Komisja Nadzoru Finansowego pracuje nad złagodzeniem rekomendacji dla sektora bankowego. Zaostrzona w ciągu ostatnich trzech lat polityka kredytowa spowodowała, że spadła liczba udzielanych kredytów. Jednocześnie zwiększyły się obroty tzw. parabanków, udzielających pożyczek nieobjętych nadzorem KNF. Zdaniem Haliny Kochalskiej, analityka z Open Finance, można oczekiwać, że po zmianach zwiększy się dostępność kredytów w bankach.
„Kredytowe eldorado, jakie klientom i sobie banki zafundowały zarówno na rynku kredytów mieszkaniowych, jak i konsumpcyjnych, skończyło się” – przypomina Kochalska w analizie opracowanej specjalnie dla „Trendów Podkarpackich” oraz portalu ww.biznesistyl.pl. Najpierw, po upadku Lehman Brothers jesienią 2008 r., przerwane zostało liberalne pożyczanie na mieszkania. Od połowy 2009 r., kiedy okazało się, że gwałtownie rośnie odsetek nie spłacanych pożyczek gotówkowych i kredytów ratalnych, została mocno ograniczona dostępność kredytów konsumpcyjnych.
Taka sytuacja niewątpliwie sprzyjała rozwojowi firm pożyczkowych, które oferują szybkie, ale drogie kredyty na dowód osobisty, bez badania zdolności kredytowej. „Od 2010 r. trwa stopniowy rozwój pozabankowego systemu pożyczek konsumpcyjnych. Na skutek ograniczeń w możliwości uzyskania kredytu bankowego następuje przepływ klientów od rynku regulowanego przez KNF w stronę firm pożyczkowych, działających w oparciu o kodeks cywilny lub ustawę o kredycie konsumenckim i nie podlegających nadzorowi finansowemu” – można przeczytać w jednym z ostatnich raportów NBP.
Ta sytuacja ma wpływ zarówno na zysk osiągany przez banki, jak i poziom zatrudnienia (kilka banków już zapowiedziało redukcje zatrudnienia osób zajmujących się sprzedażą kredytów). Stąd nic dziwnego, że - jak wynika z ankiety NBP „Sytuacja na rynku kredytowym – III kwartał 2012 roku” - obniżył się odsetek banków, które dokonywały zaostrzenia polityki kredytowej. Pojawiło się też oczekiwanie, że KNF nieco „poluzuje” swoje wymagania.
Restrykcyjne rekomendacje T i S
Blokowaniu możliwości nazbyt liberalnego kredytowania klientów służą obecnie zwłaszcza dwie rekomendacje wprowadzone przez nadzór bankowy: T i S. Obowiązująca od 2011 r. rekomendacja T ogranicza poziom limitu długu w relacji do dochodów do 50 proc., jeśli dochody nie przekraczają średniej krajowej (ok. 3,7 tys. zł brutto), albo do 65 proc., jeśli są one wyższe. Stawia ona także bankom wymóg, by bardzo wnikliwie i rzetelnie badały zdolność kredytową klienta oraz nie pożyczały na dowód czy oświadczenie. Od tego roku doszła rekomendacja S, która skróciła do maksymalnie 25 lat okres, na jaki liczona jest zdolność kredytowa klientów ubiegających się o kredyty mieszkaniowe. Szacuje się, że w wyniku tego zabiegu - krótszy czas spłaty, czyli wyższa rata - z rynku została wyeliminowana jedna piąta klientów. Pozostałym klientom zmiana ograniczyła kwotę, jaką mogą pożyczyć. W rekomendacji S zablokowany został też dostęp do kredytów walutowych.
Po wejściu w życie tych dwóch restrykcyjnych rekomendacji pole działania banków mocno się skurczyło. Najnowsze dane pokazują, że po raz pierwszy od kilkunastu lat wartość kredytów na nieruchomości udzielonych w II kwartale br. była niższa od kwoty z I kwartału.
