Drobna, szczupła, o dość przeciętnej urodzie i głosie – tak widzowie oceniali debiutującą w 1918 roku, na deskach warszawskiego kabaretu „Sfinks”, szesnastoletnią szansonistkę. Mimo to Maria Anna Pietruszyńska znana jako Hanka Ordonówna została legendą polskiej estrady, piosenkarką, tancerką, aktorką, malarką, autorką wierszy i tekstów piosenek. Upór, ambicja i pracowitość zamieniły jej życie w bajkę, a tę przypieczętował zauroczony artystką hrabia. Historia tej miłości już w lutym w Teatrze Bo Tak na deskach Wojewódzkiego Domu Kultury w Rzeszowie w spektaklu "Ordonka – jeśli mnie kochasz…". W roli tytułowej diwy Mariola Łabno-Flaumenhaft, znana z brawurowej roli Marleny Dietrich oraz wsłuchany w jej śpiew Robert Żurek jako hrabia Michał Tyszkiewicz.
Pochodziła z biednej rodziny warszawskiego kolejarza. W dzieciństwie uczęszczała do szkoły baletowej przy Teatrze Wielkim w Warszawie, gdzie za darmo otrzymywała ciepłe posiłki. W sezonie 1916/1917 występowała w Lublinie w teatrze "Czarny Kot”, by w 1919 roku rozpocząć występy w warszawskim "Mirażu”. Śpiewała też w operetce wileńskiej i krakowskiej a także w teatrze „Ul” we Lwowie.
W tym roku mija dokładnie 120 lat od daty urodzin Anny Marii Pietruszyńskiej, powszechnie znanej jako Hanka Ordonówna albo Ordonka.
Węgierski aktor i reżyser Fryderyk Jarosy stał się jej opiekunem artystycznym, zmienił jej image, styl i repertuar. To dzięki niemu Ordonka wyjechała do Paryża, gdzie uczyła się dykcji i aktorstwa. W1923 roku pojawiła się w kabarecie "Qui pro Quo” i z dnia na dzień została czołową artystką tegoż kabaretu. W roku 1926 śpiewała w sali paryskiego konserwatorium. Swą edukację wokalną uzupełniała potem jeszcze we Włoszech, w Wiedniu i Paryżu.
Wielką sławę przyniosła jej piosenka "Miłość ci wszystko wybaczy” do filmu „Szpieg w masce”. Głosem artystki zachwycił się hrabia Michał Tyszkiewicz. Poślubił Hankę Ordonównę i został autorem tekstów do wielu jej piosenek. W 1939 roku Ordonka została uwięziona na Pawiaku. Uwolniona dzięki interwencji męża, trafiła do Wilna i tam w latach grała w teatrze na Pohulance oraz w Polskim Teatrze Dramatycznym. Aresztowana i wywieziona do łagru w Uzbekistanie, po podpisaniu układu polsko-radzieckiego została ewakuowana wraz z mężem i sierotami, którymi się opiekowała na Bliski Wschód. Występowała w teatrzykach frontowych w Palestynie i Iranie. Gdy już nie mogła śpiewać, zaczęła malować. Zmarła w 1950 roku Bejrucie na gruźlicę, na którą zapadła jeszcze przed wojną.
– Wspaniała postać, filmowa historia, przepiękny repertuar do słów chociażby Juliana Tuwima, Mariana Hemara czy Henryka Warsa – wylicza Mariola Łabno-Flaumenhaft. – Od dwóch lat planowałam ten spektakl i w końcu udaje się go zrealizować. Ordonkę poznamy ze wspomnień jej męża, hrabiego Tyszkiewicza, w półtoragodzinnej muzycznej opowieści, w której towarzyszyć nam będzie Maciej Łukaszewicz przy fortepianie.
W tej przywołany zostanie klimat przedwojennych kabaretów, ale poznamy też wojenne i tułacze losy wielkiej pieśniarki obdarzonej niepowtarzalnym magnetyzmem.
Robert Żurek. Fot Tadeusz Poźniak
– W spektaklu wykorzystamy 15 popularnych utworów z repertuaru Ordonki. "Miłość ci wszystko wybaczy" też będzie, ale nie w moimi wykonaniu – śmieje się Mariola Łabno-Flaumenhaft. – To będzie Hanka, Haneczka, jakiej nie znacie… Bohaterka wielkiego mezaliansu i kilku romansów. I choć od jej śmierci minęło ponad siedem dekad wciąż wzbudza zachwyt. Jako pieśniarka, artystka i jako człowiek. Niezwykła postać, która wzrusza i porusza do dziś według scenariusza Mileny Tejkowskiej.
Można się zastanawiać nad legendą Ordonki, która skutecznie opiera się przemijaniu, ale w jej przypadku bogactwo inwencji było niewyczerpane, skala możliwości – nieograniczona. Każdy koncert Ordonki elektryzował publiczność.
Premiera w Wojewódzkim Domu Kultury w Rzeszowie już 12 lutego o godz. 17.00. 4 lutego spektakl do obejrzenia w Gminnym Ośrodku Kultury w Błażowej.
