W piątek, 22 października br., w Teatrze im. Wandy Siemaszkowej w Rzeszowie rozpoczyna się 07. Festiwal Nowego Teatru – 59. Rzeszowskie Spotkania Teatralne. W programie siedem spektakli – dzieła Szekspira, Czechowa, Różewicza i „Biblia: Próba” Jerneja Lorenciego, znanego z nowatorskiego stylu reżyserskiego. Także koncert jazzowy i trzy czytania performatywne. Wszystko w dziewięć dni, do 30 października. FNT towarzyszy, odbywający się w tym samym czasie, Off-Rzeszów, podczas którego zaprezentuje się Teatr Brama, Trzeci Teatr Lecha Raczaka, Teatr Dada von Bzdülöw, a także rzeszowski Teatr o.de.la.
– Podczas siódmej edycji Festiwalu Nowego Teatru oddajemy głos wielkim dziełom literatury. Zdecydował o tym czas, w którym jesteśmy. Z jednej strony chcemy w teatrze być poza czasem, wędrować w nim w głąb myśli, w inne przestrzenie. Z drugiej, mamy czas niepewności, kryzysu i izolacji, kiedy przez długie okresy przebywaliśmy w samotności. Na to, co wynika z kryzysu pandemicznego, nakłada się kryzys uchodźczy, być może kolejne zderzenie cywilizacji. Właśnie w wielkich dziełach literatury często stawiane są pytania, jakie dotykają nas w sytuacjach granicznych, przełomowych, istotnych – o sens życia, o wieczność, cierpienie, tożsamość – mówi Jan Nowara, dyrektor artystyczny 07. FNT.
Dlatego hasłem tegorocznej edycji festiwalu są słowa Zbigniewa Herberta z „Przesłania Pana Cogito”: „Powtarzaj wielkie słowa, powtarzaj je z uporem”.
– Gdy pierwszy raz wypowiedziałem na głos hasło tegorocznej edycji festiwalu, czegoś mi w nim zabrakło. Pomyślałem, że powtarzanie wielkich słów jest niebezpieczne przede wszystkim dla nich samych, łatwo bowiem w bezmyślnym powtarzaniu zgubić ich sens. Wydało mi się również, że wszystkie te wielkie słowa, w dzisiejszym świecie nadużywane do różnych politycznych celów, skompromitowały się tak bardzo, że kompletnie straciły w przestrzeni publicznej swoją moc. Co nam jednak po nich zostaje? Dobre pytanie, zwłaszcza w kontekście Festiwalu Nowego Teatru – zauważa kurator nurtu głównego FNT Tomasz Domagała, który poprowadzi spotkania z twórcami po spektaklach.
Klasyczną literaturę w nowych odczytaniach przedstawią cenione polskie teatry. W nurcie głównym zobaczymy znaczących, młodych reżyserów. Festiwal rozpocznie spektakl „Kto zabił Kaspara Hausera” Konrada Hetela i Radka Stępnia, w reżyserii Radka Stępnia, w wykonaniu Teatru im. Stefana Jaracza w Łodzi. Twórcy powracają do historii sprzed 200 lat, kiedy to 1828 roku na ulicach Norymbergi pojawił się tajemniczy, wyglądający na 16 lat chłopiec, którego tożsamość i ponoć błękitna krew bezskutecznie próbowano ustalić, przez co okrzyknięty został „sierotą Europy”. Jego historia przez 200 lat inspirowała naukowców, artystów, twórców. – To pytanie o to, kim jestem, jakie jest moje znaczenie, kto się ze mną liczy, czy znajdę dla siebie miejsce w nowej rzeczywistości – mówi Jan Nowara. – Inne pytania stawia Szymon Kaczmarek, reżyser „Kupca weneckiego” Szekspira – zdobywca Złotego Yoricka podczas Festiwalu Szekspirowskiego w Gdańsku. Wystawi go w Rzeszowie z Nowym Teatrem im. Witkacego w Słupsku.
Oba wspomniane tytuły to spektakle konkursowe. Obok nich o nagrody w Rzeszowie powalczą: Teatr Zagłębia w Sosnowcu („Komedia. Wujaszek Wania” Czechowa w reż. Jędrzeja Piaskowskiego), Teatr Polski we Wrocławiu („Białe Małżeństwo” Różewicza w reż. Martyny Łyko), Teatr im. Wilama Horzycy w Toruniu („Biblia: Próba” w reż. Jerneja Lorenciego), a także gospodarze – Teatr im. Wandy Siemaszkowej ze spektaklem „Wiśniowy sad” Czechowa w reż. Andro Enukidzego. Główny nurt festiwalu uwieńczy spektakl dyplomowy Wydziału Teatru Tańca w Bytomiu Akademii Teatralnej im. Stanisława Wyspiańskiego w Krakowie – „Flying fish”. Wszystkie te spektakle wystawione zostaną na Dużej Scenie. Nagrodzi je publiczność, a także dziennikarze przyznając Nagrodę im. Joanny Puzyny-Chojki, tragicznie zmarłej dyrektorki artystycznej pierwszych edycji FNT.
