Kary będące następstwem niewykonania umów nie stanowią kosztów uzyskania przychodów ze względu na brak określonej w art. 15 ust. 1 CIT przesłanki działania „w celu osiągnięcia przychodu”. Zapłata kary nie wpłynie na podtrzymanie źródła przychodów, jego utrzymania w sprawności, czy też przyczynienia się do skutecznej realizacji przedsięwzięcia lub uczynienia źródła przychodów mocnym, trwałym i odpornym na działanie czynników obniżających jego sprawność.
Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej,0111-KDIB2-1.4010.248.2017.1.JP
Komentarz AXELO (prawnik Małgorzata Liszcz)
W przedmiotowej sprawie Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej ustosunkował się do sytuacji, w której Wnioskodawca otrzymał notę obciążeniową od Spółki z tytułu kary za zwłokę w odbiorze gazu. Wnioskodawca, w związku ze zmianą sposobu ogrzewania budynku z kotłowni opalanej koksem na kotłownię gazową, podpisał ze Spółką stosowną umowę, której nie mógł zrealizować z powodu wycofania zgody mieszkańców budynku na finalne wykonanie kotłowni gazowej. Uniemożliwiło to jej przebudowę, a tym samym realizację obowiązków wynikających z zawartej uprzednio umowy. Zdaniem Wnioskodawcy z uwagi na to, że poniósł on koszty na które nie miał wpływu, miał on prawo do uznania kosztów wynikających z noty obciążeniowej za koszty uzyskania przychodu.
Organ interpretacyjny podważył jednak prawidłowość dokonanego przez Wnioskodawcę rozliczenia, uznając jego stanowisko za nieprawidłowe.
Analizowana interpretacja indywidualna dotyczy możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodu kwoty kary umownej naliczonej przez kontrahenta w związku z niedotrzymaniem warunków umowy.
Dopuszczalność zaliczenia danego wydatku do kosztu uzyskania przychodu w ujęciu podatkowym uzależniona jest od kumulatywnego spełnienia przesłanek wskazanych w art. 15 ust. 1 Ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (dalej jako CIT) z jednoczesnym niezaistnieniem żadnej przesłanek zawartych w art. 16 ust. 1 CIT.Zgodnie z przytoczonymi wyżej przepisami kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, przy czymnie uważa się za koszty uzyskania przychodum.in. kar umownych i odszkodowań z tytułu wad dostarczonych towarów, wykonanych robót i usług oraz zwłoki w dostarczeniu towaru wolnego od wad albo zwłoki w usunięciu wad towarów, albo wykonanych robót i usług.
Należy zwrócić uwagę, że literalna wykładnia art. 16 ust. 1 CIT nie pozwala na przyjęcie, iż przepis ten dotyczy także przypadków niewykonania umowy, zwłaszcza gdy nie są one zgodne z zawartym w umowie zobowiązaniem. Przedmiotowy stan faktyczny dotyczy bowiem przypadku niedotrzymania przez Wnioskodawcę warunków umowy i rezygnacji z dostawy gazu, a nie jak wskazano w opisie noty obciążeniowej „zwłoki w odbiorze gazu”.Tym samym opisany we wniosku poniesiony wydatek nie znajduje się w katalogu kosztów polegających wyłączeniu jako koszt uzyskania przychodu.
Zbadać jednak należy czy poniesiony wydatek spełnia ogólne przesłanki pozwalające go uznać za koszt uzyskania przychodu.
Kwota kary zapłacona w okolicznościach niniejszego stanu faktycznego nie została uznana przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej za koszt uzyskania przychodu. Organnie uznał celu działania wnioskodawcy w tym przypadku za poniesiony dla osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, a to z uwagi na brak przesłanek wskazujących, że zapłata kary wpłynie na podtrzymanie źródła przychodów, jego utrzymania w sprawności, czy też przyczynienia się do skutecznej realizacji przedsięwzięcia lub uczynienia źródła przychodów mocnym, trwałym i odpornym na działanie czynników obniżających jego sprawność.
W kontekście analizowanej interpretacji indywidualnej wskazać należy, iż udzielenie jednoznacznej odpowiedzi na pytanie o dopuszczalność zaliczenia wydatku w postaci kary wynikającej z noty obciążeniowej do kosztów uzyskania przychodów w przypadku niedotrzymania warunków umowy nie jest możliwe. Warunkiem decydującym o zaliczeniu wydatku do kosztu podatkowego jest każdorazowo wykazanie przez podatnika, że poniesiony wydatek jest związany z uzyskaniem przychodu, bądź z zachowaniem lub zabezpieczeniem źródła przychodu, a to uzależnione jest każdorazowo od okoliczności danego przypadku i wymaga przeprowadzenia indywidualnej analizy. Z powyższych rozważań wynika, że w praktyce najtrudniej jest wykazać związek przyczynowo-skutkowy pomiędzy wydatkiem a osiąganym przychodem.
Reasumując, nie ulega wątpliwości, że kary umowne będące następstwem uzasadnionej ekonomicznie decyzji podatnika o odstąpieniu od umowy, płacone w związku z możliwością uzyskania przychodu, bądź w celu zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów, i niewymienione w art. 16 ust. 1 pkt 22 CIT, są kosztem uzyskania przychodów. Nie można jednak tego jednoznacznie stwierdzić w odniesieniu do kar umownych, jeżeli nie ma możliwości wskazania jakiegokolwiek powiązania z uzyskiwanym przychodami.
Aby szczegółowo omówić poruszone zagadnienia, skontaktuj się z AXELO. www.axelo.pl
Informacje zawarte w niniejszym artykule/komentarzu mają charakter skrótowy i informacyjny. Informacje te nie powinny zastępować szczegółowej analizy poruszanych w nim zagadnień, jak również stanowić podstawy podejmowania decyzji biznesowych lub jakichkolwiek innych czynności prawnych lub faktycznych.
