W całej Polsce, także na Podkarpaciu, żywa jest tradycja organizowania w Wielkim Poście, a także w Wielki Piątek, misteriów Męki Pańskiej, przedstawiających wydarzenia męki i śmierci Jezusa. Występują w nich z reguły aktorzy-amatorzy, którzy najczęściej sami przygotowują oprawę – od scenografii po stroje. Misterium pasyjne to jednak coś więcej niż przeżycie artystyczne – to także forma przygotowania duchowego do świąt Wielkiej Nocy.
Misteria mają różne formy: od klasycznego teatru greckiego po wielkie widowiska plenerowe. Najbardziej popularne w Polsce są: misterium w Kalwarii Zebrzydowskiej oraz na poznańskiej Cytadeli (największe w Europie – ok. 1000 aktorów, kilkadziesiąt tysięcy widzów).
Na Podkarpaciu najbardziej znane jest plenerowe misterium w Kalwarii Pacławskiej. W tym roku będzie je można zobaczyć dwukrotnie: w Niedzielę Palmową, 20 marca, ok. godz. 12.30 i w Wielki Piątek, 25 marca, o godz. 12 (oba misteria rozpoczynają się przy kaplicy Domku Matki Bożej).
Swego czasu najbardziej popularnym misterium w diecezji rzeszowskiej było to wystawiane w Babicy (jego ostatnia edycja miała miejsce w 2007 r.). Powstałą po nim lukę ma szansę zapełnić, również plenerowe, misterium w sanktuarium Matki Bożej Nieustającej Pomocy w Niechobrzu k. Rzeszowa, którego druga edycja odbędzie się w Niedzielę Palmową, 20 marca, o godz. 17.
Zarówno w Kalwarii Pacławskiej, jak i w Niechobrzu wśród aktorów dominują okoliczni mieszkańcy.
Miłośnicy bardziej tradycyjnego teatru greckiego powinni pojechać do Miejsca Piastowego, do sanktuarium św. Michała Archanioła i bł. ks. Bronisława Markiewicza. Teatr ma w tym miejscu ponad 100-letnią tradycję, a od wielu lat, w sali teatralnej znajdującej się pod kościołem, misteria pasyjne wystawiają uczniowie liceum przy Niższym Seminarium Duchownym. Przedstawienia odbywają się w soboty i niedziele o godz. 15. W tym roku będą wystawiane przez trzy marcowe weekendy. Początek – 5 i 6 marca. Ostatnie przedstawienie – w Niedzielę Palmową.
