19 lutego, tuż przed 80. urodzinami zmarł Aleksander Zacios, założycieli i wieloletni prezes Rzeszowskiego Towarzystwa Pomocy im. św. Brata Alberta.
Większość swojego życia poświęcił pracy na rzecz potrzebujących. Od końca lat 80. XX wieku był zaangażowany w pomoc najuboższym i bezdomnym. Początkowo w rzeszowskim Kole Towarzystwa Pomocy im. św. Brata Alberta, a od 2000 roku jako prezes Rzeszowskiego Towarzystwa – niezależnej organizacji pożytku publicznego, której misją jak zapisano w jej statusie jest niesienie pomocy także uzależnionym, samotnym, i zwalnianym z zakładów karnych. To między innymi jego praca doprowadziła do powstania największego w regionie Centrum Charytatywnego prowadzonego przez Towarzystwo wspólnie z Caritas oraz Centrum Integracji Społecznej.
Aleksander Zacios był też pomysłodawcom akcji „Ziemiopłody”, dzięki której od prawie 30 lat wolontariusze towarzystwa odwiedzają rolników z okolic Rzeszowa wiosek prosząc, by podzielili się tym, co zebrali na swoich polach. Zboże i warzywa są wykorzystane do przygotowywania darmowych posiłków dla bezdomnych i ubogich – każdego dnia albertyńska kuchnia w Rzeszowie wydaje ponad 600 darmowych obiadów dla potrzebujących. To także on zainicjował kwestę na rzecz ubogich, która prowadzona jest na cmentarzach 1 listopada.
Został przez Prezydenta RP pośmiertnie odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski.
Na początku lutego w Japonii zmarła Atsuko Ogawa, pianistka od kilkunastu lat mieszkająca na stale w Polsce. Do Przemyśla przyjechała po raz pierwszy w 1993 roku na zaproszenie Igi Dżochowskiej, założycielki przemyskiego Centrum Kultury Japońskiej, a w 2007 roku zamieszkała w Przemyślu na stałe i odtąd drobna i czarnowłosa przebiegała przemyskie uliczki szybkimi krokami. Ale Polskę znała już wcześniej, bo w 1979 roku zaczęła studia podyplomowe na Akademii Muzycznej im. Fryderyka Chopina w Warszawie. „Przyjechałam do Polski dla Chopina. Chciałam grać jego muzykę, ale nie wiedziałam, czym są mazurki i polonezy. Musiałam poznać kulturę i kraj, w którym się urodził”, opowiadała.
W Centrum Kultury Japońskiej w Przemyślu uczyła języka japońskiego i dawała lekcje gry na pianinie. Pomagała organizować występy japońskich artystów zapraszanych przez Igę Dżochowską do Polski i na festiwale kultury japońskiej. Przybliżała Polakom kulturę Kraju Kwitnącej Wiśni. W ostatnich latach dojeżdżała również na lekcje gry na fortepianie w Samorządowej Szkole Muzycznej w Ustrzykach Dolnych. Zarobione pieniądze przeznaczała na pomoc bezdomnym zwierzętom.
Była ucieleśnieniem japońskich cnót. Zdyscyplinowana, pracowita, skromna. A pod tym wszystkim ogromna wrażliwość i talent. Lubiła siadać przy wielkim oknie wychodzącym na ogród. Wzrok zatapiała w leszczynach i lipach za oknem. „Kocham te drzewa”, mówiła. W czerwcowe wieczory ginęła gdzieś w otaczającej dom zieleni. I godzinami wpatrywała się w świetliki.
1 maja zmarł Zbigniew Jakubek, jazzman, pianista, aranżer, kompozytor. Był absolwentem Wydziału Jazzu Akademii Muzycznej w Katowicach. Jego droga muzyczna rozpoczęła się od studenckich formacji. W 1983 roku zaistniał New Coast, chwile później Still Another Sextet – zwycięzca Grand Prix Jazz Juniors 1984. Rok później powstał Walk Away. Z Rzeszowem związany od 1977 roku, kiedy to został uczniem Liceum Muzycznego w klasie klarnetu i fortepianu.
