Już w sobotę i w niedzielę, 2 i 3 kwietnia, w Rzeszowie podwójna premiera „Skrzypka na dachu” w reżyserii Jana Szurmieja. Musical wszechczasów, w którego stworzenie w Teatrze im. Wandy Siemaszkowej zaangażowany jest 80-osobowy zespół, od aktorów po obsługę sceny, to opowieść o rodzinie i wspólnocie zmuszonej do odejścia ze swojego miejsca na ziemi. Wypędzeni Żydzi, zmuszający ich do opuszczenia domu Rosjanie to bohaterowie nakreśleni ponad sto lat temu przez Szolema Alejchema. Ich historia okazuje się uniwersalna i przejmująco aktualna wobec wojny na Ukrainie. Na rzeszowską premierę przyjeżdżają więc goście ze Lwowa.
Minęło 58 lat od nowojorskiej prapremiery „Skrzypka na dachu”, a arcydzieło musicalowej sceny wciąż nie schodzi z afiszy. Oparte na opowiadaniach Szolema Alechajma dzieło, z librettem Josepha Steina i muzyką Jerry’ego Bocka, z niezapomnianymi piosenkami Sheldona Harnicka jak evergreen „Gdybym był bogaczem” czy „To świt, to zmrok”, doczekała się w końcu i realizacji w Rzeszowie. Pracy z utalentowanym zespołem Teatru im. Wandy Siemaszkowej podjął się Jan Szurmiej. Aktor i reżyser, niegdyś główny reżyser Teatru Żydowskiego, a także dyrektor Operetki Wrocławskiej, obecnie zastępca dyrektora ds. artystycznych w Teatrze Polskim we Wrocławiu. – Ze wzruszeniem przystąpiłem do siódmej na mojej drodze życia realizacji „Skrzypka na dachu”. Jest szczególnie bliski mojemu sercu. Pierwszego „Skrzypka” przygotowałem na zaproszenie Jerzego Gruzy w Gdyni, w 1984 roku. Ostatnie były premiery odbyły się natomiast w Teatrze Żydowskim i w Teatrze Bagatela. 20 lat temu. Cieszę się, że mogę do niego powrócić w teatrze w Rzeszowie, gdzie jest znakomity zespół, koledzy aktorzy, którzy na próbach nie patrzą na zegarki. „Skrzypek” to wielkie dzieło, mimo upływu czasu zachowujące swój przekaz i siłę. Ze względu na okoliczności to dla mnie premiera historyczna.
– Zbliżamy się do niej ze wzruszeniem – przyznaje Jan Nowara, dyrektor Teatru im. Wandy Siemaszkowej. – Jeden z najsłynniejszych tekstów teatru muzycznego genialnie łączy opowieść o zwykłym życiu i wspólnocie, która doświadcza chwil radosnych, ale i dramatu historii. „Skrzypek” w dramatyczny sposób współbrzmi z teraźniejszością i wojną na Ukrainie. Wspólnota ze spektaklu, mieszkańcy wsi Anatewka, również zostają wypchnięci ze swojego domu, muszą wyruszyć szukać dla siebie innego miejsca. Ale ich historia daje też nadzieję, że dobro zwycięża zło.
Ze wzruszeniem zapewne będą go oglądać goście z Ukrainy. Na premierę, która jest w Siemaszce połączona z obchodami Międzynarodowego Dnia Teatru, przyjeżdża dyrektor zaprzyjaźnionego z rzeszowskim Teatru Dramatycznego im. Marii Zańkoweckiej we Lwowie.
Bez względu na historyczne konotacje trzeba też stwierdzić, że „Skrzypek” to propozycja dla całych rodzin. Na przemian wzruszająca i zabawna. Odpowiednia dla widza w każdym wieku. – Teatr dla wszystkich, wspaniała możliwość familijnej rozrywki – stwierdza Robert Żurek, odtwórca głównej roli Tewjego Mleczarza na zmianę z Markiem Kępińskim, ponieważ spektakl posiada dwie obsady i obie zadebiutują podczas weekendu – jedna w sobotę, a druga w niedzielę. Dlatego też żonę Tewjego Gołdę grają: Mariola Łabno-Flaumenhaft i Małgorzata Machowska. Zmieniają się także aktorki odtwarzające role córek Tewjego i Gołdy: Cejtł, Hudł, Chawę, Szpryncę i Bejłkę.
