Z myślą o uczniach z niepełnosprawnościami w 200 polskich szkołach zrealizowany zostanie projekt „Dostępna Szkoła”. Aż 39 z nich to szkoły w województwie podkarpackim. W środę, 5 stycznia, w Rzeszowskiej Agencji Rozwoju Regionalnego S.A., która jest jedną z instytucji wdrażających projekt, podpisano ostatnie umowy z włodarzami samorządów Rzeszowa, Leska i powiatu lubaczowskiego, i przekazano granty na inwestycje. Zrealizowane zostaną one do końca 2023 roku. Wartość inwestycji we wszystkich podkarpackich szkołach to 18,4 mln zł.
Zbudują w szkołach windy i poszerzą drzwi dla osób na wózkach inwalidzkich, kupią nowoczesne pomoce dydaktyczne m.in. dla uczniów niedowidzących, przeszkolą nauczycieli, rodziców i uczniów, by zwiększyć ich świadomość i zlikwidować nie tylko bariery architektoniczne, ale i te najważniejsze – społeczne. Projekt „Dostępna Szkoła” jest częścią Rządowego Programu Dostępność Plus. Służy potrzebom rosnącej liczby dzieci z niepełnosprawnościami oraz ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi. To projekt pilotażowy, a w Polsce wdraża go Rzeszowska Agencja Rozwoju Regionalnego w partnerstwie ze Stowarzyszeniem Młodych Lubuszan i Politechniką Gdańską, oraz Fundacja Fundusz Współpracy z Warszawy. RARR S.A. na realizację „Dostępnej Szkoły” otrzymał niemal 50 mln zł, a w ubiegłym roku Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej zwiększyło tę kwotę o 10 mln zł, aby do projektu można było włączyć kolejne szkoły.
– Plany zmian, jakie wprowadzi dzięki grantom każda ze szkół, poprzedzone były drobiazgowym audytem, tak, aby wypracować jak najbardziej trafny model dostępności. Zawarliśmy w sumie z 32 umowy z instytucjami prowadzącymi 110 szkół, które dzięki grantom będą modernizowane. W samym województwie podkarpackim jest to 14 umów, obejmujących 39 szkół – mówi Mariusz Bednarz, prezes Rzeszowskiej Agencji Rozwoju Regionalnego S.A.
W Rzeszowie inwestycje, zwiększające dostępność edukacji zostaną poczynione w trzech szkołach podstawowych: nr 16, 22 i 30, które dodatkowo prowadzą oddziały integracyjne. Za pieniądze z projektu zostaną m.in. odnowione sale lekcyjne i toalety, powstaną pochylnie dla wózków, szkoły kupią krzesła i stoły przystosowane do potrzeb osób z niepełnosprawnościami. Wartość projektu Rzeszowa wynosi ponad 1,45 mln zł, z czego 1,25 mln zł to dotacja dla miasta. – Bardzo się cieszę, że Rzeszów dołącza do tego prestiżowego grona samorządów, które będą wdrażać program i dzielić się tymi doświadczeniami. To niezwykle ważny obszar, także dla każdego samorządowca. Sposób, w jaki traktujemy potrzeby osób niepełnosprawnych świadczy o naszym poziomie cywilizacyjnym jako społeczeństwa. Tym bardziej ważne są takie programy jak Dostępność Plus. Potężne pieniądze już zainwestowano w tak newralgiczny obszar, a my zobowiązujemy się, że naszymi doświadczeniami w tym zakresie chętnie się podzielimy. Bardzo się cieszymy, że trzy rzeszowskie szkoły dołączą do programu, potrzeby dzieci w tym zakresie są szczególnie istotne – mówi Konrad Fijołek, prezydent Rzeszowa.
W powiecie lubaczowskim, który otrzymał grant o wartości niemal 1,3 mln zł, przeprowadzony zostanie m.in. remont w Zespole Placówek im. Jana Pawła II, który prowadzi Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy dla dzieci z niepełnosprawnościami i Młodzieżowy Ośrodek Wychowawczy dla młodzieży z niedostosowaniem społecznym. – Oba ośrodki mieszczą się budynkach po koszarach wybudowanych jeszcze w latach 80. XIX wieku, za czasów cesarza Józefa. To obiekty leciwe, wymagające remontu. Pieniądze przeznaczymy na usprawnienie komunikacji, ale także na pomoce dydaktyczne, szkolenia – zyska na tym całe środowisko, a zmiany na pewno będą odczuwalne w mieście i powiecie – uważa Zenon Swatek, starosta powiatu lubaczowskiego.
