Małgorzata Dawidiuk tworzy ikony-cienie: na starej desce lub cerkiewnym płótnie maluje zarysy postaci świętych. W ten sposób poprzez przedmioty ukazuje to co niewyrażalne: absolut, boską – niematerialną obecność. Symbolizuje ją światło stale obecne w jej kompozycjach, padające z niewiadomego źródła. Nawiązuje do średniowiecznego wyobrażenia Boga jako architekta, który „wybudował królewski pałac świata o przedziwnej piękności”.
Jako konserwatorka Małgorzata Dawidiuk ma stale do czynienia ze zdegradowaną materią dzieła sztuki. Ratuje je od zniszczenia, przywraca jego dawny wygląd. Co więcej: szuka w tej materii duchowego piękna. Do swej kreacji wykorzystuje fragmenty starych desek, gontów, szalunków – a także płócien. Nadaje im wtórnie znaczenie, które zatraciły z biegiem lat i stuleci. A ponieważ nie sposób dociec, jakie było pierwotne znaczenie, przedstawia zarysy anonimowych postaci. Nazwała je ikonami-cieniami. Bo są raczej aluzją do ikonografii sakralnej niż rzeczywistym przedstawieniem. Widać w tych ikonach tylko złote nimby, zarysy pochylonych w modlitwie postaci. Czuć ich obecność; reszta pozostaje tajemnicą dla widza, który przyobleka sylwety anonimowych świętych we własne wyobrażenia.
Ikony Dawidiuk w Galerii Sztuki Współczesnej w Przemyślu
W Galerii Sztuki Współczesnej w Przemyślu Małgorzata Dawidiuk pokazuje kompozycje złożone w malowanych na deskach, stojących nieruchomo postaci w aureolach wokół głowy. Oprócz nich na ścianach Galerii zawiesiła „12 Bram Nowego Świata. Ikony – cienie epifanią Światła”- jak zatytułowała wystawę. To kompozycje na płótnie. Do nowych blejtramów włączyła naklejone na ich powierzchnię fragmenty starych płócien kościelnych i cerkiewnych.
Postacie świętych oraz ludzi świeckich wyłaniają się z mroku
Nie sposób domyślić się do czego służyły, jak były używane. Może to fragmenty zniszczonej płaszczenicy, z których czas usunął postać złożonego w grobie Chrystusa? Powierzchnia kompozycji jest pełna nierówności i spękań, podkreślonych strumykami ściekającej farby. Obrazy są ciemne: postacie świętych oraz ludzi świeckich wyłaniają się z mroku. Wszędzie obecne jest światło padające z nieznanego źródła. Ten blask symbolizuje boską obecność. Nie sposób przedstawić Boga; można za pomocą światła pokazać jego symboliczną obecność. A w ten sposób unaocznić piękno stworzonego przez Boga świata.
Tytuły kompozycji dopełniają symbolikę obrazów np. Wrota Czasu, Męczennicy, Miłość, Pneuma (Duch), Słuchaj Mistrza, Trauma – Mistyk, Księgi, Metamorfosis. Autorka dołącza objaśnienia do swych obrazów np. do Metamorfosis:
„To traktat teologiczny z zarysowanym symbolem trójkąta – oka Boga. Obraz stara się wyjaśnić całość stworzenia jaka została przeznaczona na metamorfozę i uczestnictwo w cudzie Nowego Stworzenia. Ikona mówi o tym formą, linią i kolorem”.
Tradycja pisania ikon
Podsumujmy: w tradycyjnej ikonie równie ważne jak sam wizerunek jest złote tło czyli emanacja boskości, objawiająca się przy pomocy światła. Podobnie w ikonach – cieniach najistotniejsze jest to, co niewyobrażalne: aureola, zarys postaci, jej ślad. Artystka nie naśladuje ludzkich wizerunków Boga i Jego świętych. Raczej ukazuje zarys postaci: cień – ludzkie alter ego czyli duszę. Ikony Małgorzaty Dawidiuk kontynuują, a nie zaprzeczają bizantyjskiej tradycji. Służą kontemplacji, czyli poznawaniu Boga, nie zaś oglądaniu artystycznych – czysto ludzkich wyobrażeń o Nim. Najważniejsze, iż wierny nadaje tej nowej ikonie własny sens i treść. To on wpisuje w jej kształt swoją modlitwę. Modli się do Boga i świętych tak, jak pojmuje ich w swojej wyobraźni. Stąd otwarty – ekumeniczny wizerunek ikon – cieni Małgorzaty Dawidiuk. Przyjmowane są z zainteresowaniem zarówno w cerkwiach jak i w kościołach rzymskokatolickich oraz wśród wiernych, którzy traktują je jako przedmiot kultu.
Małgorzata Dawidiuk, urodziła się w 1967 r. w Wisznicach na Podlasiu. W Nałęczowie ukończyła Państwowe Liceum Sztuk Plastycznych. W latach 1988 – 1994 studiowała w Akademii Sztuk Pięknych im. I. E. Repina w Petersburgu na Wydziale Malarstwa i Konserwacji – specjalizacja ikona. W 2022 r. doktorat na Wydziale Sztuki Uniwersytetu Technologiczno-Humanistycznym im. K. Pułaskiego w Radomiu. Obecnie prowadzi pracownię konserwatorsko – artystyczną „IKOS”. Jest twórcą wielu dzieł sakralnych w postaci ikon, ikonostasów, polichromii, m.in. w: Warszawie, Chołowicach k/Krasiczyna, Koszalinie, Krynicy, Niagou/ Słowacja, Olsztynie, Zamienicach k/ Legnicy. Autorska współrealizacja malowideł ściennych w Kaplicy Sanktuarium Miłosierdzia Bożego w Krakowie Łagiewnikach. Jej prace znajdują się w zbiorach prywatnych i muzealnych w Polsce i za granicą, m .in. w Kanadzie, Rosji Niemczech, Stanach Zjednoczonych, a także na Ukrainie i Słowacji.
Ta strona korzysta z ciasteczek, aby zapewnić Ci najlepszą możliwą obsługę. Informacje o ciasteczkach są przechowywane w przeglądarce i wykonują funkcje takie jak rozpoznawanie Cię po powrocie na naszą stronę internetową i pomaganie naszemu zespołowi w zrozumieniu, które sekcje witryny są dla Ciebie najbardziej interesujące i przydatne.
Ściśle niezbędne ciasteczka
Niezbędne ciasteczka powinny być zawsze włączone, abyśmy mogli zapisać twoje preferencje dotyczące ustawień ciasteczek.
Jeśli wyłączysz to ciasteczko, nie będziemy mogli zapisać twoich preferencji. Oznacza to, że za każdym razem, gdy odwiedzasz tę stronę, musisz ponownie włączyć lub wyłączyć ciasteczka.