Dziś widok pędzących po torach pociągów traktujemy jako oczywisty element krajobrazu. Jednak 200 lat temu, gdy w 1825 roku uruchomiono pierwszą publiczną linię kolejową Stockton and Darlington Railway w Anglii, było to wydarzenie porównywalne z wynalezieniem komputera czy pierwszym lotem w kosmos. Kolej, która stała się symbolem rewolucji przemysłowej, nieustannie ewoluuje, dziś to innowacje technologiczne wyznaczają nowe kierunki w zarządzaniu transportem, a Polska ma znaczący wkład w cyfryzację tej branży.
Pierwsze systemy kolejowe powstawały jako pojedyncze linie łączące ośrodki przemysłowe. Szybko przekształciły się w rozległą sieć, która zupełnie zmieniła sposób funkcjonowania świata. W ciągu zaledwie pół wieku w Europie położono niemal 160 tysięcy kilometrów torów, a pod koniec XIX wieku było ich już 263 145 km. Wraz z kolejnymi kilometrami szyn wynalazcy i naukowcy tworzyli rozwiązania, które pozwalały przekraczać kolejne granice prędkości, ładowności i wydajności kolei oraz zwiększać jej bezpieczeństwo. Choć dzisiejsze pociągi są nieporównywalnie bardziej zaawansowane technologicznie niż pierwsze parowozy, jedno pozostaje niezmienne – kluczową rolę odgrywają innowacje. Nadal całe rzesze ludzi opracowują technologie, które zmieniają kolej na lepsze.
Polski wkład w rozwój kolei
Polacy od dekad współtworzą kolejową historię. Najbardziej widoczny (dosłownie) polski wkład w rozwój kolejnictwa to lokomotywy. Od Luxtorpedy – kultowego wytworu polskiej myśli technicznej z chrzanowskiego Fabloku, ikony nowoczesnej kolei w okresie międzywojennym, po współczesny tabor produkowany przez zakłady PESA w Bydgoszczy i Newag w Nowym Sączu, który zobaczyć można na wielu torach Europy. Współczesny transport kolejowy to jednak nie tylko infrastruktura i tabor, ale przede wszystkim inteligentne systemy zarządzania. Te także powstają w Polsce.
„Rozwój infrastruktury kolejowej to tylko jedna strona medalu. Aby kolej mogła w pełni wykorzystać swój potencjał, niezbędne są innowacyjne technologie, które nie tylko zwiększają bezpieczeństwo, ale także optymalizują procesy, pozwalając przewoźnikom na lepsze zarządzanie zasobami i zwiększenie efektywności. W SP Tech Solutions od pięciu lat rozwijamy rozwiązania, które pomagają branży kolejowej wykorzystać pełnię jej możliwości, łącząc tradycję z innowacją” – wskazuje Michał Pawłowski, współzałożyciel toruńskiej spółki.
Rewolucja niewidoczna gołym okiem
Zwiększenie udziału transportu kolejowego jest dziś kluczowe, bo mimo że to kolej zapoczątkowała erę dalekobieżnego transportu masowego, przez lata dominującą rolę w przewozach towarowych w Europie przejął transport drogowy – mniej efektywny i znacząco obciążający środowisko. Unia Europejska dąży jednak do odwrócenia tego trendu, stawiając na kolej jako fundament zrównoważonego transportu. Wprowadzone regulacje, w tym Zielony Ład i strategia na rzecz zrównoważonej mobilności, zakładają przeniesienie znacznej części transportu towarowego z dróg na bardziej ekologiczne rozwiązania, takie jak tory, a także zwiększenie wykorzystania nowoczesnych technologii do optymalizacji przewozów.
„Ostatnie lata pokazały, że zarówno na poziomie instytucjonalnym w Unii Europejskiej, jak i w Polsce, a przede wszystkim wśród przewoźników, panuje duże zainteresowanie wdrażaniem technologicznych usprawnień w kolejnictwie. To nie chwilowa moda, lecz konieczność. Bez innowacji kolej nie sprosta rosnącym wymaganiom współczesnej gospodarki i zmianom w strukturze transportu” – dodaje Piotr Sikorski, CEO SP Tech Solutions.
Współczesna kolej to nie tylko rozwój infrastruktury i nowoczesne pociągi, ale przede wszystkim inteligentne systemy optymalizacyjne. Rozwiązania oparte na analizie danych i sztucznej inteligencji pozwalają na bieżąco dostosowywać przewozy do zmieniających się warunków rynkowych. Rozwiązania typu Business Intelligence i wieloagentowe systemy optymalizacyjne autonomicznie analizują i usprawniają procesy logistyczne. Dzięki temu przewoźnicy mogą nie tylko lepiej planować swoje operacje i skuteczniej zarządzać zasobami, ale także reagować na zmienne warunki rynkowe w czasie rzeczywistym. Dodatkowo nawet prosta automatyzacja pozwala na konkretne oszczędności.
„Potwierdzają to zarówno nasze badania, jak i feedback od użytkowników rozwiązań SP Tech Solutions. Jeden z naszych głównych klientów, czyli PKP Cargo, dzięki narzędziu Raily Taxi zmniejszył miesięczne koszty transportu drużyn trakcyjnych o ponad 25%. Inne narzędzia z ekosystemu Raily zwiększają skuteczność zarządzania” – mówi Piotr Sikorski. Choć współczesna kolej bazuje na fundamentach położonych jeszcze w XIX wieku, to właśnie innowacje pozwalające na optymalizację kosztów i większą wydajność zdecydują o jej przyszłości.
English
French
German
Italian
Polish
Ukrainian