Strona główna>Kultura>Kontrakt Mrożka w Siemaszkowej. Stara i Nowa Europa – do kogo należy przyszłość?!
Kultura
Kontrakt Mrożka w Siemaszkowej. Stara i Nowa Europa – do kogo należy przyszłość?!
Aneta Gieroń
Dodano: 08.01.2025
Piotr Napieraj i Stanisław Twaróg. Fot. Wiktoria Cieśla/Teatr im. Wandy Siemaszkowej
Udostępnij
„Kontrakt” Sławomira Mrożka z udziałem Piotra Mieczysława Napieraja i Stanisława Twaroga w reżyserii Sławomira Gaudyna na Małej Scenie Teatru Siemaszkowej w Rzeszowie, to po pierwsze jubileuszowa premiera, którą Piotr Napieraj świętował 50-lecie pracy artystycznej i 72. kreację sceniczną. Po wtóre – ważna rozmowa o dwóch Europach, Starej i Nowej, z innej już perspektywy niż widział to Mrożek, bo po 20 latach od wejścia Polski do Unii Europejskiej i… jakże boleśnie aktualna. Najbliższe spektakle w czwartek i piątek – 9, 10 stycznia.
Mrożek „Kontrakt” napisał w 1986 roku, w beznadziejnych, siermiężnych czasach, gdy gasła nadzieja związana z Solidarnością i powiewem wolności z 1980 roku. Potem przyszedł mrok stanu wojennego i gorycz lat 80. Dziś to rozmowa o dwóch Europach, Starej i Nowej, ale już dwie dekady po tym, jak Polska ziściła swój wolnościowy sen i w 2004 roku wstąpiła do Unii Europejskiej. O dziwo, tekst Mrożka jest tak aktualny, jakby niewiele się zmieniło, odkąd udało się nam wyjść zza żelaznej kurtyny.
Bogactwo naszych kompleksów, marzeń i rozczarowań
Magnus grany przez Napieraja to kosmopolita żyjący na emeryturze w Szwajcarii, niegdyś wzięty autor komedii obyczajowych, ciągle czekający na telefon z Hollywood. Partneruje mu Stanisław Twaróg, portier Moris początkowo podający się za mieszkańca Polititiki, małej wyimaginowanej wyspy na oceanie, w rzeczywistości imigrant z Polski, „kraju na wschód od Zachodu i na zachód od Wschodu”. Lepiej nie można tego ująć – z całym bogactwem naszych kompleksów, marzeń i rozczarowań.
Dwa pokolenia, dwie mentalności obrazujące z jednej strony tęsknotę do lepszego świata, z drugiej wypalenie, nudę, brak nadających sens bytowaniu idei. Magnus, bankrut, którego nie stać na opłacenie dalszego pobytu w hotelu zawiera z Morisem umowę, której stawką jest jego życie. Moris stara się wykorzystać słabość Magnusa i jego sposobu myślenia odnosząc się do stereotypów politycznych, historycznych oraz schematów ideowych poprzednich epok. Całość „jak z Mrożka”, bo ta fraza na stałe zagościła już w języku polskim i najlepiej oddaje wszelkie absurdy.
Stara Europa jest jak Magnus, przesiąknięta beznadzieją, na skraju bankructwa, z kończącym się kapitałem. Nowa Europa, jak Moris, pełna energii, fantazji i – co zaskakujące – pragmatyzmu. Do kogo należy przyszłość? Raczej nikt nie ma wątpliwości!
Błyskotliwy, pasjonujący i zabawny dialog
„Kontrakt” w reżyserii Gaudyna to dwie świetne kreacje Napieraja i Twaroga. Przez ponad godzinę prowadzą błyskotliwy, pasjonujący i zabawny dialog, świetną polszczyzną, na tematy bardzo nam bliskie. Bo Europa znów jest na ringu Stare i Nowe – znów nie wiadomo, co z tego wyniknie.
To spotkanie w barze hotelu „Residance” ani przez chwilę się nie dłuży, a gdy potyczka młodości z dojrzałością przesuwa się do narożnika, na plan pierwszy wychodzą Aniela Kowalska z piosenkami francuskimi i pianista Tomasz Jachym.
Świetny Piotr Napieraj, jako zmęczony życiem, konsumpcją i dobrobytem Magnus, potrafiący wyjść poza utarte stereotypy, idealnie oddający kpinę i absurd Mrożka. W ostatnim czasie na scenie Siemaszkowej zachwycił jako stary Żyd Szlangbaum w „Lalce” wyreżyserowanej przez Jerzego Połońskieg. Jako Magnus błyszczy pięcioma dekadami spędzonymi na teatralnych deskach. Obecnie to aktor z najdłuższym stażem w rzeszowskim teatrze. Tym większe brawa dla Stanisława Twaroga, który 5 lat temu zadebiutował w Siemaszkowej pamiętną rolą Behemota w „Mistrzu i Małgorzacie” w reżyserii Cezarego Ibery, a teraz jako Moris tworzy znakomity duet z Piotrem Napierajem. Hotelowego portiera obdarza nie tylko świeżością, inteligencją i pewnością siebie, także odrobinę ckliwym, słowiańskim sentymentalizmem.
I jeśli chcecie się przekonać, że o ważnych tematach współczesnej Europy można rozmawiać pasjonująco, inteligentnie i z humorem, „Kontrakt” Mrożka jest tego najlepszym przykładem. Niestety, smutek też wyziera z tej rozmowy, bo i sytuacja Starego Kontynentu jest niewesoła.
Ta strona korzysta z ciasteczek, aby zapewnić Ci najlepszą możliwą obsługę. Informacje o ciasteczkach są przechowywane w przeglądarce i wykonują funkcje takie jak rozpoznawanie Cię po powrocie na naszą stronę internetową i pomaganie naszemu zespołowi w zrozumieniu, które sekcje witryny są dla Ciebie najbardziej interesujące i przydatne.
Ściśle niezbędne ciasteczka
Niezbędne ciasteczka powinny być zawsze włączone, abyśmy mogli zapisać twoje preferencje dotyczące ustawień ciasteczek.
Jeśli wyłączysz to ciasteczko, nie będziemy mogli zapisać twoich preferencji. Oznacza to, że za każdym razem, gdy odwiedzasz tę stronę, musisz ponownie włączyć lub wyłączyć ciasteczka.