Bezpłatna komunikacja w czasie smogu obejmuje wszystkie osoby korzystające z komunikacji miejskiej w Krakowie. Informacje o jej wprowadzeniu, w związku z przekroczeniem norm stężenia pyłu zawieszonego PM10, są publikowane na stronach internetowych: krakow.pl, mpk.krakow.pl, w aplikacji mobilnej Powietrze Kraków oraz na portalach społecznościowych prowadzonych przez miasto i miejskie jednostki.
Bezpłatna komunikacja jest wprowadzana na jedną dobę, w godzinach 00.00–24.00. Zasady jej wprowadzenia opierają się na codziennej prognozie jakości powietrza, dotyczącej kolejnej doby. Prognoza Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej, wysyłana do Urzędu Miasta Krakowa, jest podzielona na trzy ośmiogodzinne przedziały (0.00–8.00, 8.00–16.00, 16.00–24.00).
Wystarczy, aby równocześnie spełnione zostały dwa warunki – w dwóch dowolnych ośmiogodzinnych przedziałach stężenie pyłów PM10 musi przekroczyć:
- 100 µg/m3 na powierzchni miasta równej lub większej niż 50 proc.
oraz
- 150 µg/m3 na powierzchni miasta równej lub większej niż 50 proc.
Nawet jeśli faktyczny pomiar średniego stężenia dobowego będzie mniejszy od założonego, decyzja o darmowej komunikacji pozostaje w mocy.
Kiedy codzienna prognoza jakości powietrza IMGW na następną dobę nie wskaże prawdopodobieństwa przekroczenia średnich poziomów stężeń pyłów PM10, a średnia pomiarów ze wszystkich stacji pomiarowych łącznie, zlokalizowanych na terenie Krakowa, wskaże w następnej dobie przekroczenia pyłu PM10 z godziny 3.00 powyżej 150 μg/m3, wprowadzone zostaną, począwszy od uruchomienia pierwszych kursów rannych autobusów lub tramwajów, do godziny 24.00 tego dnia, bezpłatne przejazdy komunikacją miejską na obszarze Gminy Miejskiej Kraków oraz gmin sąsiadujących.
W przypadku awarii jednej lub kilku stacji pomiarowych, skutkującej niemożnością wyliczenia średniej ze wszystkich stacji z godziny 3.00 stężeń pyłu PM10, użyte będą wyniki z pozostałych stacji.
Bezpłatna komunikacja w czasie smogu realizowana jest na obszarze Gminy Miejskiej Kraków oraz 15 gmin sąsiadujących, które przystąpiły do porozumienia w celu wspólnej realizacji tego zadania.
Zasady wprowadzania bezpłatnej komunikacji miejskiej w czasie ponadnormatywnych stężeń pyłu PM10 zostały uchwalone przez miejskich radnych i obowiązują od 1 stycznia 2018 r.