Leszek Nędza, utalentowany inżynier mechanik i właściciel Biura Technicznego Technika-5, opracował wirnik mieszadła na potrzeby przemysłu, który eliminuje niekorzystne zjawiska występujące przy tradycyjnych procesach mieszania i pozwala na modelowanie tego procesu w zależności od potrzeb technologicznych. Wprowadzenie wynalazku do sprzedaży jest jednak dużym wyzwaniem dla małej firmy. Dlatego zwrócił się o pomoc do ośrodka Enterprise Europe Network przy Wyższej Szkole Informatyki i Zarządzania w Rzeszowie. Z pomocą ekspertów opracował dokumentację pozwalającą na nadanie znaku CE dla swoich wyrobów i zgłosił wynalazek w Urzędzie Patentowym. Mieszadła wyposażone w te wirniki już sprzedaje.
– Firmę założyłem wiele lat temu, ponieważ zawsze chciałem być sam dla siebie szefem – uśmiecha się Leszek Nędza, inżynier mechanik, absolwent Politechniki Rzeszowskiej, a zarazem właściciel Biura Technicznego Technika-5 w Borku Starym k. Rzeszowa.
Działalnością na rynku przedsiębiorstw przemysłowych zajmuje się od początku lat 90-tych. Wdrażał innowacyjne technologie m.in. w obszarze utrzymania ruchu, w produkcji i remontach w przedsiębiorstwach, odnosił sukcesy w obszarze energetyki przemysłowej. Współpracuje z partnerami oferującymi zaawansowane rozwiązania techniczne. Współpracując z jedną z zagranicznych marek, wpadł na pomysł wynalazku, który w tym roku zgłosił do Urzędu Patentowego. W przebrnięciu przez liczne procedury pomógł mu ośrodek Enterprise Europe Network przy Wyższej Szkole Informatyki i Zarządzania w Rzeszowie w składzie: dr inż. Władysław Czajka, Monika Smaczna, Justyna Bednarz i Wioletta Choma-Wiątek.
Po certyfikat i patent z ekspertami
– Z ośrodkiem Enterprise Europe Network przy Wyższej Szkole Informatyki i Zarządzania w Rzeszowie współpracuję, od kiedy powstał. Korzystałem i korzystam z pomocy ich ekspertów i wsparcia z różnych programów dla przedsiębiorców – mówi właściciel firmy Technika-5. – Uczestniczę w bezpłatnych szkoleniach na które mnie zapraszają, na równi z dużymi przedsiębiorstwami. Otrzymuję informacje o konferencjach, programach wsparcia dla firm. Kilka lat temu ośrodek Enterprise Europe Network zapewnił wsparcie prawnika, który pomógł mi przed podpisaniem umowy przedstawicielstwa z portugalską firmą – przygotował i pomógł w wynegocjowaniu kontraktu w języku angielskim.
Jedno z ostatnich szkoleń, z których skorzystał Leszek Nędza, dotyczyło certyfikowania urządzeń i maszyn znakiem CE. – Ekspert, który prowadził to szkolenie, przeprowadził potem weryfikację dokumentacji kompletnego mieszadła mojej produkcji. Zweryfikował on zarówno dokumentację wewnętrzną mojej firmy dotyczącą tego produktu, jak i tę dodawaną do produktu dostarczanego do klienta. Z taką deklaracją zgodności CE od tego roku sprzedaję zaprojektowane przeze mnie specjalne mieszadła dla przemysłu. Pomoc eksperta zapewnił ośrodek Enterprise Europe Network przy WSIiZ.
Wynalazek
– Mieszadła są potrzebne w każdym przedsiębiorstwie, gdzie wykorzystuje się lub produkuje płyny, kleje, żywice (np. w produkcji farb, produktów chemicznych, środków spożywczych, mleka). Ciecze często trzeba mieszać wielokrotnie, ponieważ niektóre składniki opadają na dno. Każdy przypadek jest inny, inne są cele mieszania – opisuje Leszek Nędza. – Zainteresowałem się tym tematem pięć lat temu, oferując produkty niemieckiego producenta z tej branży. W mieszadłach, które sprzedawałem, wykorzystywał on klasyczną zwężkę Venturiego. Szukałem rozwiązania poprawiającego efekty tej technologii. Zwróciłem uwagę na zwężkę Parshall`a (zwaną korytem Parshall`a) służącą pierwotnie spiętrzeniu przepływającej cieczy do pomiaru natężenia przepływu i wykorzystałem jej modyfikację do opracowania elementu wirnika mieszadła. Wpadłem na pomysł, że umieszczając otwory w różnych ściankach wirnika mogę skierować część strumienia w miejsca, w których proces mieszania tego wymaga – w efekcie uzyskałem efekt dodatkowego mieszania w narożach zbiorników prostopadłościennych lub leżących, w martwych strefach pod wirnikiem, w zbiornikach smukłych.
