Dwupłytowy album z coverami popularnych przebojów i tradycyjną muzyką na cymbałach wydali młodzi pasjonaci z Kapeli Grodziszczoki z gminy Grodzisko Dolne. Marzenie zrealizowali, biorąc udział w projekcie ARTISTIC. Wspólnie z koordynatorami z Rzeszowskiej Agencji Rozwoju Regionalnego przygotowali plan, który pozwolił im zebrać pieniądze od darczyńców, zaangażować instytucje kultury i media. To przykład, jak gromadzić fundusze na projekty kulturalne.
Za nieco ponad 5,8 tys. zł udało się wydać album pt. „Cymbały znane i nieznane”. Pierwsza płyta zawiera 21 tradycyjnych utworów ludowych, płyta druga to cykl 14 kompozycji i aranżacji utworów rozrywkowych, popularnych i klasycznych. Nagrania odbywały się w czerwcu w Studio Koncertowym im. Tadeusza Nalepy Polskiego Radia Rzeszów. Album, stworzyli młodzi ludzie związani z Kapela Grodziszczoki i Ośrodkiem Kultury z gminy Grodzisko Dolne w powiecie leżajskim – muzycy: rodzeństwo Rydzik – Michał (28 l.), Agnieszka (22 l.), Aleksandra (16 l.) i Anna (14 l.) oraz Piotr Markocki (25 l.). Ich fascynacja muzyka ludową trwa od 2014 roku. Sama Kapela Grodziszczoki jest od nich o wiele starsza, powstała w połowie lat 60-tych w roku 1965 z inicjatywy Władysława Dubika – kierownika biblioteki w Grodzisku Dolnym.
Młodzi muzycy nagrali płytę w Studiu Nagrań Radia Rzeszów. Fot. Facebook Kapela Ludowa "Grodziszczoki".
O cymbalistach mówi się, że doskonale potrafią się odnaleźć w każdej sytuacji muzycznej. W zespołach pełnią różne funkcje – uczestniczą w prowadzeniu melodii, wypełniają harmonicznie przestrzeń między głosem melodycznym a basem, a także kształtują warstwę rytmiczną. Wszechstronność instrumentu, a także niepowtarzalna barwa jego długo wybrzmiewających współbrzmień sprawiają, że znakomicie sprawdza się on w grze solowej. Wszystkie utwory znajdujące się na albumie będą z czasem dostępne w sieci za darmo, a dla tych, którzy wzięli udział w zbiórce na ten cel, przygotowany jest wyjątkowy muzyczny pakiet w tym album w wersji fizycznej. Obecnie cymbały są instrumentem ludowym, używanym solowo lub w kapelach na Białorusi, Ukrainie, Węgrzech, w Mołdawii, Rumunii, Słowacji, Czechach, Austrii i Polsce. Instrument ten posiada wiele swoich odmian. Wymienić możemy cymbały wileńskie, rzeszowskie, białoruskie, węgierskie, huculskie a nawet chińskie.
Michał Rydzik został wtajemniczony w sekrety cymbał przez nieżyjącego już Edwarda Markockiego, jednego z najbardziej zasłużonych cymbalistów w regionie.
– Na cymbałach gram od 14 roku życia. W ostatnim czasie widzę narastanie mody na instrumenty inne, nietypowe, poszukiwanie nowych brzmień, estetyczne zestawianie kontrastów. Zaprezentowanie tradycyjnych utworów z nowoczesnymi oraz łączenie różnych nurtów muzycznych przynosi ciekawe efekty. „Cymbały znane i nieznane” to pierwsze tego typu wydawnictwo, dlatego też myślę, że zasługuje ono na uwagę – mówi Michał Rydzik, beneficjent projektu ARTISTIC.
Album, który nagrał z przyjaciółmi, proponuje zupełnie nowe, unikalne brzmienie współczesnych hitów, klasycznych kompozycji oraz pieśni ludowych granych w Grodzisku Dolnym i okolicach. Posiada znamiona encyklopedii muzycznej dawnej wsi podkarpackiej w odniesieniu do różnych grup wiekowych oraz sytuacji życia wiejskiego (codziennego oraz świątecznego). Ze względu na przekrojowość prezentowanych utworów ma wartość edukacyjną i dokumentacyjną.
