Modernistyczna bryła, reprezentacyjny hol, spełniający współczesne standardy obsługi podróżnych, a do tego komfortowy i funkcjonalnie połączony z powstającym w pobliżu węzłem przesiadkowym – taki już wkrótce będzie dworzec Rzeszów Główny. Na dworcu trwają pierwsze prace budowlane. Koszt przebudowy dworca Rzeszów Główny to 22,69 mln złotych brutto. Inwestorem są Polskie Koleje Państwowe S.A., a wykonawcą robót realizowanych w formule „Projektuj i buduj” – Budimex S.A. Planowany termin zakończenia inwestycji to koniec 2023 roku.
Rozpoczęte prace są kolejnym etapem inwestycji realizowanej w formule „Projektuj i buduj” w ramach Programu Inwestycji Dworcowych na lata 2016-2023 z dofinansowaniem ze środków unijnych z Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko. Obecnie wykonawca skupia się na rozbiórkach w piwnicach budynku oraz demontażu instalacji. Równolegle do nich trwają prace przygotowawcze do wzmocnienia fundamentów budynku.
Historyczny wygląd Dworca Rzeszów Główny
Inwestycja sprawi, że dworzec Rzeszów Główny odzyska jednolity, modernistyczny charakter, który został zmieniony od czasów jego przebudowy w latach 60. XX wieku przez historyzujące nawiązania do XIX-wiecznych początków obiektu, które wprowadzono w trakcie przebudów na przełomie XX i XXI wieku. Zmiany będą widoczne przede wszystkim na elewacji dworca. Zostaną z niej usunięte łuki nad wejściem głównym oraz dobudowana, historyzująca attyka z elektronicznym zegarem. Modernistycznego charakteru budynkowi doda również stolarka okienna i drzwiowa stylizowana na tę z lat 60. XX wieku. Renowację przejdzie okładzina elewacji wykonana z granitu i piaskowca. W części administracyjnej budynek (od strony zachodniej i wschodniej) zostanie otynkowany i pomalowany w odcieniach szarości. Na szczycie fasady, w części zachodniej, zdecydowano się na przywrócenie elektronicznego, wielkoformatowego zegara z dwoma wyświetlaczami od strony zachodniej i placu przed dworcem. Z kolei nad naświetlem holu od strony miasta i peronów pojawi się podświetlany napis z logotypem PKP i nazwą dworca.
Wizualizacja Polskie Koleje Państwowe S.A.
Wnętrze budynku również zmieni swój wygląd, choć jak ostatecznie będzie się ono prezentować, dowiemy się po przeprowadzeniu badań konserwatorskich. W latach 60. XX wieku hol zdobiła modernistyczna polichromia, która być może zostanie odtworzona, jeśli zachowały się jej relikty. Jeśli nie, to renowacji będą poddane dwie mozaiki ścienne obecnie znajdujące się w holu dworca. Ostateczną decyzję w tej sprawie w toku inwestycji podejmie konserwator zabytków. Hol o powierzchni prawie 350 m kw. pełniący jednocześnie funkcję poczekalni będzie utrzymany w jasnej kolorystyce, ze znacznym dostępem światła dziennego poprzez okna znajdujące się w elewacji. Jego sufit zaprojektowano w formie lameli (listew dekoracyjnych) z wkomponowanym w niego nowoczesnymi oprawami świetlnymi. We wnętrzu znajdą się również elektroniczne tablice przyjazdów i odjazdów pociągów, gabloty z rozkładami jazdy, zegar oraz ławki wyposażone w porty do ładowania urządzeń mobilnych. We wschodniej części holu zlokalizowano pomieszczenia kas biletowych, a resztę powierzchni na parterze zajmą pomieszczenia handlowo-usługowe na wynajem.