Od 2003 roku pracował na Wydziale Muzyki Uniwersytetu Rzeszowskiego na stanowisku profesora nadzwyczajnego. W 2015 roku współtworzył kierunek „Jazz i Muzyka Rozrywkowa” w Instytucie Muzyki UR. Był również wykładowcą Wydziału Artystycznego UMCS Lublin. Od 2013 roku współtworzył projekt „Art. Celebration” w ramach festiwalu „Wschód Kultury” w Rzeszowie.
Współpracowała z wieloma polskimi artystami: Mietkiem Szcześniakiem, Lorą Szafran, Ryszardem Rynkowskim, Zbigniewem Wodeckim, Ewą Bem. Grał w orkiestrach: „Alex Band”, „Kukla Band”, „Big-band W. Pieregorólki”, „After Touch”, które wspierał również jako aranżer. Wziął udział w większości polskich festiwali piosenki. Współpracował z Polską Orkiestrą Radiową.
„Był osobą z niepowtarzalnym poczuciem humoru, dystansem do życia, potrafiącą w mgnieniu oka rozładować każdą niezręczną czy napięta sytuację. Pogoda ducha, która go cechowała, zawsze wprowadzała do naszej rodziny mnóstwo uśmiechu, szczęścia i akceptacji”, napisał po śmierci jego syn Wojciech.
15 maja zmarł dr Ryszard Palczak, wieloletni wykładowca Wyższej Szkoły Informatyki i Zarządzania w Rzeszowie, związany z uczelnią od 2002 roku. Był współtwórcą Wydziału Nauk o Zdrowiu i Turystyki, a następnie Wydziału Medycznego WSIiZ.
Ukończył Śląską Akademię Medyczną, doktorat obronił w Akademii Medycznej im. Mikołaja Kopernika w Krakowie. Posiadał specjalizację drugiego stopnia z zakresu ginekologii i położnictwa oraz specjalizację z zakresu radioterapii. Jego zainteresowania naukowe koncentrowały się wokół ginekologii onkologicznej.
W latach 1985 – 1989 był ordynatorem Oddziałów Ginekologii Onkologicznej oraz Ginekologii i Położnictwa w Szpitalu Wojewódzkim nr 1 w Rzeszowie, a w latach 1989 – 1991 ordynatorem Oddziału Ginekologii i Położnictwa w Szpitalu Wojewódzkim nr 2 w Rzeszowie. W latach 2013-2014 pełnił funkcję dziekana Wydziału Turystyki i Nauk o Zdrowiu WSIiZ, a w latach 2014-2017 Wydziału Medycznego WSIiZ.
We wspomnieniach współpracowników pozostanie człowiekiem, który traktował innych ludzi z szacunkiem i sprawiedliwie. Był mentorem, potrafił zaszczepiać miłość do nauki i dydaktyki.
15 sierpnia w wieku 81 lat zmarł Karol Rysz, długoletni, bardzo szanowany nauczyciel matematyki i informatyki w I Liceum Ogólnokształcącym im. ks. Stanisława Konarskiego w Rzeszowie, regionalista i miłośnik folkloru, krajoznawca.
Urodził się 25 listopada 1942 roku w podsanockim Zarszynie. Tytuł magistra matematyki uzyskał na Wydziale Matematyki, Fizyki i Chemii Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej. Od 1966 roku uczył matematyki w Liceum Ogólnokształcącym w Sokołowie Małopolskim, a w 1972 r. przeniósł się do Rzeszowa, gdzie został zatrudniony w I LO. Z tą szkołą zawodowo był związany ponad 30 lat, aż do przejścia na emeryturę w 2004 roku.