Wynalazca przeprowadził wiele prób i testów, by zbadać zależność między układem otworów, a efektami mieszania. W efekcie przemyśleń i prac prototypowych opracowano typ wirnika z modyfikacjami, który ostatecznie został zgłoszony do ochrony patentowej. Jego wirniki skutecznie mieszają w szerokich zakresach lepkości, nie wymagają stosowania łamaczy wirów, dobrze pracują w zakresie niskich prędkości obrotowych, mają relatywnie niskie zapotrzebowanie mocy napędów, zapewniają krótki czas mieszania dla osiągnięcia zakładanych celów, unikając efektu tworzenia piany i wciągania powietrza do mieszanego produktu. Ważną korzyścią jest niskie zużycie energii.
Obecnie BiuroTechniczne Technika-5 produkuje mieszadła do paletopojemników IBC, do beczek 200-litrowych i 100-litrowych, do hoboków i puszek o pojemności w zakresie10-60 l. Także do nietypowych zbiorników.
– Mieszadła są kompletnym urządzeniem. Pierwszy taki system, przeznaczony do zbiorników IBC, składał się z belki, na której zamontowałem m.in. przekładnię z silnikiem napędowym, falownik, mieszadło z wałem, wyłącznik. To właśnie do tego urządzenia certyfikowałem dokumentację CE z pomocą eksperta ośrodka Enterprise Europe Network przy WSIiZ. Ośrodek zapewnił wsparcie i pomoc rzecznika patentowego, który w oparciu o moje dokumenty, przygotował wniosek do Urzędu Patentowego Rzeczypospolitej Polskiej w Warszawie. Za jego radą zdecydowaliśmy, aby to nie był patent, ale wzór użytkowy. Patent jest chroniony przez 20 lat, a wzór przez 10. Ale wzór łatwiej zarejestrować. Procedura rejestracji trwa do roku. Powinna zakończyć się w ciągu kilku miesięcy – mówi właściciel Biura Technicznego Technika-5. – Staram się zastrzec ten wzór tylko w Polsce. Koszt zastrzeżenia za granicą jest bardzo duży. Ale wybrana procedura uniemożliwia zastrzeżenie tego rozwiązania w innym kraju.
Plany badawcze
– W pracach rozwojowych pomaga mi syn Maciej, student AGH w Krakowie – mówi Leszek Nędza. – Teraz chciałbym zrealizować projekt badawczy we współpracy z uczelnią. Prowadziłem testy i badania na mieszadłach o stosunkowo niewielkich rozmiarach, a warto opracować wirniki także dla zbiorników o dużych gabarytach. Chodzi o opracowanie mieszadeł dla różnych zmiennych, zależnych od wielkości zbiornika, jego kształtu, typu cieczy, substancji, celów mieszania. To wymaga badań praktycznych, programowania matematycznego – tłumaczy inżynier i nie ukrywa, że znów zamierza szukać pomocy u konsultantów z ośrodka Enterprise Europe Network przy Wyższej Szkole Informatyki i Zarządzania w Rzeszowie. – Gdybym uzyskał pomoc z jakiegoś unijnego programu na takie badania w jednostce naukowej, to łatwiej byłoby mi przemodelować wirniki na wielkoprzemysłową skalę.
Obecnie z 50-60 możliwych wersji budowy wirników należy wybrać kilka dedykowanych do konkretnego celu mieszania i skupić się na ich rozwoju. Projekt ma spory potencjał, jeśli chodzi o komercjalizację. Mieszadła, które już są produkowane, skutecznie mieszają przy mniejszych prędkościach obrotowych i mniejszym zużyciu energii. Ograniczają rozgrzewanie produktu w trakcie mieszania, co ma znaczenie w wielu procesach technologicznych.
– Pracuję również nad napędem pneumatycznym do moich mieszadeł, który jest alternatywą dla napędu elektrycznego. Ma to szczególne znaczenie w technologiach, gdzie występują strefy zagrożone wybuchem – podsumowuje inżynier Leszek Nędza.
Enterprise Europe Network
ul. Sucharskiego 2; 35-225 Rzeszów
Tel/Fax: 17 852 49 75
e-mail: een@wsiz.rzeszow.pl
www.een.wsiz.pl
www.facebook.com/EENRzeszow