Nowością w holu będą schody i winda prowadzące na poziom –1. Dostaniemy się z niego do parkingu podziemnego będącego częścią centrum komunikacyjnego. Na poziomie –1 zlokalizowano również toalety, pomieszczenia na wynajem oraz zaplecze techniczne budynku. Natomiast na piętrze dworca: posterunek Straży Ochrony Kolei oraz biura przeznaczone dla spółek kolejowych i na wynajem.
– Modernizacja i odrestaurowanie dworca w Rzeszowie to przykład dobrze zainwestowanych pieniędzy krajowych i unijnych. Inwestycja przyczyni się do rozwoju miasta i regionu oraz zwiększenia konkurencyjności gospodarki. Przedsięwzięcia związane z modernizacją kolei, stacji i dworców pokazują, że dobrze rozwinięta infrastruktura transportowa, w tym kolejowa o wysokiej jakości jest czynnikiem, który decyduje o poprawie bezpieczeństwa i rozwoju państwa – mówi Grzegorz Puda, minister Funduszy i Polityki Regionalnej.
– Rzeszów Główny to najważniejsza od lat przebudowa dworca kolejowego. Dzięki niej podróżni zyskają komfortową i nowoczesną przestrzeń obsługi podróżnych, która wraz ze zmodernizowanymi peronami i miejską częścią inwestycji utworzy Rzeszowskie Centrum Komunikacyjne, czyli węzeł komunikacyjny łączący różne środki transportu – dodaje Maciej Małecki, sekretarz stanu w Ministerstwie Aktywów Państwowych.
– Po zakończeniu inwestycji w Radymnie, Sędziszowie Małopolskim, Czarnej oraz rozpoczętej w tym roku przebudowie Stalowej Woli Rozwadów, przyszedł czas na dworzec Rzeszów Główny. Dzięki niej podróżni zyskają nowoczesny, komfortowy, dostępny i proekologiczny dworzec, doskonale połączony z pozostałymi elementami Rzeszowskiego Centrum Komunikacyjnego, będącego przyszłym sercem komunikacyjnym miasta – twierdzi Ireneusz Maślany, członek zarządu PKP S.A.
Poza przywróceniem dworcowi modernistycznego charakteru i poprawie komfortu podróżnych budynek zostanie w pełni przystosowany do potrzeb osób z niepełnosprawnościami. W przestrzeniach związanych z obsługa podróżnych pojawią się ścieżki prowadzące, oznaczenia w alfabecie Braille’a, plany dotykowe z nazwą dworca oraz urządzenia wspomagające współpracę z aparatami słuchowymi przy okienkach kasowych.
Dworzec Rzeszów Główny energooszczędny i bezpieczny
Przebudowa Rzeszowa Głównego to również inwestycja w ekologię i bezpieczeństwo. Dworzec stanie się energooszczędny dzięki nowej stolarce okiennej i drzwiowej, bardziej wydajnym urządzeniom grzewczym oraz centralom wentylacyjnym z odzyskiem ciepła. Energooszczędne będzie również oświetlenie wykonane w technologii LED. O optymalizację zużycia energii elektrycznej, wody i ciepła zadba system BMS (Building Management System), który będzie zarządzał wszystkimi instalacjami w budynku. Z kolei nowoczesne systemy monitoringu, kontroli dostępu, sygnalizacji włamania i napadu oraz przeciwpożarowe sprawią, że na Rzeszowie Głównym poprawi się bezpieczeństwo.
Inwestycja polegająca na przebudowie dworca Rzeszów Główny realizowana przez PKP S.A. jest częścią większego przedsięwzięcia – Rzeszowskiego Centrum Komunikacyjnego, którego utworzenie zakłada również nowe zagospodarowanie placu przed dworcem oraz budowę parkingu podziemnego (w zakresie miasta), a także modernizację elementów infrastrukturalnych stacji (w zakresie PKP Polskich Linii Kolejowych). Część miejską współfinansują fundusze europejskie z Programu Operacyjnego Polska Wschodnia 2014-2020.