Jeżeli posiadamy dom jednorodzinny, cała odpowiedzialność za jego stan techniczny spada na nasze barki. Dlatego, aby uniknąć przykrych konsekwencji wynikających z naszego zaniedbania, powinniśmy na bieżąco prowadzić obserwację stanu budynku i instalacji oraz usuwać wszelkie nieprawidłowości.
Art. 62. Prawa budowlanego narzuca właścicielom domów jednorodzinnych, obowiązek zorganizowania i przeprowadzenia co najmniej raz w roku kontroli stanu technicznego instalacji gazowej, przewodów kominowych i instalacji wentylacyjnych, a przynajmniej raz na pięć lat generalnego przeglądu stanu technicznego budynku i związanych z nim instalacji.
– Podczas takiej kontroli należy zwrócić uwagę na stabilność konstrukcji budynku, czy na ścianach nie ma pęknięć i zawilgoceń – tłumaczy Jerzy Styś, rzeczoznawca budowlany z Polskiego Związku Inżynierów i Techników Budownictwa. – Powinniśmy sprawdzić konstrukcję dachu – czy nie jest nadwyrężona, czy posadzki nie popękały. Czasem mała rysa powinna nas już niepokoić.
Wszystkie okresowe kontrole powinny przeprowadzać osoby posiadające uprawnienia budowlane w odpowiedniej specjalności.
– Po każdym przeglądzie spisywany jest protokół, w którym zawiera się szczegółowy opis stanu technicznego kontrolowanych elementów i ewentualnych uszkodzeń – mówi Jerzy Styś. – Ponadto w protokole wskazany jest zakres robót niezbędnych do ich usunięcia. Wszelkie protokoły pokontrolne oraz te potwierdzające usunięcie uszkodzeń właściciel domu powinien odpowiednio gromadzić i przechowywać.
Właściciele domów zwolnieni są natomiast z wykonywania co najmniej raz w roku kontroli polegającej na sprawdzeniu stanu technicznego elementów budynku, budowli i instalacji narażonych na szkodliwe wpływy atmosferyczne i niszczące działania czynników występujących podczas użytkowania obiektu. Dla własnego bezpieczeństwa, warto jednak pomyśleć również o tym.
Dodatkowe przeglądy techniczne
Raz na pięć lat kontroluje się instalację elektryczną i piorunochronną w zakresie stanu sprawności połączeń, osprzętu, zabezpieczeń i środków ochrony od porażeń, oporności izolacji przewodów oraz uziemień instalacji i aparatów. Co najmniej raz na 5 lat należy również sprawdzić efektywność energetyczną zastosowanych urządzeń chłodniczych w systemach klimatyzacji.
Okresowym przeglądom poddaje się stan techniczny kotłów. Te opalane nieodnawialnym paliwem ciekłym lub stałym o efektywnej nominalnej wydajności ponad 100 kW – co najmniej raz na 2 lata. Jeśli posiadamy kotły opalane nieodnawialnym paliwem ciekłym lub stałym o efektywnej nominalnej wydajności od 20 kW do 100 kW oraz kotły opalane gazem, wystarczy, jeżeli skontrolujemy je raz na 4 lata. Instalacje ogrzewcze z kotłami o efektywnej nominalnej wydajności powyżej 20 kW, użytkowanymi co najmniej 15 lat, licząc od daty zamieszczonej na tabliczce znamionowej kotła, powinny być poddane przez właściciela lub zarządcę obiektu budowlanego jednorazowej kontroli, obejmującej ocenę efektywności energetycznej i doboru wielkości kotła, a także ocenę parametrów instalacji oraz dostosowania do funkcji, jaką ma ona spełniać. Kontrolę tę przeprowadza się w roku następnym po roku, w którym upłynęło 15 lat użytkowania kotła.
Ponadto, o przeprowadzeniu kontroli trzeba pomyśleć za każdym razem, gdy nastąpią wyładowania atmosferyczne, wstrząsy sejsmiczne, silne wiatry, intensywne opady atmosferyczne, osuwiska ziemi, zjawiska lodowe na rzekach i morzu oraz jeziorach i zbiornikach wodnych, pożary lub powodzie. – Od tego może zależeć bezpieczeństwo życia w takim domu – uczula Jerzy Styś. – Nie warto oszczędzać na uciekaniu od przeglądów. Bo nie ma większego dobra jak nasze zdrowie i życie.
Sprawdź dom kupiony na rynku wtórnym
– O wykonaniu przeglądów technicznych powinniśmy również pomyśleć w momencie, kiedy kupujemy dom na rynku wtórnym – tłumaczy rzeczoznawca budowlany. – Okres jego użytkowania, a także sposób w jaki był używany, może mieć istotny wpływ na jego stan techniczny, a tym samym rzutować na jakość życia. Przede wszystkim należy zwrócić uwagę na przewody kominowe. Sprawdzić stabilność konstrukcji budynku, w tym dach oraz klatki schodowe. Warto zwrócić uwagę na instalacje elektryczne, ponieważ wszelkie przegrzania wpływają na jej prawidłowe działanie. Sprawdźmy także instalacje gazowe i kanały wentylacyjne.
Czasem nowoczesne zastosowania i rozwiązania techniczne same w sobie noszą pewne zagrożenia, których użytkownik nie dostrzega. – W dzisiejszych czasach mamy tak szczelne okna, że w domu praktycznie nie ma świeżego powietrza – mówi Jerzy Styś. – Nie mamy tego powietrza, kiedy okna są zamknięte, ale również w sytuacji, gdy te okna są rozszczelnione. Zatem, jeśli odczuwamy złe samopoczucie czy drażliwość, może to wynikać ze złego obiegu powietrza w domu. Jeśli po wyjściu z domu wszystko wraca do normy, tzn. że coś złego dzieje się w naszym domu.
Kto przeprowadza przeglądy stanu technicznego domu
Wszystkie kontrole okresowe domu jednorodzinnego powinny przeprowadzać osoby, które posiadają uprawnienia budowlane w odpowiedniej specjalności oraz osoby posiadające kwalifikacje do przeprowadzania kontroli stanu technicznego instalacji elektrycznych, piorunochronnych, gazowych i urządzeń chłodniczych. Ponadto, kontrolę stanu technicznego przewodów kominowych powinny przeprowadzać osoby posiadające kwalifikacje mistrza w rzemiośle kominiarskim.