Po ukończeniu w 1975 roku Studium Podyplomowego Informatyki w Warszawie, został pierwszym wykwalifikowanym nauczycielem tego przedmiotu w szkole średniej w ówczesnym województwie rzeszowskim. Przez kilkanaście lat współpracował z Instytutem Matematyki Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Rzeszowie, gdzie prowadził zajęcia ze studentami w ramach tzw. szkoły ćwiczeń.
Miał wiele pasji. Fascynował się folklorem i przez wiele lat był choreografem tańców ludowych, prowadził zespoły ludowe w Sokołowie Małopolskim i Rzeszowie. Jako wielki miłośnik turystyki pilotował wycieczki krajowe i zagraniczne. Przez kilka lat prowadził też w I LO autorską klasę menedżerów kultury i turystyki. Udzielał się w działalności związkowej, przez kilka lat był członkiem lokalnych władz Związku Nauczycielstwa Polskiego, zaś w 1980 roku współzałożycielem koła NSZZ „Solidarność” w I LO w Rzeszowie.
W czasie wakacji, 18 sierpnia zmarł Zygmunt Furdygiel – uznawany za najstarszego wypalacza drewna w Bieszczadach. Przez ponad dwie dekady stał na straży dymiących „beczek” na wypale pod Lipowcem. Mówiono o nim Zygmunt Twardziel, albo Zakapiorek ze Stężnicy, bo z Lipowca, przedwojennej wsi zamieszkałej przez Łemków, zostały już tylko zdziczałe grusze i jabłonie.
Zygmunt pochodził z Czechowic-Dziedzic. Na Śląsku skończył technikum rolnicze, był zatrudniony przy budowie Huty Katowice, aż w końcu zatęsknił za wolnością i wyjechał w Bieszczady. Tutaj ożenił się, zatrudnił w Przedsiębiorstwie Produkcji Leśnej „Las”, nauczył wypału węgla drzewnego i na kolejne dekady został smolarzem.
W ostatnich latach na wypale pod Lipowcem przyjmował coraz więcej gości – odkąd wystąpił w programie „Przystanek Bieszczady” w Discovery Channel, nieustannie ktoś chciał go poznać. – Koniec dymienia, koniec palenia – mawiał, kiedy wypał dobiegał końca i czule patrzył na „beczkę”. Przy retortach czuł się wolnym człowiekiem.
20 września 2023 w wieku 82 lat zmarł Wojciech Małek, długoletni zawodnik sekcji zapaśniczej Stali Rzeszów, trener i wychowawca młodzieży, sędzia zapaśniczy.
Trener wielu medalistów mistrzostw Polski, Europy i Świata w zapasach w stylu wolnym, w tym I-szy trener brązowego medalisty olimpijskiego z 1980 roku Aleksandra Cichonia, I-szy trener Jana Falandysa (10x Indywidualne Mistrzostwo Polski, 10x Drużynowe Mistrzostwo Polski, 2 medale z Mistrzostw Świata, 2 medale z Mistrzostw Europy).
Wojciech Małek pracy związanej ze sportem poświęcił ponad 50 lat swojego życia. Za wkład w rozwój sportu zapaśniczego w kraju był wielokrotnie nagradzany przez Polski Związek Zapaśniczy a w 2004 roku został odznaczony przez Prezydenta RP Aleksandra Kwaśniewskiego Złotym Krzyżem Zasługi.
Oprócz zapasów Wojciech Małek zaangażowany był również w sport żużlowy. Przez dwa sezony w latach 1998-1999 był bliskim współpracownikiem trenera Marka Cieślaka, pełniąc w drużynie żużlowej Van Pur Rzeszów funkcję trenera ogólnorozwojowego. W 1998 roku żużlowcy Van Pur Rzeszów zajęli III miejsce w Drużynowych Mistrzostwach Polski na żużlu. W latach 1999-2003 Wojciech Małek posiadając licencję Polskiego Związku Motorowego pełnił na rzeszowskim stadionie funkcję Kierownika Startu.
