Proces morderców romskiej rodziny na Węgrzech, relacje z oblężonego Aleppo w Syrii, cicha inkwizycja w Nikaragui. Od Afryki po Europę, od krajów rozwiniętych po te najbiedniejsze – wszędzie prawa człowieka bywają zagrożone. W jaki sposób? Opowiada o tym Ogólnopolski Objazdowy Festiwal Filmowy „Watch Docs. Prawa Człowieka w Filmie”. W Rzeszowie potrwa 4 dni.
Ogólnopolski Objazdowy Festiwal Filmowy „Watch Docs. Prawa Człowieka w Filmie” zaczyna się w Rzeszowie w czwartek (19 listopada), a kończy w niedzielę, 22 listopada. W jego programie jest 30 filmów o prawach człowieka, warsztaty o tematyce antydyskryminacyjnej i przeciwdziałaniu mowie nienawiści oraz wykłady i dyskusje. To IX edycja festiwalu w Rzeszowie, której organizatorem jest
Wyższa Szkoła Prawa i Administracji w Rzeszowie oraz działający przy Uczelni Punktu Informacji Europejskiej Europe Direct – Przemyśl.
Filmy o prawach człowieka w czterech miejscach
Filmy, przygotowane w ramach festiwalu „Watch Docs” wyświetlane będą w czterech miejscach – Wyższej Szkole Prawa i Administracji w Rzeszowie, w Wojewódzkim Domu Kultury, w Liceum Ogólnokształcącym w Boguchwale oraz w kawiarni Powoli Cafe w Rzeszowie.
Podczas tegorocznej edycji Festiwalu w Rzeszowie będzie można zobaczyć filmy dotyczące praw człowieka, które otrzymały wiele prestiżowych nagród na światowych festiwalach. Filmy dotyczą problemów ludzi walczących o wolność oraz łamania podstawowych praw człowieka, w tym poruszają tematy związane z problemami współczesnej Europy. Nie zabraknie także filmów mówiących o wojnie na Ukrainie. Wśród propozycji są dokumenty z całego świata, m.in. z Syrii, Ukrainy, Kambodży, Birmy, Węgier, Norwegii, Szwajcarii, USA i Izraela.
O prawach człowieka nie tylko w filmie
W ramach Objazdowego Festiwalu Filmowego „Watch Docs. Prawa Człowieka w Filmie” w WSPiA odbędzie się także kilka imprez towarzyszących.
– W czwartek i piątek zapraszamy do auli WSPiA na wykłady na temat praw człowieka i spotkania z przedstawicielami Amnesty International oraz Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka. Dodatkowo przeprowadzone zostaną warsztaty antydyskryminacyjne pt. „Czy mogę wejść?”. Podtytuł tego spotkania to "Uchodźco, wracaj do domu! Wróciłby, gdyby mógł". Poprowadzi je Janusz Niedbał z Amnesty International Polska – mówi Grzegorz Krasoń, koordynator Festiwalu „Watch Docs. Prawa Człowieka w Filmie”.
Dodaje, że bardzo ciekawie zapowiadają się bezpłatne dwudniowe warsztaty dla nauczycieli i pedagogów z całego Podkarpacia. – Te warsztaty to nowe wydarzenie związane z Festiwalem Watch Docs w WSPiA w Rzeszowie. Ich tematyka dotyczy „Przeciwdziałania mowie nienawiści w szkole”. Warsztaty poprowadzą Jan Dąbkowski, koordynator i trener Kampanii Rady Europy "Bez Nienawiści" w Polsce oraz Dariusz Grzemny, trener praw człowieka, koordynator polskiej edycji przewodnika Rady Europy "Kompas – Edukacja o prawach człowieka w pracy z młodzieżą" – wymienia Grzegorz Krasoń.
