Zakończenie budowy domu oznacza, że możemy w nim zamieszkać, ale nie oznacza, że mieszkamy w nim zgodnie z prawem. Do tego niezbędne jest oficjalne zamknięcie budowy. Wymaga to zgromadzenia dokumentów, które należy przedłożyć w Inspektoracie Nadzoru Budownictwa. Jeżeli wcześniej zadbamy o porządek w naszych papierach, procedura odbioru domu przejdzie szybko i sprawnie.
– Odbiorowi podlega obiekt, który został zbudowany na podstawie pozwolenia na budowę lub zgłoszenia – mówi Krystyna Janicka, kierownik w Powiatowym Inspektoracie Nadzoru Budowlanego w Rzeszowie. – W trakcie budowy podlega ona nadzorowi osób do tego uprawnianych. Może to być kierownik budowy lub inspektor nadzoru budowlanego. Ustawa o prawie budowlanym reguluje funkcje tych osób. Jeśli kierownik budowy jest rzetelny i ma porządek w dokumentach, po jej zakończeniu odbiór przebiega sprawnie, a wydawana decyzja jest pozytywna.
Jakie dokumenty są niezbędne do odbioru domu
W czasie trwania budowy przeprowadzane są liczne procedury, które opisuje się w dzienniku budowy. Zgromadzona w ten sposób dokumentacja jest konieczna do zawiadomienia o zakończeniu budowy. Są to m.in. częściowe odbiory prac budowlano-instalacyjnych, umowy z dostawcami mediów czy protokoły odbioru i sprawdzeń przyłączy oraz instalacji wewnętrznych, w tym: instalacji wentylacyjnej i przewodów kominowych, wewnętrznej instalacji elektrycznej, szczelności instalacji wodnej oraz gazowej. Ponadto do odbioru domu wymagana jest inwentaryzacja geodezyjna i formalne zamknięcie budowy.
Dużą rolę w prowadzeniu dokumentacji naszej budowy odgrywa jej kierownik. Po zakończeniu budowy, musi zamknąć dziennik budowy oraz złożyć oświadczenie, w którym stwierdza zgodność wykonania obiektu budowlanego z projektem budowlanym, warunkami pozwolenia na budowę i przepisami obowiązującego prawa. Dziennik budowy i oświadczenie dołącza się do zawiadomienia o zakończeniu budowy.
Dokument, którego również nie powinno zabraknąć, to ważne świadectwo charakterystyki energetycznej. Na jego podstawie określa się źródła energii i na co jest ona zużywana. Certyfikat może być sporządzony przez upoważnionych specjalistów z branży architektonicznej, budowlanej i instalacyjnej posiadających uprawnienia budowlane. Ponadto do zgłoszenia o zakończeniu budowy powinniśmy dołączyć: kopię rysunków wchodzących w skład zatwierdzonego projektu budowlanego z naniesionymi zmianami, a w razie potrzeby także uzupełniający opis.
Złożenie zawiadomienia o zakończeniu budowy i wniosek o odbiór
Po zgromadzeniu wszystkich wymienionych dokumentów, musimy złożyć zawiadomienie o zakończeniu budowy lub wniosek o pozwolenie na użytkowanie. Całość składamy w Powiatowym lub Wojewódzkim Inspektoracie Nadzoru Budowlanego. – Po złożeniu wniosku w sekretariacie, sprawdzamy czy został złożony komplet dokumentów – tłumaczy Krystyna Janicka. – Dokumenty przekazywane są do inspektora, który posiada wiedzę i wykształcenie techniczno – budowlane. Sprawdza on poprawność złożonych dokumentów w kontekście projektu budowlanego. Czas takiej analizy trwa czasem dwie godziny a niekiedy kilka dni, wszystko zależy od złożoności danego projektu.
Jeśli złożony wniosek wraz załączonymi dokumentami jest kompletny i prawidłowo złożony, nadzór ma 7 dni na wyznaczenie terminu kontroli. – Jeżeli stwierdzone zostaną braki lub nieprawidłowości, wtedy szczegółowo informujemy, czego brakuje – tłumaczy kierownik jednostki Nadzoru Budowlanego. – Zawiadamiamy inwestora lub jego przedstawiciela telefonicznie. Zawsze staramy się, żeby wszystkie formalności były załatwione w ciągu miesiąca.
Po zatwierdzeniu dokumentów na budowę wysyłani są inspektorzy. Najczęściej są to dwie osoby. O wyznaczonym terminie kontroli, inwestor czy też przedstawiciel inwestora jest powiadomiony. Inspektorzy skupiają się wyłącznie na tym, czego kontrola ma dotyczyć, zgodnie z przepisami prawa budowlanego. – Po kontroli, w dwóch egzemplarzach, sporządzany jest protokół odbioru. – mówi Krystyna Janicka. – Jeden otrzymuje inwestor, lub jego przedstawiciel, drugi trafia do nas. Jeśli podczas kontroli nie stwierdzimy żadnych nieprawidłowości, wówczas wydawana jest decyzja pozytywna.
Kiedy nadzór nie zezwoli na użytkowanie budynku
– Jeśli w trakcie obowiązkowej kontroli inspektorzy stwierdzą odstępstwa od projektu, odmawia się wydania pozwolenia na użytkowanie i przeprowadza odpowiednie postępowanie – tłumaczy kierownik w rzeszowskim nadzorze budowlanym. – Jest to określone przepisami prawa budowlanego. Wydaje się wtedy decyzję zobowiązującą do sporządzenia projektu budowlanego zamiennego, który uwzględnia zmiany wynikające z wykonanych robót budowlanych. Ponadto w razie potrzeby nakład się obowiązek wykonania określonych czynności lub robót budowlanych, w celu doprowadzenia obiektu budowlanego do stanu zgodnego z prawem. Za nieprawidłowości nakładane są kary pieniężne. Karę oblicza się odrębnie za każdą stwierdzoną nieprawidłowość.
Po upływie wyznaczonego przez urząd terminu lub na wniosek inwestora, nadzór sprawdza wywiązanie się z powyższych obowiązków. Jeśli inwestor dokonał wskazanych zmian, otrzymuje pozwolenie na użytkowanie obiektu budowlanego, a jeżeli nie – nadzór wydaje decyzję nakazującą rozbiórkę obiektu lub jego części bądź doprowadzenie go do stanu poprzedniego.
Na koniec nadanie numeru porządkowego
Ostatnią formalnością, której powinniśmy dopilnować, jest nadanie numeru porządkowego. Jest on przydzielany przez urząd miasta lub gminy. Kiedy taki numer znajdzie się na ogrodzeniu naszego domu, możemy w nim legalnie zamieszkać.