– Jego celem jest dokumentacja i promocja muzycznej kultury ludowej, promocja niematerialnego dziedzictwa kulturalnego Podkarpacia, a przede wszystkich zachowanie i zaprezentowanie cymbałów jako instrumentu uniwersalnego – Małgorzata Kilian, koordynator projektu ARTISTIC z Rzeszowskiej Agencji Rozwoju Regionalnego, jednej z dwunastu instytucji z ośmiu regionów Europy Środkowej, które go realizują.
Na płycie znajduje się łącznie 35 melodii, w tym 21 z repertuaru tradycyjnego (galopki, tramle, krakowiaki, oberki, sztajery) oraz 14 utworów rozrywkowych i popularnych (np. "Despacito") a także aranżacje muzyki klasycznej (np. "Pożegnanie Ojczyzny" M. K. Ogińskiego). Wszystkie utwory wykonane są na cymbałach rzeszowskich – tradycyjnym dla Rzeszowszczyzny instrumencie ludowym.
Będą one z czasem dostępne w sieci za darmo, a dla tych, którzy wzięli udział w zbiórce na ten cel, przygotowano muzyczny pakiet w tym album w wersji fizycznej. Kampania crowdfundingowa była ważnym elementem całego projektu. Dzięki niej udało się zebrać niemal 3 tys. zł. Nieco ponad 2 tys. zł na wydawnictwo przekazał Ośrodek Kultury w Grodzisku Dolnym, a operatorzy finansowi (m.in. Bank Spółdzielczy w Leżajsku) – 1600 zł. Zebrano 5820,36 zł i przeznaczone je na ZAiKS oraz koszty związane z tłoczeniem albumu. Koszty realizacji i masteringu zostały pokryte przez Polskie Radio Rzeszów. Projekt wsparli także inni. „Farba Films – Kacper Leśniewski” zrealizował film promocyjny, Muzeum Etnograficzne im. F. Kotuli udostępniło wnętrza do zrealizowania filmu, Muzeum Kultury Ludowej w Kolbuszowej – archiwum fotografii, a Wojewódzki Dom Kultury – nagrania muzyków ze Spotkań Cymbalistów.
Znajdowanie różnych źródeł finansowania projektów dotyczących niematerialnego dziedzictwa kulturowego to cel projektu ARTISTIC, realizowanego w ramach Programu Interreg Central Europe.
– Finansowanie społecznościowe, czyli tzw. crowdfunding jest alternatywą dla standardowych form pozyskania kapitału i coraz prężniej rozwija się w Stanach Zjednoczonych, ale również w Europie – podkreśla Małgorzata Kilian. – Dla rozwoju crowdfundingu istotne znaczenie miał kryzys finansowy, który rozpoczął się w latach 2007–2008. Również w Polsce istnieją platformy internetowe pośredniczące w transakcjach crowdfundingowych zachęcające do wsparcia konkretnych projektów. Finansowanie społecznościowe polega na zaproszeniu do współfinansowania określonego pomysłu poprzez przekazanie darowizny lub w zamian za określoną korzyść. Dzięki temu pomysłodawca trafia ze swoim projektem do wielu darczyńców, którzy mogą być zainteresowani ulokowaniem swoich środków w jego przedsięwzięciu. Konsekwencją tego jest to, że tego typu projekt angażuje zdecydowanie więcej uczestników niż tradycyjne formy finansowania.
Cymbalistom z Grodziska Dolnego udało się tą drogą zgromadzić 48 proc. potrzebnych środków. – Dzięki przedstawieniu swojego pomysłu na portalu crowdfundingowym od samego początku nasz beneficjent miał możliwość tworzenia i kształtowania relacji ze swoimi odbiorcami, którzy współfinansowali projekt. Równocześnie dzięki temu, że finansujący od początku niejako obserwują powstawanie produktu, czują się za niego współodpowiedzialni, rośnie w nich świadomość istnienia produktu oraz jego pozytywnego wizerunku. Również zależy im na sukcesie przedsięwzięcia. Co więcej, stają się oni propagatorami projektu, zachwalają go wśród znajomych, przekazują o nim informacje, a tym samym dbają o jego wizerunek – zauważa Małgorzata Kilian.