W ramach Sceny Nowej Dramaturgii, którą od kilku lat opiekuje się „Siemaszce” Martyna Łyko, 28 i 30 października zaplanowano trzy czytania performatywne nowych sztuk w Szajna Galerii. Ich autorzy to: Rafał Dziemidok, Marta Fortowska i Magdalena Mrozińska. W czwartek, 28 października, o godz. 20., w Grand Hotel Boutique odbędzie się natomiast koncert poświęcony pamięci wielkich twórców muzyki jazzowej. 07. FNT finansowany jest z budżetu Samorządu Województwa Podkarpackiego.
Kto jest ciekaw teatralnej sceny offowej, nie zawiedzie się na programie wydarzenia, które towarzyszy Rzeszowskim Spotkaniom Teatralnym. Podczas Off – Rzeszów zaprezentują się czołowe polskie teatry offowe, wspomniane już na wstępie: Teatr Brama i Trzeci Teatr Lecha Raczaka (oba one gościły już w Rzeszowie podczas innego festiwalu, „Źródła Pamięci. Kantor – Grotowski – Szajna”, i oba zachwyciły publiczność), Teatr Dada von Bzdülöw, a także rzeszowski Teatr o.de.la. – Przegląd ma pokazać to, co w teatrze niezależnym najbardziej żywe i intrygujące. Zestawienie czterech przedstawień z różnych nurtów offu dobrane zostało przede wszystkim według kryterium artystycznego, ale można je również potraktować jako wgląd w to, czym ostatnio żyje teatralny off – mówi Katarzyna Knychalska, kuratorka Off-Rzeszów. Spektakle, koncerty i rozmowy z artystami, które poprowadzi Dominik Gac odbywać się będą w Teatrze im. Wandy Siemaszkowej, Teatrze „Maska”, Wojewódzkim Domu Kultury i Restauracji „Bohema”. Wydarzenie organizowane jest w ramach programu Przestrzenie Sztuki, a finansuje je Ministerstwo Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu.
Bilety na 07. Festiwal Nowego Teatru w cenie 50-70 zł, oraz na Off-Rzeszów w cenie 5-10 zł są jeszcze do nabycia w teatralnych kasach oraz na stronie www.teatr-rzeszow.pl.
Program 07. Festiwal Nowego Teatru
22.10 (piątek)
19:10 KTO ZABIŁ KASPARA HAUSERA K. Hetela i R. Stępnia, reż. R. Stępień, Teatr im. Stefana Jaracza w Łodzi (165 min/1 przerwa)/ Duża Scena K
23.10 (sobota)
19:10 KOMEDIA. WUJASZEK WANIAA. Czechowa, reż. J. Piaskowski, Teatr Zagłębia w Sosnowcu (135 min)/ Duża Scena K
24.10 (niedziela)
19:10 KUPIEC WENECKI W. Shakespeare’a, reż. Sz. Kaczmarek, Nowy Teatr im. Witkacego w Słupsku (145 min/1 przerwa)/ Duża Scena K
25.10 (poniedziałek)
19:10 WIŚNIOWY SAD A. Czechowa, reż. A. Enukidze, Teatr im. Wandy Siemaszkowej w Rzeszowie (90 min)/ Duża Scena K
26.10 (wtorek)
19:10 BIAŁE MAŁŻEŃSTWO T. Różewicza, reż. M. Łyko, Teatr Polski we Wrocławiu (120 min)/ Duża Scena K
28.10 (czwartek)
18:00 SKOPUJĄC KOŁDERKĘ R. Dziemidoka, reż. K. Minkowska/ czytanie performatywne/ Szajna Galeria SND
20:00 JAZZ DLA DUCHA/ koncertGaby Janusz/ Scena Patio w Grand Hotel Boutique
20:30 POWRÓT SATURNA (SPACE ODDITY) M. Fortowskiej, reż. A. Jakubczak/ czytanie performatywne/ Szajna Galeria SND
29.10 (piątek)
19:10 BIBLIA: PRÓBA, reż. J. Lorenci, Teatr im. Wilama Horzycy w Toruniu (100 min)/ Duża Scena K
30.10 (sobota)
17:00 LA SIRENA M. Mrozińskiej, reż. A. Nasierowska/ czytanie performatywne/ Szajna Galeria SND
19:10 FLYING FISH, chor. Ferenc Fehér, Wydział Teatru Tańca w Bytomiu Akademii Sztuk Teatralnych im. Stanisława Wyspiańskiego w Krakowie (45 min)/ Duża Scena
20:00 Zakończenie Festiwalu/ Duża Scena
K – SPEKTAKL KONKURSOWY
SND – SCENA NOWEJ DRAMATURGII
