– Naszą misją jest pamiętać. Naszą misją jest także upominać się i żądać od Ukrainy zgody na poszukiwania i ekshumacje. Tę misję będziemy realizować bez względu na okoliczności. Robimy to w imię naszego zobowiązania wobec tych przodków, którzy spoczywają w niepoświęconej ziemi, w dołach śmierci. Chcemy ich odnaleźć, zidentyfikować i pogrzebać w ziemi poświęconej. Zgodnie z zasadami naszej chrześcijańskiej cywilizacji
– powiedział podczas otwarcia wystawy dr hab. Karol Polejowski, zatępca prezesa IPN, kierując słowa do zebranych przed muzeum.
O ekspozycji opowiedział jej współautor dr Leon Popek z IPN. W wernisażu wziął udział także dyrektor lubelskiego oddziału IPN dr Robert Derewenda.
Na wystawie prezentowane są współczesne zdjęcia wybranych upamiętnień zbrodni wołyńskiej (m.in. pomniki, nagrobki, krzyże), znajdujących się na terenie przedwojennego województwa wołyńskiego – usytuowanych w nieistniejących już polskich wsiach czy osadach, ale także na dawnych parafialnych cmentarzach rzymskokatolickich bądź prawosławnych.
Przez pryzmat tych upamiętnień opisane zostały okoliczności, w jakich nacjonaliści ukraińscy mordowali Polaków w tych właśnie miejscowościach. Tragiczny los Polaków ukazany jest na konkretnych przykładach mordowanych nauczycieli, księży katolickich i innych polskich mieszkańców Wołynia.
Przykłady te wzbogacone są opisami zaczerpniętymi z tomów 1–2 wydawnictwa źródłowego Dokumenty zbrodni wołyńskiej. W niektórych przypadkach upamiętnieniom towarzyszą grafiki kościołów wołyńskich (sprzed 1939 r.) odtworzone przez Włodzimierza Sławosza Dębskiego.
Wystawę można obejrzeć w Tarnobrzegu do 31 lipca 2025 r.
Podczas spotkania prezentującego wystawę odbyła się projekcja filmu „Zmarłych pogrzebać” w reżyserii Katarzyny Underwood.