Ważnym punktem Festiwalu Filmowego w WSPiA będzie rozstrzygnięcie Konkursu Wiedzy o Prawach Człowieka. Uczestniczyło w nim ponad 300 uczniów ze szkół ponadgimnazjalnych z Podkarpacia.
Wstęp na wszystkie projekcje i imprezy towarzyszące jest bezpłatny.
Festiwal „Watch Docs. Prawa Człowieka”
Ogólnopolski Objazdowy Festiwal Filmowy „Watch Docs. Prawa Człowieka w Filmie” organizowany jest od 2003 roku przez Helsińską Fundację Praw Człowieka we współpracy z Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski i Społecznym Instytutem Filmowym. W tym roku Festiwal w Polsce już po raz trzynasty organizowany jest we współpracy z organizacjami pozarządowymi i ośrodkami akademickimi. Na Podkarpaciu festiwal po raz pierwszy zagościł w 2007 roku. Od samego początku cieszy się ogromnym zainteresowaniem. Co roku bierze w nim udział około 4 tys. osób, głównie uczniów szkół średnich. Jest to największy Objazdowy Festiwal Filmowy organizowany w Polsce. Akcja Watch Docs, oprócz obejrzenia doskonałych dokumentów, daje widzom możliwość zapoznania się z działalnością prospołeczną i zachęca do podjęcia konkretnej aktywności na rzecz Praw Człowieka.
Program 13. Objazdowego Festiwalu Filmowego Watch Docs. Prawa Człowieka w Filmie.
Czwartek, 19 listopada 2015 roku
Wyższa Szkoła Prawa i Administracji w Rzeszowie, ul. Cegielniana 14, Aula
9.00–9.15 Otwarcie Festiwalu
9.15–10.45 Powrót do Homs – 90’ Syria, Niemcy 2013, reż. Talal Derki
Kiedy zaczyna się syryjska rewolucja, Abdul Basit Saroot – znany w rodzinnym Homs piłkarz młodzieżowej reprezentacji Syrii – wymyśla slogany dla demonstrujących przeciw reżimowi Assada, a kiedy dochodzi do walki – chwyta za broń. Film zdobył specjalne wyróżnienie na 14. Międzynarodowym Festiwalu Filmowym WATCH DOCS Prawa Człowieka w Filmie.
11.00–12.00 Będzie wojna – 59’ Dania 2013, reż. Boris Bertram
Zakulisowe przygotowania do inwazji na Irak to wojna ukazana z perspektywy działań gabinetów politycznych – daleka od prawdziwego pola bitwy, ale równie przerażająca.
12.10–13.00 Wykład na temat praw człowieka i wręczenie nagród zwycięzcom Konkursu Wiedzy o Prawach Człowieka
13.10–14.00 Łowcy zbrodniarzy – 52’ Szwajcaria 2014, reż. Juan José Lozano & Nicolas Wadimoff
Reżyserzy portretują zespół szwajcarskich prawników ze Stowarzyszenia TRIAL. Ich misją jest tropienie i stawianie przed sądem ukrywających się w Szwajcarii sprawców zbrodni wojennych i zbrodni przeciwko ludzkości.
14.10–16.10 Raj utracony 3: Czyściec – 121’ USA 2011, reż. Joe Berlinger
Joe Berlinger i Bruce Sinofsky od niemal dwudziestu lat śledzą losy tzw. trójki z Memphis: nastolatków oskarżonych o dokonanie szczególnie odrażającej zbrodni, której ofiarami padła trójka dzieci.
16.20–16.50 Wyspa Krym. Deja Vu – 30’ Ukraina 2014, reż. Ihor Chayka
Zadziwiające proroctwo radzieckiego dysydenta Wasilija Aksjonowa, autora fantastycznonaukowej powieści „Wyspa Krym” (1979), która zapowiada wchłonięcie czarnomorskiego półwyspu przez potężnego sąsiada, staje się w filmie punktem wyjścia do ukazania genezy rosyjskiej inwazji na Krym.
