Projektując własne cztery kąty, weźmy pod uwagę funkcjonalność pomieszczeń. Chodzi o to, by to co jest praktyczne dziś, służyło przez lata. W domu jednorodzinnym przestrzeń do zagospodarowania jest znacznie większa niż w mieszkaniu. Ale czy musimy w nim mieć spiżarkę i dlaczego deska do prasowania wciąż stoi za drzwiami? Jak dobrze zaplanować swoją przestrzeń, podpowiada Urszula Gacek, architekt wnętrz.
Przestrzeń mieszkalną bez względu na to, czy jest to dom jednorodzinny czy M-3 w bloku, najczęściej dzielimy na strefy użytkowe, np. wydzielając strefę roboczą jaką jest kuchnia i wypoczynkową, czyli salon lub sypialnię. W domu jednorodzinnym przestrzeni mamy znacznie więcej, więc sprawa planowania jego funkcjonalności wydaje się prostsza. Pojawiają się dodatkowe pomieszczenia pomocnicze np. spiżarka czy pralnia. Mieszkanie projektujemy przede wszystkim mając na uwadze przechowywanie. Dobre rozwiązania w tej kwestii, pozwolą nam się cieszyć przestrzenią użytkową.
Korytarz – łącznik i miejsce do przechowywania
Miejscem, na którym warto skupić się już na samym początku jest korytarz. Dobrze zaprojektowany, ma duży wpływ na naszą wygodę w życiu codziennym. To tzw. węzeł komunikacyjny, z którego wchodzimy do innych pomieszczeń. Często dzieli dom na strefy, ale świetnie się również sprawdza jako miejsce przechowywania, zwłaszcza w mieszkaniu.
– Projektując korytarz w małym mieszkaniu, powinniśmy pilnować, żeby nie zabrał nam zbyt dużo przestrzeni – mówi Urszula Gacek, architekt wnętrz. – Zazwyczaj jest on dość wąski, ale żebyśmy swobodnie mogli z niego korzystać, powinien mieć przynajmniej 120 cm szerokości. W starym budownictwie w korytarzu spotyka się wnęki, które dobrze jest wykorzystać na różne systemy przechowywania np. szafki na buty czy wieszak na odzież wierzchnią. W nowo projektowanych mieszkaniach takie wnęki to rzadkość, ale wtedy stawiamy tzw. szafę wnękową, która spełnia funkcję przechowalni. Kiedyś były modne pawlacze. Są one jednak niepraktyczne, zwłaszcza gdy po latach ciężko nam dosięgnąć do upchanych w nich rzeczy.
W domach jednorodzinnych dobrze zaprojektowany korytarz, ułatwia codzienne krzątanie się po domu. Chodzi przede wszystkim o wygodne przejścia między pomieszczeniami, ale także dodatkowe wyjścia np. z korytarza do ogrodu. Na korytarz warto wygospodarować wystarczająco dużo przestrzeni, bo małe powierzchnie będą zbyt ciasne, a tym samym niepraktyczne.
Pomieszczenia pomocnicze
W mieszkaniu trudno o przestrzeń na dodatkowe pomieszczenia. Brak dodatkowej wentylacji powoduje, że tzw. pomieszczenie gospodarcze w mieszkaniu jest niepraktyczne.
– Rzeczy tam zamykane, mogłyby pleśnieć – mówi Urszula Gacek. – Jeśli dysponujemy dużym metrażem i bardzo nam zależy na dodatkowych pomieszczeniach, to możemy zbudować garderobę, ewentualnie schowek pod schodami, gdy mamy mieszkanie dwupoziomowe. Dobrze byłoby jednak zaprojektować tę przestrzeń tak, żeby była spójna z pozostałą częścią mieszkania.
W domu jednorodzinnym mamy większe pole do manewru, dlatego warto, a nawet trzeba pomyśleć o dodatkowych pomieszczeniach. Żeby nie okazało się później, że znów potykamy się o rowery w przedsionku, a deska do prasowania jak dawniej stoi za drzwiami w pokoju. Wykorzystując wolną przestrzeń możemy zaplanować nawet kilka pomieszczeń. Spiżarkę, pralnię, garderobę lub duży schowek pod schodami. – Zanim jednak zaczniemy te wszystkie pomieszczenia planować, powinniśmy się zastanowić, co tak naprawdę będzie nam potrzebne oraz zwrócić uwagę na rozmieszczenie tych pomieszczeń – tłumaczy architekt wnętrz. – Tylko jeśli ta przestrzeń będzie dobrze zaplanowana, zachowamy porządek i utrzymamy wygląd pomieszczeń zgodny z ich przeznaczeniem.
Czy spiżarka w domu jest niezbędna?
