Arcybiskup Ignacy Tokarczuk był Kresowiakiem. Urodził się 1 lutego 1918 r. w Łubiankach Wyższych koło Zbaraża, w zamożnej chłopskiej rodzinie. W rodzinnej miejscowości uczęszczał do szkoły powszechnej. W roku 1931 został uczniem Państwowego Gimnazjum im. Henryka Sienkiewicza w Zbarażu, a w 1937 r. zdał maturę, po której wstąpił do Seminarium Duchownego we Lwowie, jednocześnie studiował na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie. Wybuch II wojny światowej zmusił go do wyjazdu ze Lwowa. Aby uniknąć poboru do Armii Czerwonej musiał się ukrywać. Najpierw w rodzinnych Łubiankach Wyższych, a następnie dzięki fałszywym dokumentom we Lwowie. Tam też otrzymał święcenia kapłańskie 21 czerwca 1942 r. z rąk ks. biskupa Eugeniusza Baziaka.
Jako ksiądz został delegowany do parafii Złotniki w dekanacie podhajeckim. 22 lutego 1944 r. cudem uniknął śmierci z rąk członków OUN-UPA. Zdołał się ukryć, a potem uciekł do Lwowa. Do listopada 1945 roku pracował jako wikariusz w parafii pw. św. Marii Magdaleny oraz w kościele filialnym we Lwowie – Kulparkowie. Po zakończeniu wojny i nowym podziale granic i zagarnięciu Lwowa przez ZSRR, wyjechał do Polski. Rok później był już studentem na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim. W 1951 r. uzyskał stopień naukowy doktora filozofii i rozpoczął pracę na Wydziale Filozofii KUL, prowadził także zajęcia w Seminarium Duchownym w Lublinie. Z pracy na KUL zrezygnował w 1952 r. – był to jego protest przeciwko wprowadzeniu na uczelnię komunistycznej organizacji młodzieżowej – Związku Młodzieży Polskiej.
Nadal pracował jako wykładowca, ale już w Olsztynie, w tamtejszym Seminarium Duchownym. Na KUL wrócił dopiero po 10 latach, obejmując w 1962 r. Katedrę Teologii Pastoralnej na Wydziale Teologicznym KUL.
Na biskupa przemyskiego został powołany 6 lutego 1966 r. I pozostał nim aż do roku 1993. Za cel postawił sobie ułatwienie wiernym uczestnictwa w życiu wspólnotowym – udziału w nabożeństwach, spotkaniach. Z tego względu namawiał do budowania kościołów i tworzył nowe parafie. Zachęceni, ale i wspierani przez niego na wszelkie sposoby ludzie budowali świątynie bez zezwoleń i wbrew władzy. Zwykłe domu przerabiano na kościoły i rozbudowywano. Kto dostawał za to karę grzywny mógł liczyć na pomoc diecezji w jej zapłacie. Tym sposobem za czasów bp. Tokarczuka powstało na podległym mu terenie ponad 220 parafii i ponad 400 nowych kościołów, tyle samo domów parafialnych i katechetycznych.
Za te działania i kazania, w których nie brakowało ”wrogich akcentów” bp. Tokarczuk był na celowniku Służby Bezpieczeństwa. Także z tego powodu, że wspierał opozycjonistów skupionych w Komitecie Obrony Robotników, Ruchu Obrony Praw Człowieka i Obywatela, Konfederacji Polski Niepodległej, Komitecie Samoobrony Chłopskiej Ziemi Lubelskiej, Komitecie Samoobrony Chłopskiej Ziemi Grójeckiej. Z pomocy bp. Tokarczuka korzystał także Komitet Samoobrony Chłopskiej Ziemi Rzeszowskiej.
W latach 1967–1993 bp Tokarczuk był członkiem Rady Głównej Episkopatu Polski. 2 czerwca 1991 r. papież Jan Paweł II nadał bp. Ignacemu Tokarczukowi tytuł arcybiskupa ad personam, a w 1992 r. abp Tokarczuk został arcybiskupem metropolitą przemyskim. Rok później przeszedł na emeryturę. W III RP wielokrotnie uhonorowano go. Otrzymał Nagrodę im. Stefana Kardynała Wyszyńskiego za bezkompromisową służbę prawdzie, był też wybrany Małopolaninem Roku. Został odznaczony medalem Polonia Mater Nostra Est. 3 maja 2006 r. prezydent Rzeczypospolitej Polskiej Lech Kaczyński w uznaniu znamienitych zasług dla Ojczyzny, za działalność na rzecz przemian demokratycznych i wolnej Polski odznaczył abp. Tokarczuka najwyższym odznaczeniem państwowym Rzeczypospolitej Polskiej – Orderem Orła Białego. Tuż przed śmiercią, w listopadzie 2012 r. IPN uhonorował go nagrodą honorową Świadek Historii.
Arcybiskup Tokarczuk zmarł 29 grudnia 2012 roku.
W Instytucie Teologicznym im. bł. Wincentego Kadłubka w Sandomierzu znajduje się Centrum Badań nad Myślą i Dziełem abp. Tokarczuka. Zgromadzono w nim ofiarowane przez abp. Tokarczuka diecezji sandomierskiej – książki, wykazy prac naukowych, roczników i multimediów, obrazy, medale i odznaczenia, a także ponad 30 teczek ze zdjęciami oraz 91 tomów rękopisów. To w sumie 700 pozycji, które Centrum udostępnia piszącym prace naukowe.
