w miejscach szczególnie narażonych na występowanie intensywnych zjawisk pogodowych. Aby dodatkowo zwiększyć ich trwałość, należy zabezpieczyć je przed korozją.
Alternatywą dla rynien ze stali, jest system wykonany z PVC. – Materiał ten charakteryzuje się wysoką wytrzymałością na uszkodzenia mechaniczne, wytrzymałością na rozciąganie i zerwanie – mówi właściciel firmy KASPEL. – Nie poddaje się również korozji i nie wymaga konserwacji. Tego typu systemy, świetnie sprawdzają się na obszarach nadmorskich, gdzie pojawia się zjawisko tzw. „słonej mgły” czy „kwaśnego deszczu”. Choć materiał PVC uznawany jest za surowiec podatny na odbarwienia słoneczne, to nowe technologie produkcji materiału, pozwoliły na wyeliminowanie negatywnych działań promieniowania UV.
Na koszt wykonania systemu rynnowego wpływa kilka niezależnych czynników. Jakość materiału, wielkość dachu oraz stopień skomplikowania jego bryły. Im bardziej skomplikowana konstrukcja pokrycia dachowego, tym większy będzie koszt orynnowania. Najniższe koszty poniesiemy w przypadku orynnowania dachu dwuspadowego. Proste pokrycie dachowe posiada mniej załamań, a to z kolei ogranicza liczbę potrzebnych kolanek, łączników i rynien, które są dość drogie w zakupie i podwyższają końcową cenę całego przedsięwzięcia.
Przykładowo, gdy nasz budynek posiada zwykły dwuspadowy dach o obwodzie 50 mb to minimalny koszt wykonania orynnowania z PVC wynosi ok. 3000 zł. Cena ta obejmuje zakup najtańszych materiałów oraz koszt niedrogiej ekipy monterskiej. Jeśli zdecydujemy się na materiały najlepszej jakości, wtedy musielibyśmy zapłacić ok. 4 500 zł. Dla porównania, średniej jakości orynnowanie ze stali kosztowałoby średnio 5000 zł.
Montaż systemu rynnowego – jakich błędów unikać
Jeśli mamy wymiary niezbędne do wykonania systemu rynnowego, a także wiemy z jakiego materiału będzie on wykonany, musimy się skupić na prawidłowym montażu. Źle zamontowany będzie się rozszczelniał, a co za tym idzie, nie będzie prawidłowo spełniał swej funkcji.
– Newralgiczne elementy każdego systemu rynnowego to miejsca połączeń. Rynny z rynną, rynny z łukiem, itd. – tłumaczy Krzysztof Olszewski. – Każde z połączeń musi być podparte mocowaniem. Dzięki temu unikniemy obniżenia miejsc połączeń w stosunku do reszty systemu. Jeżeli system został zamontowany nieprawidłowo, tego typu obniżenia pojawią się po okresie zimowym. Równie ważnym aspektem, jest zachowanie właściwego kierunku montażu zarówno rynien, jak i rur spustowych. Jeżeli zamontujemy rynny w kierunku przeciwnym do kierunku spływu wody deszczowej, dojdzie do przelewania się deszczówki.
Istotną kwestią jest także zachowanie odpowiedniej odległości systemu od końca połaci dachowej. Linia przedłużająca płaszczyznę dachu, musi przebiegać ok. 1-2 cm nad przednią krawędzią rynny. W przeciwnym razie, rynny będą przejmowały śnieg z dachu. Na trwałość systemu ma również duży wpływ odpowiedni odstęp między hakami i obejmami. Przy zbyt dużych odstępach rynny będą się uginały. Odpowiednia odległość miedzy hakami to maksymalnie 60 cm, a obejmami 180 cm.
Czyszczenie i konserwacja rynien
Przegląd systemu rynnowego należy wykonywać przynajmniej raz w roku. Najlepiej w sezonie wiosenno-letnim. Pozbędziemy się wtedy liści oraz nieczystości nagromadzonych jeszcze jesienią. Wtedy również możemy sprawdzić, czy w okresie zimowym, zalegający śnieg oraz zamarznięta woda nie spowodowały zniszczeń.
– Zanim przejdziemy do oczyszczania rynien, musimy wyjąć siatkę zabezpieczającą, jeżeli rynna została w taką wyposażona – mówi właściciel firmy KASPEL. – Jeżeli siatki nie ma, prawdopodobnie w rynnach nagromadziło się wiele zanieczyszczeń. Aby je usunąć, należy wybrać przyrządy bez ostrych elementów, ponieważ mogłyby uszkodzić powłokę ochronną. Jeżeli w rynnie zbierze się np. dużo błota, należy je wymieść małą szczotką lub wypłukać wodą.
– Oprócz oczyszczenia rynien, powinniśmy sprawdzić drożność rur spustowych – tłumaczy Krzysztof Olszewski. – Najlepiej wlać do nich wodę pod ciśnieniem. Jeżeli wybrany przez nas system wyposażony jest w tzw. czyszczak, czyli specjalny koszyczek zapobiegający zatkaniu rur, to wystarczy go opróżnić. Ponadto warto sprawdzić, czy w wylewkach nie zgromadziły się liście lub inne zanieczyszczenia. Jeśli tak, należy je usunąć.
Po zakończeniu czyszczenia możemy przystąpić do konserwacji. – Zanim jednak to zrobimy, powinniśmy dokładnie sprawdzić stan instalacji – mówi specjalista od systemów rynnowych. – Jeżeli pojawiły się zarysowania lub inne uszkodzenia mechaniczne, najpierw czyścimy je z brudu, a następnie pokrywamy warstwą zabezpieczającą np. lakierem zaprawkowym.
– Podczas konserwacji, warto również skontrolować czy nasze orynnowanie nie przecieka – uczula Krzysztof Olszewski. – Aby to zrobić, należy ponownie wlać wodę do rur spustowych i zatkać wylewkę. Szczególną uwagę powinniśmy zwrócić na łączenia poszczególnych elementów systemu. Niewielkie przecieki możemy zabezpieczyć za pomocą specjalnych uszczelniaczy. Jeżeli system wykonany jest ze stali, na większe dziury można nałożyć złączkę uszczelniającą.