17.00–17.20 Uśmiechnij się, a świat odpowie Ci uśmiechem – 21’ Izrael, Palestyna 2014, reż. Ehab Tarabieh & Yoav Gross & Familie al-Haddad
Izraelska armia ma prawo bez nakazu przeszukiwać domy na Zachodnim Brzegu. Palestyńczycy nie dowiadują się, czy podstawą takich działań są wiarygodne dane wywiadowcze, czy chodzi tu wyłącznie o szykanę.
17.30–18.50 Szlaki gringo – 78’ USA 2013, reż. Pegi Vail 2
Charakterystyczne dla nowej generacji turystów dążenie do odkrywania miejsc nietkniętych stopą białego człowieka niemal zawsze prowadzi do tego, że rajskie plaże zmieniają się w gigantyczne imprezownie, a pustynie zamiast nomadów przemierzają terenówki.
19.00–20.15 Rodzeństwo jest na zawsze – 75’ Norwegia 2013, reż. Frode Fimland
73-letni Magnar i 70-letnia Oddny od dzieciństwa żyją na rodzinnej farmie, przekazywanej z pokolenia na pokolenie. Niewiele się tu zmienia, choć w latach 60. konia zastąpił traktor, a w 70. podciągnięto elektryczność i telefon. Film zdobył nagrodę publiczności na 14. Międzynarodowym Festiwalu Filmowym WATCH DOCS Prawa Człowieka w Filmie.
Czwartek, Liceum Ogólnokształcące w Boguchwale
Pałac Lubomirskich, sala nr 12
13.00–14.30 Powrót do Homs – 90’ Syria, Niemcy 2013, reż. Talal Derki
14.40–16.20 Lata Fierro – 100’ Meksyk 2013, reż. Santiago Esteinou
César Fierro ostatnie trzydzieści lat spędził w celi śmierci, skazany za zamordowanie taksówkarza. Fierro wciąż czeka na egzekucję, choć wyrok zapadł na podstawie wymuszonego przyznania się do winy i zeznań podejrzanego świadka, a prokurator, który żądał dla niego kary śmierci, przyznaje, że skazano niewinnego człowieka.
16.30–17.30 Esencja strachu – 59’ Szwecja 2013, reż. Andreas Rocksén
Kiedy dwaj szwedzcy dziennikarze nielegalnie przekraczają granicę wschodniej Etiopii, nie mogą jeszcze przypuszczać, że zostaną oskarżeni o terroryzm i skazani na 11 lat pozbawienia wolności w więzieniu, z którego nie wychodzi się żywym.
17.40–18.00 Nigdy więcej – historia rewolucji – 14’ USA 2013, reż. Matthew VanDyke
Aktywista Matthew VanDyke po studiach z zakresu nauk politycznych, bezpieczeństwa i arabistyki przyłączył się do walki zbrojnej w Libii, gdy wybuchała tam rewolucja. Kiedy zaczęła się wojna domowa w Syrii, uznał, że więcej zdziała kamerą niż bronią.
Piątek, 20 listopada 2015 roku
Wyższa Szkoła Prawa i Administracji
9.00–9.15 Otwarcie drugiego dnia Festiwalu
9.15–11.10 Wyrok na Węgrzech – 112’ Węgry, Niemcy 2013, reż. Eszter Hajdú
Najgłośniejszy węgierski dokument ostatnich lat to kronika procesu grupy neonazistów, oskarżonych o zamordowanie sześciu Romów, w tym kobiet i dziecka. Sarkastyczny sędzia, bezceremonialnie traktujący zarówno oskarżonych, jak i świadków, ujawnia nie tylko przebieg wydarzeń, które doprowadziły do śmierci kolejnych ofiar… Film otrzymał specjalne wyróżnienie na 14. Międzynarodowym Festiwalu Filmowym WATCH DOCS Prawa Człowieka w Filmie.