Do spektaklu zaangażowano w sumie ponad 50 osób, w tym tancerzy i dzieci wyłonione w trakcie przesłuchań. – W spektaklu gra 8 dziewczynek i 3 chłopców. Więcej niż planowaliśmy, ale tak utalentowane grono stawiło się na przesłuchaniach, że dyrektor Nowara dał się namówić na większą obsadę. Ta energia dzieci napędza cały zespół – stwierdza Jan Szurmiej.
– Doskonale znają wszystkie kwestie, własne i cudze, pamiętają najdrobniejsze szczegóły spektaklu – zauważa Małgorzata Machowska, a Mariola Łabno-Flaumenhaft żałuje, że publiczność nie może zajrzeć za kulisy, gdzie panuje wielki, chociaż dobrze kontrolowany rwetes – tam napędzane są trybki wielkiej machiny, jaką jest zgranie całej scenograficznej machiny, z grą aktorów i popisami tancerzy, by to wspaniałe widowisko na zawsze zostało w pamięci publiczności. Czy tak się stanie? Od soboty będzie już wiadomo.
Skrzypek na dachu, premiera w dwóch obsadach: 2 i 3 kwietnia
Reżyseria, inscenizacja i choreografia: Jan Szurmiej
Przekład: Antoni Marianowicz
Scenografia: Wojciech Jankowiak, Marta Hubka
Kostiumy: Marta Hubka
Kierownictwo muzyczne: Jarek Babula
Przygotowanie wokalne: Bożena Stasiowska
Obsada:
Tewje: Robert Żurek/ Marek Kępiński
Mordcha: Marek Kępiński/ Robert Żurek
Gołda: Małgorzata Machowska/ Mariola Łabno-Flaumenhaft
Cejtł: Justyna Król/ Aleksandra Matlingiewicz (gościnnie)
Hudł: Małgorzata Pruchnik-Chołka/ Paulina Sobiś
Chawa: Joanna Baran-Marczydło
Fruma Sara: Mariola Łabno-Flaumenhaft/ Paulina Sobiś
Szejndł/ Matka Motla: Mariola Łabno-Flaumenhaft/ Małgorzata Machowska
Bejłka/Szprynca: Kornelia Wodka, Amelia Pyrzak, Natalia Kubiś-Mroszczyk, Zofia Kwiatkowska, Magda Piątek, Blanka Broszkiewicz, Olga Widlarz, Patrycja Wsół
Babcia Cejtł: Aleksandra Matlingiewicz/ Justyna Król
Cipojra: Karolina Dańczyszyn
Swatka Jenta: Anna Demczuk
Motł Kamzoil: Michał Chołka
Perczyk: Mateusz Marczydło
Lejzer Wolf: Robert Chodur
Ryfka: Paulina Sobiś/ Małgorzata Pruchnik-Chołka
Rabin: Sławomir Gaudyn
Mandł, Syn Rabina: Paweł Gładyś
Abram, Księgarz: Józef Hamkało
Nachum, Żebrak: Wojciech Kwiatkowski
Policjant: Waldemar Czyszak
Fiedka: Daniel Stanko
Sasza: Adam Mężyk
Pop, Kowal Berł: Piotr Mieczysław Napieraj
Skrzypek: Hanna Skupniewicz-Kret/ Kamil Niemiec
Tancerze: Łukasz Wolak, Szymon Mytych, Jakub Portas, Jacek Ombach, Łukasz Duda, Maciej Kwolek, Łukasz Midura, Patryk Woś
Dzieci Anatewki: Magda Piątek, Blanka Broszkiewicz, Jan Gaweł, Kordian Prejzner, Olga Widlarz, Patrycja Wsół, Wiktor Wawrzyszko, Kornelia Wodka, Amelia Pyrzak, Zofia Kwiatkowska, Natalia Kubiś-Mroszczyk.
.jpg)
.jpg)