Z grantu skorzysta również Lesko, które do grantu o wartości 1,3 mln zł dołoży 650 tys. zł, aby wybudować m.in. windy i pochylnie w trzech szkołach podstawowych – w Lesku, Hoczwi i Średniej Wsi. Zorganizowane zostaną również zajęcia pomagające w asymilacji osób z niepełnosprawnościami z rówieśnikami. – Ten projekt nie tylko eliminuje dostępność, ale pomaga również w równomiernym rozwoju terenów miejskich i wiejskich – podkreślił Adam Snarski, burmistrz miasta i gminy Lesko, chwaląc projekt także za jego wymiar edukacyjno-społeczny. Pieniędzy z grantu nie można bowiem przeznaczyć wyłącznie na remonty, około 50 proc. ma służyć sfinansowaniu szkoleń i zmianie świadomości społeczności – rodziców, uczniów, nauczycieli.
Poza RARR S.A. program wdraża i umowy podpisuje również wspomniana Fundacja Fundusz Współpracy z Warszawy, co razem da 200 szkół wzorcowo przygotowanych do edukacji uczniów z niepełnosprawnościami. To początek dalszych zmian.
– Zmieniamy w ten sposób otaczającą nas rzeczywistość, ale nie tylko architektoniczną. Realizowany od trzech lat program Dostępność Plus, w który zainwestowano 9 mld złotych, to nie tylko budowa wind, zakupy schodołazów, niskopodłogowych autobusów, remonty dworców i budynków Te usprawnienia są potrzebne dla osób z niepełnosprawnościami, dla seniorów, ale i każdego, kto porusza się z walizką, wózkiem, czy rowerem. Dostępność jednak to coś więcej i zaczyna się od drugiego człowieka, dlatego chcemy także zmieniać myślenie o osobach z niepełnosprawnościami. Dlatego szkolimy pracowników administracji publicznej, dzięki temu wśród zatrudnionych jest już 2300 koordynatorów dostępności, którzy wiedzą, jak pomagać osobom z niepełnosprawnościami i seniorom załatwiać urzędowe sprawy, czy jak weryfikować kwestie dostępności w obiektach. Ta świadomość potrzeb osób z niepełnosprawnościami często jest ważniejsza, niż usunięcie samej bariery do budynku – powiedziała Małgorzata Jarosińska-Jedynak, sekretarz stanu w Ministerstwie Funduszy i Polityki Regionalnej, gratulując samorządom, którym udało się dołączyć do programu.
Jak podkreśliła minister, pilotaż pozwoli wypracować Model Dostępnej Szkoły – dostępnej zarówno w zakresie architektonicznym, technicznych, ale również edukacyjno-społecznym, czy organizacji funkcjonowania placówki. – W oparciu o doświadczenie 200 szkół będziemy ten program kontynuować w kolejnych szkołach na terenie całej Polski, korzystając z Funduszy Europejskich na lata 2021-2027 – dodała Małgorzata Jarosińska-Jedynak.
Kwestie dostępności osób z niepełnosprawnościami do przestrzeni publicznej reguluje nowa Ustawa o zapewnieniu dostępności osobom o szczególnych potrzebach. – Umożliwia ona złożenie osobom niepełnosprawnym skargi na instytucję, która nie zapewnia dostępności do swoich obiektów i usług. Chcemy, aby byli pełnoprawnymi obywatelami – dodała minister.
W ramach wspomnianej ustawy ministerstwo wprowadziło możliwość certyfikacji dla podmiotów prywatnych, które nie są zobowiązane ustawowo do wdrażania dostępności, ale mogą to zrobić, przechodząc proces certyfikacji. Certyfikat Dostępności sprawi, że zostaną zwolnione z 5-procentowej składki na PFRON. Jak poinformowała minister Jarosińska-Jedynak, w tej chwili ministerstwo wyłania podmioty, które taką certyfikację będą przeprowadzać. RARR S.A. złożyła wniosek, aby być takim właśnie podmiotem. – To także jeden z efektów naszego udziału w projekcie „Dostępna Szkoła” – podkreśla prezes Mariusz Bednarz.
Projekt „Dostępna Szkoła – innowacyjne rozwiązania w kreowaniu przyjaznej przestrzeni edukacyjnej z uwzględnieniem potrzeb uczniów oraz otoczenia” finansowany jest w ramach Programu Operacyjnego Wiedza Edukacja Rozwój 2014 – 2020, jako pilotaż działania „Szkoła bez barier”.
Minister Małgorzata Jarosińska-Jedynak, prezes RARR Mariusz Bednarz i Beata Stankiewicz, koordynator projektu z RARR oraz przedstawiciele samorządu Rzeszowa, Leska oraz powiatu lubaczowskiego po podpisaniu umowy o przekazaniu grantów z projektu "Dostępna Szkoła". Siedziba RARR S.A. w Rzeszowie, 5 stycznia 2021.
.jpg)