11.20–11.50 Dzieci dzwonią – 30’ Polska 2014, reż. Andrzej Mańkowski
W niewielkim mieszkaniu na warszawskiej Saskiej Kępie Telefon Zaufania dla Dzieci i Młodzieży dzwoni non-stop. Dzieci najczęściej żartują, ale za żartami z reguły ukrywają prawdziwy powód poszukiwania kontaktu…
12.00–12.45 Wykład na temat praw człowieka
13.00–14.00 Cicha inkwizycja – 65’ Nikaragua, USA 2014, reż. Holen Sabrina Kahn & Alessandra Zeka
Bezwzględnie surowe prawo antyaborcyjne w Nikaragui nie czyni wyjątków ani dla ciąży z gwałtów, ani dla aborcji terapeutycznych, ratujących życie kobiet. Lekarze zostali zmuszeni do dokonywania trudnych wyborów między wskazaniami medycznych procedur a zakazami prawa..
14.10–15.40 Aleppo. Notatki z ciemności – 90’ Polska 2014, reż. Wojciech Szumowski & Michał Przedlacki
Dokument zrealizowany przez polskich twórców latem ubiegłego roku wspólnie z miejscowymi Syryjczykami ukazuje życie oblężonego miasta z perspektywy siedmiu postaci.
15.50–16.05 Skarby – 16’ Birma, Niemcy 2014, reż. David Kyaw Thet Aung
Ryzykowna praca ludzi parających się wydobywaniem kamieni szlachetnych, która stała się niemal „narodowym” zajęciem Birmańczyków, została zestawiona z obrazami codziennego życia rodzin, towarzyszących drążącym nowe szyby mężczyznom.
16.10–16.30 Ucieczka – 23’ Serbia, Bośnia 2013, reż. Srđan Keča
Bałkańskie Romki zmagają się z podwójnym wykluczeniem. Z jednej strony – jako przedstawicielki stygmatyzowanej mniejszości etnicznej, z drugiej – jako kobiety w radykalnie patriarchalnej społeczności.
16.40–17.40 FC Rwanda – 57’ Holandia 2013, reż. Joris Postema
Rywalizacja dwóch rwandyjskich klubów piłkarskich, kojarzonych ze skonfliktowanymi plemionami Tutsich i Hutu, stanowi barometr społecznych nastrojów w państwie, w którym tylko oficjalnie, dwadzieścia lat po ludobójstwie, etniczne podziały należą do przeszłości.
17.50–18.50 Był bunt – 57’ Polska 2014, reż. Małgorzata Kozera
Oparta na wstrząsających archiwaliach dramatyczna historia największych w powojennej Europie więziennych buntów, które miały miejsce w Polsce, w 1989 r., kiedy całe społeczeństwo ogarnęła nadzieja na zasadnicze zmiany.
19.00–20.00 Euromajdan. Surowy montaż – 60’ Ukraina 2014, reż. Volodymyr Tykhyi i inni
Naładowany emocjami, przejmujący i pełen pasji – prawdziwy filmowy autoportret Euromajdanu, zrealizowany przez ludzi, którzy go tworzyli.
Sobota, 21 listopada 2015 roku
Powoli Cafe, Rzeszów, ul. Mickiewicza 4
15.00 – 15.30 Pieśń Pasterza – 30’ Polska, Armenia 2014, reż. Vahram Mkhitaryan
Ormiański pasterz Chaczik mieszka wysoko w górach. Na tyle, na ile może opiekuje się rodziną i samodzielnie wypasa kozy na stokach. Surowe piękno przyrody, świetnie uchwycone w znakomitych zdjęciach Mkhitaryana jest jednak dla niego niedostępne. Chaczik jest niewidomy.
15.35 – 15.50 Południowa granica – 15’ Ukraina 2014, reż. Sergej Lysenko
Bohaterka filmu, Natalia Bimbirayte, dziennikarka śledcza i obrończyni praw człowieka z Chersonia, uzmysławia nam sytuację, w jakiej znaleźli się w chwili rosyjskiej agresji ukraińscy działacze społeczeństwa obywatelskiego.
