Misteria Męki Pańskiej przy franciszkańskim klasztorze w Kalwarii Pacławskiej k. Przemyśla, pośród rozsianych po malowniczych wzgórzach kapliczek, są kontynuacją tradycji dawnego teatru religijnego, niegdyś popularnego w całej Europie Zachodniej.
Pierwsze powojenne Misterium w Kalwarii Pacławskiej zostało zorganizowane w 1995 r. Jednak tradycja przedstawień pasyjnych sięga w tym miejscu drugiej połowy XVII w., kiedy franciszkanie przybyli do Kalwarii (1665 r.), sprowadzeni przez kasztelana lwowskiego oraz założyciela osady (1668 r.), wojewodę podolskiego Andrzeja Maksymiliana Fredrę. Pierwotnie rozważania odbywały się jedynie w Wielki Piątek przed drewnianymi krzyżami. Później sceny Pasji odtwarzano przy murowanych kaplicach, a dla lepszego ich przedstawienia wprowadzano postacie z Ewangelii, w tym apostołów i samego Chrystusa.
W powojennych misteriach na początku brali udział głównie franciszkańscy nowicjusze. Potem zaczęli się włączać mieszkańcy Przemyśla i okolicznych miejscowości położonych w dolinie Wiaru. Dziś z tych braci nikt już nie występuje. Sami „cywile”, prawie 100 osób.
Długość Drogi Krzyżowej w Kalwarii wynosi nieco ponad 1,5 kilometra. Do tego wejście na kalwaryjską Golgotę jest męczące, bo i góra jest dość stroma. Ale taki wysiłek umożliwia pielgrzymom lepsze uświadomienie sobie ogromu cierpień, jakich musiał doznać Chrystus.
