Prezydent RP Andrzej Duda oraz Agata Kornhauser-Duda przyjechali w piątek do Markowej, by wziąć udział w obchodach Narodowego Dnia Pamięci Polaków ratujących Żydów.
Uroczystość odbyła się w
Muzeum Polaków Ratujących Żydów im. Rodziny Ulmów. Na Ścianie Pamięci przy muzeum odsłonięto też pięć kolejnych tabliczek z nazwiskami osób ratujących Żydów. Na tablicach znalazły się nazwiska: Stefanii i Antoniego Wawrzaszków, Marii i Szymona Fołtów, Marii i Ludwika Kilianów, Karoliny i Jana Kilianów oraz Piotra Kapłona. Tabliczki odsłonili przedstawiciele rodzin.
– Siedem lat minęło od momentu, kiedy otwarliśmy razem to niezwykle ważne muzeum. Muzeum upamiętniające rodzinę, która w tym miejscu żyła i w tym miejscu zginęła. Oddając życie za pomoc drugiemu człowiekowi, za pomoc swoim współobywatelom, Polakom narodowości żydowskiej, którzy na tej ziemi wraz z nimi mieszkali w czasie kiedy przyszedł tutaj niemiecki najeźdźca – mówił prezydent Andrzej Duda.
Prezydent podkreślał, że Ulmowie kierowali się w swoim życiu ważnymi wartościami szacunku i miłości wobec drugiego człowieka. Byli przesiąknięci tymi ideałami tak bardzo, że nie bali się udzielić pomocy, schronienia, mimo potwornego zagrożenia – w Polsce podczas II wojny za pomoc Żydom groziła kara śmierci, brutalnie wykonywana bez sądu i jakichkolwiek zasad.
Ściana Pamięci w Muzeum w Markowej
– Stoimy przed tą ścianą, gdzie są tabliczki z nazwiskami i to są rodziny tylko stąd, tylko z tego regionu, z Podkarpacia. To jest świadectwo tego, jakie były wówczas dni i jak wiele na obszarze okupowanych wówczas polskich ziem było ludzi, którzy potrafili zachować się przyzwoicie – dodał Andrzej Duda.
Przy okazji pobytu w Markowej prezydent wręczył też powołania do Komitetu Spraw Obchodów Towarzyszących Beatyfikacji Rodziny Ulmów. W jego skład wchodzą: Władysław Ortyl, marszałek województwa; Marzena Machałek, sekretarz Stanu w Ministerstwie Edukacji i Nauki; Jarosław Sellin, sekretarz Stanu w Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego; Piotr Wawrzyk, sekretarz Stanu w Ministerstwie Spraw Zagranicznych; Barbara Socha, podsekretarz Stanu w Ministerstwie Rodziny i Polityki Społecznej; Ewa Leniart, wojewoda Podkarpacki; arcybiskup Adam Szal, metropolita Przemyski; Adam Kwiatkowski, ambasador RP przy Stolicy Apostolskiej; Mateusz Szpytma, zastępca prezesa Instytutu Pamięci Narodowej; Monika Krawczyk, dyrektor Żydowskiego Instytutu Historycznego; Adam Krzysztoń, starosta Łańcucki; Mirosław Mac, wójt Gminy Markowa; Grażyna Ignaczak–Bandych, szef Kancelarii Prezydenta RP oraz Wojciech Kolarski, sekretarz Stanu w Kancelarii Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej.
Beatyfikacja Wiktorii i Józefa Ulmów oraz ich dzieci zamordowanych przez niemieckich okupantów, planowana jest na 10 września 2023 roku.
Narodowy Dzień Pamięci Polaków Ratujących Żydów podczas II wojny światowej obchodzony jest właśnie 24 marca. Tego dnia przypada rocznica mordu na rodzinie Ulmów. Święto zostało ustanowione przez polski parlament w 2018 roku. Decyzją Sejmiku Województwa Podkarpackiego rok 2023 jest na Podkarpaciu Rokiem Rodziny Ulmów.