Restrykcyjne wymagania rekomendacji T co do rzetelnej weryfikacji zdolności kredytowej klienta właściwie odcięły banki od rynku kredytów ratalnych, gdzie zainteresowany często podejmuje decyzję spontanicznie. Wcześniej banki wymagały głównie oświadczenia klienta o uzyskiwanych dochodach.
Rynkowi kredytów konsumpcyjnych nie pomogło też „przykręcenie śruby” chętnym na kredyty mieszkaniowe. Po ograniczeniu udziału rat kredytowych w dochodach do 50 proc. i skróceniu czasu, na jaki obliczana jest zdolność kredytowa do 25 lat, spora liczba klientów kupujących mieszkania kredytuje się maksymalnie i nie pozostaje jej już żaden margines na skorzystanie z pożyczki gotówkowej czy zakupów na raty.
Rynek bankowych kredytów konsumpcyjnych stopniał gwałtownie. Z niemal 9,9 mln kredytów w 2008 r., w 2011 r. pozostało już o jedną czwartą mniej. Jeszcze gorzej wyglądają statystyki z pierwszego półrocza br. Jak wynika z danych BIK, było ich niecałe 3 mln wobec blisko 3,6 mln rok wcześniej.
Klienci uciekają do parabanków
Analityczka Open Finance podaje, że - mimo usilnych starań - nie udało się precyzyjnie ocenić, ilu kredytów i na jaką kwotę udzielają pozabankowe firmy pożyczkowe. BIK-owi udało się natomiast oszacować, ile kredytów do firm pożyczkowych wyprowadziły ostatnio same banki, zainteresowane, aby w ten sposób uniknąć rygorystycznych wymagań liczenia zdolności kredytowej klientów. Starają się one ominąć w ten sposób dokuczliwą rekomendację T. Jej nakazy okazały się prawdziwym ciosem dla kredytów ratalnych, które klient często zaciąga pod wpływem impulsu i chce załatwić szybko. Dlatego na rynek nieregulowany banki przenoszą przede wszystkim kredyty związane ze sprzedażą ratalną – wskazuje BIK. W ciągu półrocza strumień kredytów ratalnych, który popłynął obok banków, mógł sięgnąć pół miliona – szacuje Biuro. Komisja Nadzoru Finansowego obawia się, że taka praktyka zepsuje nieźle działający system badania rzetelności klientów poprzez BIK. Trudniej będzie bowiem o rzetelną ocenę klienta, jeśli przybywa osób, które zadłużają się na rynku nie nadzorowanym.
Na mniejszą akcję kredytową wpływ ma również, zdaniem Haliny Kochalskiej, mniejszy zapał Polaków do zaciągania kredytów. Przed decyzją o zadłużeniu się powstrzymuje ich przede wszystkim strach przez utratą pracy w obliczu kryzysu. W przypadku kredytów mieszkaniowych znaczenie ma również oczekiwany spadek cen nieruchomości. Część klientów przekłada zakup lokum licząc, że w przyszłym roku będzie taniej.
Każdy bank ma swój kalkulator
Zdaniem Haliny Kochalskiej, można oczekiwać, że po zmianach zwiększy się dostępność do kredytów. Powinno być też mniej formalności przy staraniach o kredyty konsumpcyjne. Jeśli przyjęty zostanie przedstawiony przez KNF projekt zmian rekomendacji T, dużo łatwiejszy będzie dostęp do kredytów ratalnych. Znów będzie można pożyczać pieniądze na oświadczenie do równowartości dwóch przeciętnych wynagrodzeń w przedsiębiorstwach.
