Reklama

Świat

Zdrowsze gleby w Europie

Źródło: Serwis informacyjny Komisji Europejskiej
Dodano: 23.04.2025
Foto: Serwis informacyjny Komisji Europejskiej
Foto: Serwis informacyjny Komisji Europejskiej
Share
Udostępnij

Głównym celem nowej dyrektywy jest wprowadzenie pragmatycznych i elastycznych ram monitorowania zdrowia gleby w całej UE, opartych na systemach krajowych.

KE z zadowoleniem przyjmuje osiągnięte wstępne porozumienie polityczne między Parlamentem Europejskim a Radą w sprawie wniosku Komisji dotyczącego dyrektywy w sprawie monitorowania i odporności gleby.

Ustawa o monitorowaniu gleb wprowadzi UE na ścieżkę prowadzącą do zdrowych gleb z korzyścią dla obywateli, rolników, zarządców gruntów i środowiska.

Jest to ważny krok w kierunku sprostania pilnym wyzwaniom w zakresie zdrowia gleby, które mają wpływ na każdy kraj europejski, odporność naszego łańcucha żywnościowego i szerzej pojętą gospodarkę. Nowe przepisy przyczynią się również do zwiększenia odporności gleb na klęski żywiołowe, fale upałów i ekstremalne zdarzenia pogodowe, a także na inne krytyczne wyzwania środowiskowe, takie jak erozja, zanieczyszczenie i utrata różnorodności biologicznej.

Głównym celem nowej dyrektywy jest wprowadzenie pragmatycznych i elastycznych ram monitorowania zdrowia gleby w całej UE, opartych na krajowych systemach monitorowania gleby. Biorąc pod uwagę złożoność gleby, dyrektywa pozostawia państwom członkowskim dużą elastyczność w dostosowywaniu ich podejścia do lokalnych warunków glebowych.

Zgodnie z programem uproszczeń stopniowe i pragmatyczne podejście przewidziane w dyrektywie pozwoli utrzymać obciążenia dla państw członkowskich na niskim poziomie. Porozumienie przedłużyło również większość terminów stopniowego wdrażania dyrektywy zaproponowanej przez Komisję. Ponadto te państwa członkowskie, które są w potrzebie, będą mogły uzyskać pomoc Komisji w zakresie pobierania próbek, badania i archiwizacji gleby. Dyrektywa nie nałoży również obowiązków w zakresie monitorowania lub poprawy zdrowia i odporności gleby na właścicieli i zarządców gruntów, w tym rolników.

Jessika Roswall

Porozumienie to stanowi ważny krok w kierunku przeciwdziałania zagrożeniom, przed którymi stoi UE w związku z degradacją gleby, dla naszego bezpieczeństwa żywnościowego, łagodzenia skutków zmiany klimatu i dobrobytu społeczno-gospodarczego we wszystkich naszych regionach i miastach. Prawo przyniesie szczególne korzyści naszym rolnikom i zarządcom gleby, zapewniając im wsparcie i lepszą wiedzę na temat warunków glebowych, a jednocześnie nie nakładając na nich obowiązków. Będziemy nadal współpracować z państwami członkowskimi, rolnikami, leśnikami i innymi zarządcami gleby, aby zmobilizować niezbędne wsparcie i zaangażowanie w celu ochrony tego podstawowego zasobu dla przyszłych pokoleń. Jessika Roswall, komisarz do spraw środowiska, odporności wodnej i konkurencyjnej gospodarki o obiegu zamkniętym

Szczególne środki mające na celu zagwarantowanie zdrowszych gleb

Osiągnięte 

Porozumienie przewiduje podjęcie przez państwa członkowskie następujących kluczowych środków:

  • ustanowienie kompleksowych i zharmonizowanych, a jednocześnie elastycznych ram monitorowania zdrowia gleby wraz z kryteriami dotyczącymi zdrowej gleby;
  • zapewnienie wsparcia podmiotom gospodarującym glebą w celu poprawy zdrowia i odporności gleby;
  • łagodzenie wpływu przejmowania gruntów, takiego jak budynki i infrastruktura, na zdolność gleby do świadczenia innych usług ekosystemowych, nie uniemożliwiając jednocześnie wydawania pozwoleń na taką działalność;
  • Identyfikacja potencjalnie zanieczyszczonych terenów i zarządzanie nimi w celu wyeliminowania zagrożeń dla zdrowia ludzkiego i środowiska przy jednoczesnym poszanowaniu zasady „zanieczyszczający płaci”.

Kolejne kroki

Parlament Europejski i Rada będą teraz musiały formalnie przyjąć nową dyrektywę, zanim będzie ona mogła wejść w życie. Następnie wejdzie ona w życie 20 dni po jej opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym UE, po czym państwa członkowskie będą zobowiązane do wprowadzenia ram krajowych w ciągu 3 lat, aby dyrektywa mogła funkcjonować.

Kontekst

5 lipca 2023 r. Komisja przyjęła wniosek dotyczący dyrektywy w sprawie monitorowania i odporności gleb. Dyrektywa jest kluczowym elementem Europejskiego Zielonego Ładu, strategii na rzecz ochrony gleb, strategii na rzecz bioróżnorodności i planu działania na rzecz eliminacji zanieczyszczeń.

Degradacja i zanieczyszczenie gleby stwarzają poważne zagrożenia dla bezpieczeństwa żywnościowego i ochrony żywności, różnorodności biologicznej, odporności na zmianę klimatu i ekstremalne zdarzenia pogodowe. Obecnie 60–70 % gleb w UE jest w niezdrowym stanie. Na przykład co roku z powodu erozji wypłukuje się miliard ton gleby, co powoduje szacunkową roczną utratę wydajności rolnictwa w wysokości 1,25 mld EUR. Koszty związane z degradacją gleby szacuje się na ponad 50 mld EUR rocznie.

Udostępnianie danych dotyczących gleby będzie wspierać innowacje oraz rozwiązania technologiczne i organizacyjne, zwłaszcza w zakresie praktyk rolniczych. Pomoże to rolnikom i innym właścicielom gruntów wdrożyć najbardziej odpowiednie metody oczyszczania i pomoże im zwiększyć żyzność gleby i plony, jednocześnie minimalizując zużycie wody i składników odżywczych. Ponadto dane te poprawią nasze zrozumienie trendów dotyczących susz, retencji wody i erozji, wzmacniając zapobieganie klęskom żywiołowym i zarządzanie nimi. Zdrowe gleby i lepsze dane zapewniają dodatkowe możliwości uzyskania dochodów rolnikom i zarządcom gruntów, którzy mogą być nagradzani za rolnictwo regeneratywne, otrzymywać płatności za usługi ekosystemowe lub zwiększać wartość zdrowych gleb i produkowanej na nich żywności.

Share
Udostępnij
Reklama
Reklama
Reklama
Reklama
Reklama

Nasi partnerzy