Ale skąd wiadomo, co zawiera w sobie gleba? Mamy grupę roślin tzw. wskaźnikowych, które „podpowiadają” w jakim stanie znajduje się gleba w ogrodzie. Na glebie kwaśnej najczęściej rosną fiołki: polny i trójbarwny, szczawik zajęczy, szczaw polny i rumian polny. Wiele osób wymienia również mech, który pojawia się zawsze tam, gdzie jest zbyt ubita ziemia, ale niekoniecznie kwaśna.
Gdy na trawniku pojawi się mech warto zrobić dodatkową wertykulację i aerację gleby, przesypać darń piaskiem rzecznym i nawozem zwalczającym mech, stosowanym na trawniki. Taki zabieg warto wykonywać częściej niż raz w roku: zawsze po obfitych deszczach lub po dłuższym okresie suszy, gdy gleba będzie już wystarczająco nawilżona.
Dawniej mówiło się, że kwaśne deszcze nadmiernie zakwaszają glebę, która systematycznie należy wapnować. Rośliny wskaźnikowe zazwyczaj pojawiają się tam, gdzie doszło do zalania gleby i takie uprawy warto potraktować wapnem granulowanym lub dolomitem. A z drugiej strony, po obfitych deszczach zakwaszamy rabaty z roślinami kwasolubnymi stosując nawozy przeznaczone pod borówki lub rododendrony.
Na glebie zasadowej rośnie podbiał pospolity, cykoria podróżnik, babka zwyczajna, tobołki polne, mak polny. Z gleby o wysokim pH składniki pokarmowe są łatwiej przyswajalne przez uprawiane rośliny. Dlatego w zaleceniach ogrodniczych wymienia się coroczne jesienne traktowanie gleby dolomitem.
Gdy gleba jest ciężka i wilgotna często rośnie na niej glistnik jaskółcze ziele, pięciornik gęsi, skrzyp polny, jaskier rozłogowy. Taka gleba przyjmie wszystkie sposoby rozluźniania jej struktury. Począwszy od corocznego dodania kompostu, sieczki słomianej, torfu odkwaszonego, drobnego żwiru i zimowego mulczowania gleby po dodanie przekompostowanych zrębków z drzew liściastych. Ale gleba gliniasta przy obecnym suchym klimacie wydaje się być lepsza iż piaszczysta. Ciężka gleba magazynuje w sobie więcej wody i wolniej nagrzewa się gdy wyschnie staje się skałą. Jeśli dodamy do niej różnych komponentów, wygrywa z piaszczystą.
Na piaszczystej glebie pojawiają się jako pierwsze macierzanka piaskowa, przymiotno kanadyjskie i babka lancetowata. Taka gleba szybko nagrzewa się i traci wodę. Zazwyczaj jest mniej zasobna niż gleba ciężka. Do suchej i lekkiej gleby dodajemy sporo kompostu i hydrożel, który magazynuje wodę do 5 lat.
Gleby ubogie to zazwyczaj lekkie lub wyeksploatowane wcześniejszymi uprawami. Nie urośnie na nich nic z wyjątkiem perzu. A na glebach zasobnych w azot zawsze jako pierwsza rośnie pokrzywa zwyczajna. Warto zrobić z niej gnojówkę, która po rozcieńczeniu jest dobrym nawozem do podlewania grządek i preparatem do zwalczania szkodników. Jeśli 2 razy dziennie będziemy pić herbatkę z liści pokrzywy, doskonale oczyścimy organizm z toksyn. Warto zbierać pokrzywę zanim zakwitnie i suszyć ją aby wykorzystać w późniejszym terminie.
Ale jeśli nie radzimy sobie z nawożeniem gleby, warto oddać jej próbkę do Stacji Chemiczno-Rolniczej. Tam wykwalifikowani pracownicy przeprowadzą analizę składu i kwasowości oraz zaproponują optymalne nawożenie w oparciu o uzyskane wyniki.
