Do końca czerwca ruszy internetowa platforma z ofertą Podkarpackiej Sieci Laboratoriów Badawczych i Wzorcujących (PSLBiW). Każdy przedsiębiorca zainteresowany zleceniem określonych badań i testów, łatwo sprawdzi, gdzie będzie mógł je wykonać. Działająca przy Podkarpackim Centrum Innowacji (PCI) sieć zrzesza już 52 laboratoria państwowe i prywatne, do których dołączają kolejne. Trwają przygotowania do uruchomienia funduszu wsparcia dla laboratoriów oraz zatrudnienia zespołu brokerów, którzy będą promować ofertę sieci. – Jesienią po raz trzeci zorganizujemy w Rzeszowie konferencję „Innowacje – Pomiary – Akredytacje” – informuje dr inż. Roman Tabisz, twórca i koordynator PSLBiW.
W Podkarpackim Centrum Innowacji konsekwentnie realizowany jest projekt regionalnej sieci laboratoriów. PCI tworzy warunki do współpracy nauki i biznesu, poprzez między innymi przygotowanie dla przedsiębiorców wspólnej oferty laboratoriów badawczych i wzorcujących, akredytowanych i nieakredytowanych. Jak wynikło z badań rynku, które przeprowadził dr inż. Tabisz, aż 80 proc. firm z Podkarpacia zleca badania i testy instytucjom spoza regionu. Dzięki współdziałaniu w ramach sieci, laboratoriom łatwiej będzie dotrzeć z ofertą do przedsiębiorców w kraju i Unii Europejskiej, a przedsiębiorcom – znaleźć wykonawcę usługi na Podkarpaciu.
– Sieć jest forum współpracy profesjonalistów z różnych dziedzin, zajmujących się badaniami naukowymi, a także oceną zgodności materiałów, podzespołów i wyrobów. Głównym celem tego działania jest doskonalenie kompetencji laboratoriów, pomoc w uzyskiwaniu akredytacji, informacji o dostępnych grantach oraz podejmowanie i realizacja wspólnych projektów – wyjaśnia dr inż. Roman Tabisz, ekspert z ponad 20-letnim doświadczeniem, szef Laboratorium Badań i Kalibracji w Katedrze Metrologii i Systemów Diagnostycznych na Wydziale Elektrotechniki i Informatyki Politechniki Rzeszowskiej.
Rada specjalistów z uczelni i firm
PSLBiW jest strukturą otwartą i każde laboratorium może się do niej włączyć, podpisując porozumienie z PCI. Zdecydowały się na to już 52 laboratoria. W styczniu ich przedstawiciele podczas pierwszego plenarnego zebrania uchwalili regulamin i wybrali 7-osobową Radę Sieci. Jej przewodniczącym został profesor Politechniki Rzeszowskiej dr inż. Grzegorz Bajorek, przedstawiciel Centrum Technologicznego Budownictwa Instytutu Badań i Certyfikacji. Wraz z nim w radzie zasiadają przedstawiciele laboratoriów funkcjonujących przy uczelniach i w przedsiębiorstwach, specjaliści różnych dziedzin: prof. UR dr hab. Stanisława Kanas (wiceprzewodniczący); Małgorzata Filar, kierownik Nestle Quality Assurance Center w rzeszowskim oddziale Nestle; prof. UR dr hab. Lucyna Leniowska; prof. PRz dr hab. inż. Beata Mossety-Leszczak; Timea Sulenta-Pluta z Wyższej Szkoły Informatyki i Zarządzania w Rzeszowie oraz Adam Wiącek z Instytutu Badawczego Inżynierii Lądowej ALPHA Laboratory.
– Rada ustala wspólne działania. Ostatnie spotkanie poświęciliśmy III Konferencji „Innowacje – Pomiary – Akredytacje”, którą planujemy przeprowadzić dla przedstawicieli przemysłu, uczelni i studentów jesienią tego roku – mówi dr inż. Roman Tabisz. – Zaprezentujemy na niej możliwości platformy internetowej promującej rynkowe usługi badawcze laboratoriów współpracujących w ramach sieci. Planujemy zaprosić przedstawicieli z Polskiego Centrum Akredytacji oraz Głównego Urzędu Miar i będziemy dzielić się wiedzą na temat akredytacji, pomiarów i certyfikacji wyrobów, co jest kluczowe chociażby dzisiaj, gdy słyszymy o rozwiązaniach na potrzeby walki z pandemią COVID-19. Studentom pokażemy, jak przejść od pomysłu do certyfikacji wyrobu. Będziemy także dyskutować o projektowanym Podkarpackim Centrum Badań i Certyfikacji.
