Czterdziestolecie Biura Wystaw Artystycznych w Krośnie to nie tylko okazja do podsumowań.
– Postanowiliśmy zapomnieć o banałach i schematach myślowych. A więc o wciąż pokutującym przekonaniu, iż sztuka współczesna jest dla przeciętnego odbiorcy niedostępna, zaś jej odbiór wymaga nadzwyczajnego wysiłku. To prawda, iż konieczne jest przygotowanie odbiorcy. Ale właśnie od tego jesteśmy – podkreśla Ewelina Jurasz, dyrektorka krośnieńskiego BWA.
Działalność BWA w Krośnie
Placówka adresuje swą działalność do wszystkich grup wiekowych: począwszy od kilkuletnich maluchów, poprzez młodzież ze szkół podstawowych i średnich na dorosłych i seniorach skończywszy. Organizowane są dla nich m.in. specjalnie dedykowane warsztaty „ByWAj w galerii – lekcje ze sztuką” i zajęcia stałe w pracowniach multimedialnych. Każdego roku, systematycznie od wiosny 2019 jest ich ponad czterysta dla kilku tysięcy odbiorców. Do tego wykłady o najważniejszych problemach sztuki współczesnej. Prowadzą je historycy sztuki: Katarzyna Solińska, Grzegorz Stefański, artyści – plastycy Marek Burdzy czy Martyna Karpowicz, ale także osoby zaproszone ze swoimi prelekcjami – Wiesław Banach, Zdzisław Gil, dr Anna Stróż – Pawłowska, Łukasz Łuczaj, Rene Wawrzkiewicz, czy Kamila Pawłucka.
Nie przychodzi się do nas po rozrywkę, po to aby zobaczyć sensacyjne widowisko. Stawiamy odbiorcom pewne wymagania. Na przykład zadaniem dzieci oglądających malarstwo abstrakcyjne jest odgadnięcie, co było inspiracją dla tych kompozycji. W ten sposób stają się współtwórcami sztuki. Dotyczy to nie tylko najmłodszych. Proponujemy rodzinne warsztaty artystyczne, w których biorą udział także dorośli. Prowadzący zajęcia pokazują, iż twórcą może stać się każdy, kto tylko tego pragnie. Ważny jest stosunek do sztuki: zadawanie pytań, wyrabianie własnych, nawet najbardziej krytycznych sądów. (Nie trzeba dodawać, iż te ostatnie są szczególnie cenione).
W krośnieńskim BWA nie ma pilnujących. Dyżurują pracownicy Biura przygotowani merytorycznie i gotowi do oprowadzania po aktualnej wystawie. Nie ma również biletów (wyjątkiem są te ekspozycje, które wymagają szczególnego nadzoru oraz dużych nakładów finansowych np. prezentacja prac Andy Warhola, sprowadzona ze słowackiej miejscowości Medzilaborce). W tej formule pracy chodzi o podkreślenie, iż BWA jest instytucją samorządową, utrzymywaną z podatków mieszkańców miasta. A skoro tak, to każdy jest tu mile widziany, a mieszkańcy są w pewnym sensie patronami tego miejsca, współtworząc je – nawet nieświadomie. Placówka w nowej siedzibie poszerzyła zdecydowanie grupę stałych odbiorców, jednak w działalności przeszkodziła pandemia i odsunęła ich nieco od osobistych wizyt. Obecnie trwa odbudowa tego audytorium.
Działalność BWA to oddolna praca z młodzieżą. Do nich skierowany jest program „ObudźMY Miasto”. 15 inicjatyw wspieramy grantami po 1 tys. zł każda. Młodzież zorganizowała do tej pory koncerty w podcieniach, pokaz mody, wykonała mural, przygotowała pierwszy festiwal filmowy „Krosno VisualArt”.
40 lat BWA w Krośnie
– Dzięki funduszom norweskim dla młodych powstanie specjalne miejsce „Centrum Aktywności Młodzieży”, zaś same obchody 40-lecia to dla nas czas prezentacji zarówno odważnych wystaw jak „Miasto marzeń”, ale też bardziej tradycyjnych bazujących na naszym dotychczasowym dorobku jak „Zieleń miejska”. Obchody jubileuszowe rozłożyliśmy w czasie tak, by każdy znalazł w nich dla siebie dobrą przestrzeń – zaczęły się w maju tego roku i potrwają do maja 2023 roku – podkreśla Ewelina Jurasz.
Otwarcie wystawy jubileuszowej Miasto Marzeń. Fot. Damian Krzanowski
Biuro Wystaw Artystycznych w Krośnie rozpoczęło działalność w 1982 r. jako wojewódzka instytucja kultury. W roku 1999 przejęło ją miasto. BWA zorganizowało kilkaset wystaw, w tym dzieła wybitnych artystów: Zdzisława Beksińskiego, Tadeusza Brzozowskiego, Edwarda Dwurnika, Władysława Hasiora, Mariana Koniecznego, Jerzego Nowosielskiego, Franciszka Maśluszczaka, Antoniego Rząsy, Janusza Stannego, Franciszka Starowieyskiego, Jana Szancera, Józefa Wilkonia, Gustawa Zemły i innych. Nie zabrakło twórców krośnieńskich i blisko związanych z Krosnem. Mieli u nas wystawy artyści tacy jak Seweryn Bieszczad, Stanisław Kochanek i Władysław Niepokój. W Galerii prezentowane były także płótna artystów pierwszej połowy XX wieku – na stałe zapisanych w historii sztuki. Były to dzieła: Tadeusza Ajdukiewicza, Juliusza Fałata, Vlastimila Hoffmana, Stanisława Kamockiego, Juliusza i Wojciecha Kossaków, Stanisława Witkiewicza-Witkacego. Kolejnymi dyrektorami BWA byli: w latach1982-1991 – mgr inż. arch. Adam Łyszczek, następnie Tadeusz Kasperkowicz (1991 – 1993). W latach 1993-2018 placówką kierowała mgr Maria Jurkowska. W grudniu 2018 roku na stanowisko dyrektorki BWA Krosno powołano mgr Ewelinę Jurasz. 8 marca 2019 r. otwarto nową siedzibę BWA przy ul. Portiusa 4.