15.55 – 16.25 Urzędnicy – 29’ Wlk. Brytania 2013, reż. Jane McAllister
Urząd Stanu Cywilnego to miejsce wyjątkowe, niezależnie od lokalizacji. Osobista sfera uczuć ulega tu jakby legalizacji: smutek, radość, duma czy żal wiążą się z wydarzeniami, które tu właśnie nabierają urzędowej sankcji. Wszyscy petenci urzędu okazują uczucia podobnie, niezależnie od pochodzenia, rasy czy orientacji seksualnej. Prawdziwymi bohaterami filmu Jane McAllister są jednak urzędnicy, wykonujący swoją pracę z nieudawanym zaangażowaniem.
16.30 – 17.00 Dzieci dzwonią – 30’ Polska 2014, reż. Andrzej Mańkowski
W niewielkim mieszkaniu na warszawskiej Saskiej Kępie Telefon Zaufania dla Dzieci i Młodzieży dzwoni non-stop. Dzieci najczęściej żartują, ale za żartami z reguły ukrywają prawdziwy powód poszukiwania kontaktu…
17.05 – 17.35 Wyspa Krym. Deja Vu – 30’ Ukraina 2014, reż. Ihor Chayka
Zadziwiające proroctwo radzieckiego dysydenta Wasilija Aksjonowa, autora fantastycznonaukowej powieści „Wyspa Krym” (1979), która zapowiada wchłonięcie czarnomorskiego półwyspu przez potężnego sąsiada, staje się w filmie punktem wyjścia do ukazania genezy rosyjskiej inwazji na Krym.
17.40 – 17.55 Skarby – 16’ Birma, Niemcy 2014, reż. David Kyaw Thet Aung
Ryzykowna praca ludzi parających się wydobywaniem kamieni szlachetnych, która stała się niemal „narodowym” zajęciem Birmańczyków, została zestawiona z obrazami codziennego życia rodzin, towarzyszących drążącym nowe szyby mężczyznom.
Niedziela, 22 listopada 2015 roku
Wojewódzki Dom Kultury, ul. Okrzei
16.00–17.50 Wyrok na Węgrzech – 112’ Węgry, Niemcy 2013, reż. Eszter Hajdú
Najgłośniejszy węgierski dokument ostatnich lat to kronika procesu grupy neonazistów, oskarżonych o zamordowanie sześciu Romów, w tym kobiet i dziecka. Sarkastyczny sędzia, bezceremonialnie traktujący zarówno oskarżonych, jak i świadków, ujawnia nie tylko przebieg wydarzeń, które doprowadziły do śmierci kolejnych ofiar…
18.00–19.30 Powrót do Homs – 90’ Syria, Niemcy 2013, reż. Talal Derki
Kiedy zaczyna się syryjska rewolucja, Abdul Basit Saroot – znany w rodzinnym Homs piłkarz młodzieżowej reprezentacji Syrii – wymyśla slogany dla demonstrujących przeciw reżimowi Assada, a kiedy dochodzi do walki – chwyta za broń. Nagradzany na całym świecie – od Sundance po Kraków – dokument Talala Derkiego ukazuje syryjski konflikt w takim zbliżeniu, że widzowie czują się jak na pierwszej linii frontu.
19.40–20.10 Wyspa Krym. Deja Vu – 30’ Ukraina 2014, reż. Ihor Chayka
Zadziwiające proroctwo radzieckiego dysydenta Wasilija Aksjonowa, autora fantastycznonaukowej powieści „Wyspa Krym” (1979), która zapowiada wchłonięcie czarnomorskiego półwyspu przez potężnego sąsiada, staje się w filmie punktem wyjścia do ukazania genezy rosyjskiej inwazji na Krym.