– Zanim zdecydujemy się na wybudowanie spiżarki, musimy zadać sobie pytanie, czy naprawdę mamy wystarczająco dużo miejsca i czy nasze potrzeby są tak duże – tłumaczy Urszula Gacek. – Wejście do spiżarki powinno być w kuchni, a to zabiera nam przestrzeń, którą moglibyśmy zagospodarować w inny sposób. Czasem po prostu warto zrobić więcej szafek w kuchni. Kiedyś takie pomieszczenia miały funkcję chłodzenia. Dziś to raczej składzik na niepotrzebne nam rzeczy.
Schowek pod schodami
– Jeśli mamy w domu schody betonowe nie ażurowe, to możemy pod nimi zbudować dodatkowe pomieszczenie do przechowywania – mówi architekt wnętrz. – Najczęściej pod schodami jest dużo miejsca, dlatego jest ono idealne do przechowywania rowerów, wózków, pudeł z ubraniami lub innych dużych rzeczy. W polskim domu najczęściej takim miejscem jest garaż, a co za tym idzie nie spełnia on swojej funkcji.
Garderoba
Garderoba w domu jednorodzinnym jest bardzo dobrym rozwiązaniem. Warto jednak dobrze ją zaprojektować, bo tylko wtedy będzie spełniała swoje funkcje. Powinna być obszerna i dobrze oświetlona.
– Garderobę dobrze jest podzielić na strefy – tłumaczy Urszula Gacek. – Jeśli mamy możliwość, oddzielamy strefę męską od damskiej. Ponadto, musimy wygospodarować miejsce na ubrania wiszące, buty oraz półki na ubrania. Bardzo ważne są również szuflady. Uważam, że lepiej jest, kiedy szuflady są płytkie, ale jest ich więcej. Dzięki temu widzimy co w tych szufladach się znajduje. Warto też mieć na uwadze wysokość półek. Jeśli będzie zbyt duża, będziemy upychać na każdej zbyt wiele ubrań, a później przy wyciąganiu jednej rzeczy będą wypadały nam inne. Można też odizolować odzież okazjonalną od odzieży codziennej.
Pralnia
– Przestrzeń domu jednorodzinnego pozwala nam na wygospodarowanie miejsca na pralnię – mówi architekt wnętrz. – Dobrze byłoby, gdyby było w niej okno oraz dobra wentylacja. Żeby była na tyle duża, aby oprócz pralki zmieściła się w niej suszarka z ubraniami. Warto też pomyśleć o wyjściu z pralni na ogród, by móc rozwiesić pranie na świeżym powietrzu. Żeby zachować czystość w łazience, jeśli mamy zwierzęta, w pralni możemy wygospodarować miejsce na ich pielęgnację.
Salon z otwartą kuchnią
Otwarta kuchnia ma i zwolenników, i przeciwników. O ile w mieszkaniu może być dobrym pomysłem na większą przestrzeń, o tyle w domu jednorodzinnym warto się zastanowić, czy taka potrzeba rzeczywiście istnieje. Otwarta kuchnia wymaga jednolitych rozwiązań stylistycznych, bo tylko wtedy będzie integralną częścią pokoju. Ponadto takie rozwiązanie wymaga utrzymywania jej w ładzie i porządku, bo jest stale widoczna.
– Czy w domu warto otwierać kuchnię na salon? – pyta Urszula Gacek. – To zależy od naszego stylu życia. Jeśli gotujemy codziennie, to lepiej tego nie robić. Wtedy dobrze jest połączyć kuchnię z jadalnią. Jest to i praktyczne pod względem estetyki, i pod względem użytkowym. Mając takie połączenie, nie musimy przechodzić z jedzeniem do innego pomieszczenia.
Kuchnia z wydzielonym miejscem na duży stół, to także wygodne miejsce spotkań ze znajomymi, ale także do zabaw z dziećmi, kiedy to wspólnie lepimy pierogi czy przygotowujemy świąteczne ciastka. Oddzielona od pokoju kuchnia pozwala również na zatrzymanie w niej zapachów gotowania.
Część dzienna i nocna
W domach jednorodzinnych oddzielenie części nocnej od dziennej, jest stosowane praktycznie zawsze. Najczęściej ogólnodostępna część dzienna znajduje się na parterze, a część nocna na górze. Czasem na parterze jest sypialnia rodziców. Takie oddanie piętra we władanie dzieci, zapewnia większą prywatność i spokój dorosłym.
– W mieszkaniu warto stworzyć sobie część dzienną i nocną, jeśli mamy możliwości kubaturowe – tłumaczy architekt wnętrz. – Jeśli mamy małe mieszkanie, musielibyśmy to robić przy pomocy zasłon lub parawanów. Taki zabieg prowadzi do zmniejszenia salonu. Ale gdy mamy dodatkowy pokój, wtedy możemy zrobić sypialnię połączoną z garderobą.