Jak skutecznie rozwijać eksport od strony prawnej, jakie narzędzia mogą się przydać podczas zagranicznej ekspansji, jak minimalizować ryzyko w obrocie krajowym i zagranicznym, czy nauka i biznes są "skazane" na współpracę? – to tylko niektóre tematy, jakie poruszono podczas Forum Gospodarczego "Eksport i inwestycje szansą dla sektora MŚP", które odbyło się w środę w hotelu Nafta w Krośnie.
Organizatorami Forum były Miasto Krosno oraz Ośrodek Enterprise Europe Network działający przy Wyższej Szkole Informatyki i Zarządzania w Rzeszowie.
Na początku zaprezentowali się gospodarze. Po przywitaniu uczestników Forum przez prezydenta Krosna Piotra Przytockiego, jego zastępca, dr Tomasz Soliński, zaprezentował Strefę Inwestycyjną "Krosno-Lotnisko" – prawie 51 ha terenów, w których uzbrojenie miasto zainwestowało 43 mln zł. Obecnie w strefie działa 6 firm, kolejnych kilka jest zainteresowanych wejściem na te tereny.
Zdaniem wiceprezydenta Krosna, warto w tym mieście inwestować, ponieważ dysponuje ono uzbrojonymi terenami (łącznie ze światłowodem), oferuje preferencje podatkowe, tereny inwestycyjne są skomunikowane z drogą krajową nr 28 i objęte miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, a miasto oferuje dogodne warunki wsparcia dla firm zakładanych przez absolwentów lub zatrudniających absolwentów. – Dajemy rękę mając nadzieję, że łowów ci młodzi się nauczą – podkreślił Tomasz Soliński.
Wiceprezydent Krosna przyznał, że największym problemem jest wykwalifikowana kadra, bo "tereny pod inwestycje są, a infrastrukturę poprawiamy".
Od lewej dr Tomasz Soliński oraz Krzysztof Ślęzak Fot. Tadeusz Poźniak
O korzyściach z inwestowania w Specjalnej Strefie Ekonomicznej EURO-PARK MIELEC mówił Krzysztof Ślęzak, dyrektor Oddziału ARP S.A. w Mielcu (zarządzającego mielecką strefą). Strefa EURO-PARK ma 28 lokalizacji w 5 województwach, jedna z podstref jest położona w Krośnie i jest to, jak stwierdził dyrektor Ślęzak, "35 ha świetnie uzbrojonego terenu". Przy okazji dyrektor Oddziału ARP – przedstawiając konkretne dane – obalił parę mitów o mieleckiej strefie, m.in ten, że jest ona tylko dla bogatych, tylko dla firm zagranicznych i tylko dla dużych firm. Również podkreślił rolę wykwalifikowanej kadry, twierdząc, ze przedsiębiorcy przywiązują do niej większą wagę niż do ulg podatkowych.
Możliwości wsparcia przedsiębiorców ze środków unijnych pokazała Monika Szymańska, wiceprezes Zarządu INNpuls sp. z o.o. Mogą oni ubiegać się o pieniądze z programów krajowych, ponadregionalnych, regionalnych i europejskich. Zachęcała do starania się o środki z programów "bardziej ambitnych": europejskich czy krajowych, gdzie kryteria są ostrzejsze, ale konkurencja mniejsza.
Najważniejsze aspekty decydujące o sukcesie projektu to, zdaniem Moniki Szymańskiej, prowadzenie prac B+R, współpraca z klastrami i uczelniami, innowacyjność produktu, pozytywny wpływ na środowisko oraz zgłoszone patenty i wzory użytkowe.
Relacjom między nauką a biznesem poświęcił swoje wystąpienie dr inż. Władysław Czajka, dyrektor Centrum Transferu Technologii WSIiZ. Jego zdaniem, prędzej czy później dojdzie w Polsce do realizacji modelu amerykańskiego, gdzie panuje symbioza między nauką a biznesem, oparta na fundamencie wzajemnego zrozumienia.
Monika Smaczna-Krzewińska, ekspert EEN Fot. Tadeusz Poźniak
O działalności sieci Enterprise Europe Network mówiła Monika Smaczna-Krzewińska, ekspert EEN przy WSIiZ. EEN może pomóc w rozwoju firmy poprzez pomoc w nawiązywaniu partnerstwa z firmami zagranicznymi, wsparcie doradcze i wsparcie innowacji.
Jak zarządzać ryzykiem handlowym w obrocie krajowym i zagranicznym – radził dr Marek Żołdak, prezes Zarządu Domu Brokerskiego VECTOR. Jego zdaniem, firmy eliminują jedynie 20 proc. ryzyka przy pomocy prawnika i własnej opinii. A metod zabezpieczenia się przed ryzykiem jest znacznie więcej: unikanie ryzyka (żądanie zapłaty wyłącznie gotówką – mało dziś realne); pozostawienie ryzyka na własnym rachunku (fundusz prewencyjny); kontrola ryzyka (m.in. sprawdzanie wierygodności kontrahenta, jego bieżące monitorowanie, wprowadzenie wewnętrznych procedur zarządzania ryzykiem, jasne i precyzyjne uregulowania umowne dotyczące transakcji kredytowej); transfer ryzyka (rozłożenie ryzyka na kilka podmiotów grupy); ubezpieczenie ryzyka (3 w 1: transfer, dystrybucja, kontrola). Warto też korzystać z usług wywiadowni gospodarczych, analiz branżowych oraz windykacji należności przez firmę zewnętrzną.
Potrzebę minimalizacji ryzyka kontraktowego oraz weryfikacji kontrahentów na wszelkie sposoby potwierdziła mec. Edyta Rajchel z AXELO Ostrowski Domagalski i Wspólnicy sp.k. Omówiła także różne modele wejścia firmy na rynek zagraniczny: eksport pośredni i bezpośredni, spółkę celową i licencję. Poświęciła też sporo czasu na omówienie szczegółowych aspektów świadomego kształtowania treści umowy, aby później jej zapisy nie stały się dla nas źródłem kłopotów. Prawo dopuszcza umowę ustną, ale mec. Rajchel zalecała formę pisemną. – Kontrakt pisze się na złe czasy. Wyciąga się go z szuflady w przypadku sporu pomiędzy stronami – stwierdziła.
Adam Sachajdak z banku BZ WBK Fot. Tadeusz Poźniak
Adam Sachajdak z banku BZ WBK (grupa Santander) zaprezentował uczestnikom forum możliwości portalu Santander Trade, zawierającego wszelkie niezbędne informacje biznesowe pomocne w ekspansji zagranicznej firmy.
W panelu dyskusyjnym przedsiębiorcy dzielili się praktycznymi doświadczeniami związanymi z eksportem. Leszek Waliszewski (FA Krosno) zwrócił uwagę, że aby zrealizować skuteczną ekspansję zagraniczną trzeba mieć dobry produkt i dobrze rozpoznane wymagania klientów. Waldemar Wojnar z firmy Global-Kros mówił o barierach w rozwijaniu eksportu, m.in. barierze mentalnej (Polak – wieczny malkontent) i protekcjonizmie państwowym. Rafael Churawski z German Poland Bridge Group (Polak mieszkający od 5. roku życia w Niemczech) na konkretnych przykładach pokazał, jak nieznajomość zwyczajów, mentalności, a nawet preferencji kulinarnych Niemców utrudnia nam ekspansję biznesową do tego kraju.
Na koniec Forum zostały wręczone Nagrody Prezydenta Miasta Krosna "Partner integracji społeczno-zawodowej".
