W tradycji chrześcijańskiej ten dzień kojarzony jest głównie z obrzędem posypania przez kapłanów głów wiernych popiołem (stąd jego nazwa). Jest to gest, w którym wierni wyrażają gotowość do podjęcia pokuty. Obrzęd ten pojawił się w VIII w. W XI w. papież Urban II uczynił go obowiązującym zwyczajem w całym Kościele.
Podczas posypywania głów wiernych popiołem kapłani używają zamiennie dwóch formuł. Starszej: „Z prochu powstałeś i w proch się obrócisz”, i młodszej: „Nawracajcie się i wierzcie w Ewangelię” (Mk 1, 15b). Pierwsza zachęca do refleksji nad tym, że śmierć jest kresem ludzkiego życia, ale jednocześnie jest bramą ku życiu wiecznemu. Druga stanowi wezwanie do nawrócenia, a jednocześnie – do życia Ewangelią na co dzień.