Portal z ofertą badań
W PCI powstaje również portal internetowy z ofertą badań laboratoriów skupionych w sieci. Uruchomienie strony pod adresem
www.badania.pcinn.org planowane jest na koniec czerwca br. – W tej chwili opracowujemy informacje spływające z laboratoriów na temat ich oferty i przygotowania do świadczenia usługi rynkowej – wyjaśnia dr inż. Tabisz. – Na portalu przedsiębiorca w łatwy sposób sprawdzi, czy jest dostępna usługa, której potrzebuje. Jeśli ją znajdzie, będzie mógł wygenerować zapytanie ofertowe, które błyskawicznie dotrze do laboratoriów i PCI, a przedsiębiorca otrzyma w odpowiedzi oferty z ceną usługi i terminem realizacji. Jak bardzo potrzebny jest taki portal, świadczą sygnały płynące z całego Podkarpacia. Przykład od jednej z firm zrzeszonych w Dolinie Lotniczej. W ciągu trzech miesięcy musiała dokończyć opracowanie technologii części dla przemysłu lotniczego, bardzo odpowiedzialnej, jeśli chodzi o bezawaryjne funkcjonowanie samolotu. W tym celu pilnie poszukiwała tomografu rentgenowskiego, by sprawdzić, czy pewna operacja technologiczna uszkadza ten element, czy też nie. Firma skontaktowała się z PSLBiW po wielu nieudanych telefonach do innych instytucji. I natychmiast otrzymała pomoc – informację, że jedno z w laboratoriów w sieci posiada urządzenie, którego ona poszukuje. Jeszcze przed uruchomieniem portalu podkarpacka sieć okazuje się sprawnie działającym pośrednikiem. Kolejny przykład to laboratorium w Medyce, działające przy przejściu granicznym Polska – Ukraina, do którego trafiają różne towary przewożone przez granicę. Zgłaszało nam, że znalezienie jednostki, która przeprowadzi konkretne badania, bywa bardzo czasochłonne, ponieważ potrzebne informacje o ofercie, jak i lokalizacji są obecnie rozproszone.
– Nasza sieć ma orientację regionalną – przypomina dr inż. Tabisz. – Została ukierunkowana na przemysł, gdzie będziemy skupiali się na optymalnym wykorzystaniu potencjału urządzeń niejednokrotnie bardzo unikatowych oraz wykształconej kadrze techniczno-badawczej, pracującej w zrzeszonych laboratoriach. Problemem do tej pory był fakt, że większość laboratoriów działa przy uczelniach i miała inne priorytety. Mamy satysfakcję, że częściowo z naszą pomocą zmienia się takie podejście. Dzięki temu laboratoria coraz większy nacisk kładą na współpracę z otoczeniem. Zachętą są także programy grantowe, które ogłasza PCI. Cieszą się one dużym powodzeniem i widać, jak bardzo potrzebny był facylitator – tworzący warunki do szerszej współpracy podkarpackich laboratoriów z biznesem.
Aby jak najlepiej ukierunkować działania, PCI przygotowuje również ankietę dla firm. – Chcemy rozpoznać, jakich usług poszukują i będziemy dążyć do uzupełnienia oferty jednostek badawczych na Podkarpaciu. W tym celu ma powstać Podkarpackie Centrum Badań i Certyfikacji, którego projekt ma być gotowy do końca 2022 roku. Znajdą się w nim laboratoria akredytowane, niepowtarzające usług już oferowanych i z aparaturą niedostępną obecnie w regionie. Zmierzamy do utworzenia profesjonalnej i komercyjnej instytucji – tłumaczy koordynator PSLBiW. – Jednocześnie będziemy w uzasadnionych przypadkach udzielać pomocy finansowej laboratoriom, które prowadzą działania zmierzające do uzyskania certyfikatu akredytacji na oferowane usługi lub statusu laboratorium notyfikowanego. Akredytacja jest dla przedsiębiorców ważna, ponieważ potwierdza, że laboratorium generuje wiarygodne wyniki. Jak istotny jest proces certyfikacji wyrobów, pokazuje okres pandemii koronawirusa. Przykładowo, inżynierowie potrafili szybko skonstruować respiratory, których jednak nie można wykorzystać w leczeniu. Ich zastosowanie i dopuszczenie do użytkowania wymaga potrzebnej właśnie certyfikacji. To wyzwanie, wobec którego stają również startupowcy. Prototyp jest punktem wyjścia, natomiast komercjalizacja wymaga szeregu badań. Respirator, który konstruuje obecnie utytułowane grono naukowców i innowatorów z Polski, Włoch i Hiszpanii, jest poddawany badaniom technicznym, a następnie będzie certyfikowany w Stanach Zjednoczonych. Od 26 maja br. na terenie Unii Europejskiej obowiązuje nowa dyrektywa dotycząca wyrobów medycznych. Wynika z niej konieczność certyfikacji wszystkich wymienionych w niej wyrobów w upoważnionych jednostkach. To pokazuje, z czym borykają się zespoły projektujące oraz przedsiębiorcy tworzący nowe linie produkcyjne, i jak ważne jest forum interdyscyplinarnej współpracy, które tworzymy na Podkarpaciu.
Dołączają kolejne laboratoria
Zdaniem dr. inż. Tabisza, włączenie się do sieci przy PCI również renomowanych laboratoriów wzorcujących pokazuje, że dostrzegły one korzyści, jakie daje współpraca. Te laboratoria działają w obszarze wzorcowania aparatury do pomiarów geometrycznych, co jest bardzo istotne z punktu widzenia przemysłu funkcjonującego w regionie. Z drugiej strony współdziałać chcą także małe, prywatne laboratoria, specjalizujące się np. wyłącznie w pomiarze pól elektromagnetycznych.
– Pomysł utworzenia sieci okazał się trafiony. Kolejne laboratoria zgłaszają się z zapytaniami, w jaki sposób mogą do niej dołączyć. Spodziewam się, że do końca roku w sieci będzie współpracować około 60 laboratoriów. Wyczuwamy bardzo duże zainteresowanie usługami naszej sieci – podsumowuje koordynator PSLBiW dr inż. Roman Tabisz.
Podkarpackie Centrum Innowacji Sp. z o.o.
Biuro: ul. Lenartowicza 4, 35-051 Rzeszów,
.jpg)
