28 szkół podstawowych z Podkarpacia otrzyma pieniądze na przystosowanie budynków i wyposażenia do edukacji dzieci z niepełnosprawnościami. Granty trafią w sumie do 200 szkół w całej Polsce. Połowę z nich rozdysponuje Rzeszowska Agencja Rozwoju Regionalnego – jedna z dwóch organizacji, które realizują projekt „Dostępna Szkoła”, by wypracować nowy model integracyjny, który w przyszłości stanie się standardem.
Pełna nazwa projektu to: „Dostępna szkoła – innowacyjne rozwiązania w kreowaniu przyjaznej przestrzeni edukacyjnej z uwzględnieniem potrzeb uczniów oraz otoczenia”. Rzeszowska Agencja Rozwoju Regionalnego realizuje go w partnerstwie ze Stowarzyszeniem Młodych Lubuszan i Politechniką Gdańską, gdzie znajduje się Centrum Projektowania Uniwersalnego, pierwsze w Polsce centrum badawczo-rozwojowe realizujące cele wdrażania koncepcji projektowania uniwersalnego, które umożliwia dostęp osób z ograniczeniami mobilności i percepcji do przestrzeni publicznej oraz powszechnej edukacji.
Partnerzy projektu wspólnie opracowali Model Dostępnej Szkoły, by następnie przetestować go w szkołach podstawowych w całej Polsce. – Model dotyczy szkoły, w której te dzieci już się znajdują i tych wymagań, które musi spełniać dana placówka, aby osoby z niepełnosprawnością mogły w niej bezpiecznie przebywać i pobierać naukę – tłumaczy Małgorzata Jarosińska-Jedynak, sekretarz stanu w Ministerstwie Funduszy i Polityki Regionalnej.
Założenia projektu odpowiadają głównie na potrzeby rosnącej liczby dzieci z niepełnosprawnościami oraz ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi. Dzięki jego realizacji nie tylko zostaną wsparte grantami szkoły, które zainwestują w infrastrukturę i wyposażenie zwiększające ich dostępność dla niepełnosprawnych, ale doświadczenie we wprowadzaniu Modelu Dostępnej Szkoły zostanie wykorzystane potem w innych placówkach.
– Program jest wymagający wobec szkół i ich organów prowadzących – samorządów. Obejmuje audyty i negocjacje z audytorami, a także z naszą Agencją, jeśli chodzi o wartość grantu i sposób jego realizacji – wyjaśnia Mariusz Bednarz, prezes RARR S.A. – Do tej pory podpisaliśmy 11 umów na kwotę prawie 16 mln zł. Docelowo planujemy podpisać umowy na łączną kwotę 48,5 mln zł, z 35 organami prowadzącymi szkoły w całej Polsce. Chcemy objąć naszym projektami 100 szkół podstawowych. Do projektu wpłynęło 112 wniosków. W konkursie wyłoniliśmy 31 organów prowadzących. Pozostało jeszcze cztery, które wybierzemy w ostatniej, trzeciej turze.
W samym województwie podkarpackim umowy obejmą 12 samorządów, które zainwestują w poprawę dostępności 28 szkół podstawowych. Na Podkarpaciu w I turze wybrano Gminę Nową Sarzynę, Miasto Leżajsk, Gminę Mielec i Gminę Dydnia. W II turze wybrano Gminę Lubaczów, Miasto Krosno, Gminę Stalowa Wola, Gminę Ustrzyki Dolne, Powiat Lubaczowski i Gminę Dubiecko. Trzecia tura czeka na ocenę. Trafił do niej m.in. wniosek Rzeszowa.
Program obejmuje zarówno szkoły publiczne, jak i niepubliczne. Dotyczy szkół specjalnych, powszechnych i integracyjnych.
– W naszym projekcie obejmujemy grantami nie tylko obszar architektoniczny, ale również techniczny, również edukacyjno-społeczny i organizacyjny. Szczególnie ta warstwa społeczna, ta dotycząca samego procesu edukacyjnego dzieci jest szalenie istotna i stanowi czasami duże bariery – podkreśla Mariusz Bednarz.
Jednym z samorządów, które dzięki projektowi zainwestują w dostępność szkół jest Miasto i Gmina Dubiecko. Dzięki grantowi w wysokości 1,3 mln zł i bez konieczności dołożenia wkładu własnego z budżetu miasta i gminy, zrealizowane zostaną inwestycje w trzech szkołach podstawowych – w Drohobyczce, Iskani i Bachórcu.
– W Iskani prowadzimy szkołę z oddziałami integracyjnymi. Uczęszcza do niej pięcioro dzieci z niepełnosprawnościami. Zakres inwestycji będzie różny. W jednej ze szkół spełnimy standardy „Dostępnej Szkoły” w 100 procentach. Inwestycje obejmują m.in. montaż dźwigu osobowego dla osób niepełnosprawnych przy wejściu do szkoły, dostosowanie dwóch łazienek dla potrzeb osób niepełnosprawnych, wymianę nawierzchni sali gimnastycznej, poszerzanie wejść do klas, zbudowanie pochylni na schodach przed wejściem na salę gimnastyczną, gruntowny remont nieużytkowego dotychczas poddasza szkoły na potrzeby zajęć rewalidacji – wylicza Jacek Grzegorzak, wójt Dubiecka, który w piątek, 27 sierpnia br. podpisał umowę grantową.
Projekt dotyczy wypracowania modelu pojedynczych placówek, szkół. – To jeden z elementów zwiększania dostępności osób z niepełnosprawnościami do przestrzeni publicznej. Do takich działań zobowiązuje samorządy obowiązująca od dwóch lat ustawa i podobnych inwestycji będzie coraz więcej – zapewnia Mariusz Bednarz.
Jak dodaje minister Małgorzata Jarosińska-Jedynak, program „Dostępna Szkoła” realizowany jest w Polsce przez dwa podmioty. – Jednym jest właśnie RARR, a drugim Fundacja Fundusz Współpracy z Warszawy. Swoim zasięgiem obejmą one obszar całego kraju. Docelowo będzie to 200 szkół. Zwiększyliśmy budżet projektu do 100 mln zł. Zostaną one przeznaczone na wspomniane działania – mówi minister. – Projekt jest finansowany z Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Programu Operacyjnego Wiedza Edukacja Rozwój i ma być zakończony w 2023 roku.