Nadzór podpowiada także, aby banki w uproszczony sposób pożyczały znanym sobie klientom. Osoby z rachunkiem od 6 miesięcy bez większych formalności mogłyby pożyczać równowartość 3 przeciętnych wynagrodzeń w przedsiębiorstwach, a przy stażu 12-miesięcznym – równowartość 6 przeciętnych wynagrodzeń. Zniesiony ma być także limit rat do dochodów. Dzięki temu wzrośnie dostępność do pieniędzy. Na pewno nie będzie to jednak taka sama zmiana we wszystkich bankach. Bardziej liberalne podejście niż dziś będą miały tylko niektóre banki, gotowe do poniesienia większego ryzyka. O tym, że takie banki są, świadczy fakt, że niektóre już zdecydowały się otworzyć firmy pożyczkowe, omijając w ten sposób regulacje KNF.
Rynkowi kredytów mieszkaniowych i klientom mogłyby pomóc, zdaniem analityczki Open Finance, jednoczesne zmiany rekomendacji T i S. Bierze to już pod uwagę KNF. Wyjściem naprzeciw klientom z pewnością byłoby zniesienie limitu kredytu do dochodów.
Rekomendacja S ma pójść do poprawki w drugiej kolejności, po rekomendacji T. Zapowiada się, że tutaj zostanie zmieniony maksymalny czas, na jaki liczona jest zdolność kredytowa klienta, czyli 25 lat. Ograniczenie to ma być albo wydłużone, albo zniesione. Regulacje obejmujące rynek kredytów hipotecznych mają być odseparowane od regulacji dla kredytów mieszkaniowych.
Z pewnością zniesienie limitu rat kredytu w stosunku do dochodów, jak i wydłużenie okresu, na jaki maksymalnie liczona jest zdolność kredytowa, zwiększyłoby dostępność do kredytów mieszkaniowych. Szacuje się, że działanie obu tych rygorystycznych rekomendacji jednocześnie jest przyczyną odcięcia od kredytów ok. 15-20 proc. potencjalnych klientów. Ale tak jak w przypadku kredytów konsumpcyjnych, nie będzie jednakowej liberalizacji polityki kredytowej. Jeśli KNF wycofa obostrzenia, każdy bank włączy swój kalkulator kredytowy.
Informujemy, iż w związku ze zmianami zasad dystrybucji danych GPW wprowadzonymi 1 stycznia 2018 r. notowania dostępne są bezpośrednio na stronie money.pl
Zanim klikniesz „Zgadzam się” lub zamkniesz to okno, prosimy o przeczytanie tej informacji. Prosimy w niej o Twoją dobrowolną zgodę na przetwarzanie Twoich danych osobowych przez naszych partnerów biznesowych oraz przekazujemy informacje o tzw. cookies i o przetwarzaniu przez nas Twoich danych osobowych. Klikając „Zgadzam się” lub zamykając okno, zgadzasz się na poniższe. Możesz też odmówić zgody lub ograniczyć jej zakres.
Zgoda
Jeśli chcesz zgodzić się na przetwarzanie przez Zaufanych Partnerów Grupy SAGIER Twoich danych osobowych, które udostępniasz w historii przeglądania stron i aplikacji internetowych, w celach marketingowych (obejmujących zautomatyzowaną analizę Twojej aktywności na stronach internetowych i w aplikacjach w celu ustalenia Twoich potencjalnych zainteresowań dla dostosowania reklamy i oferty) w tym na umieszczanie znaczników internetowych (cookies itp.) na Twoich urządzeniach i odczytywanie takich znaczników, kliknij przycisk „Przejdź do serwisu” lub zamknij to okno.
Jeśli nie chcesz wyrazić zgody, kliknij „Nie teraz”.
Wyrażenie zgody jest dobrowolne. Możesz edytować zakres zgody, w tym wycofać ją całkowicie, przechodząc na naszą stronę polityki prywatności.
Powyższa zgoda dotyczy przetwarzania Twoich danych osobowych w celach marketingowych Zaufanych Partnerów. Zaufani Partnerzy to firmy z obszaru e-commerce i reklamodawcy oraz działające w ich imieniu domy mediowe i podobne organizacje, z którymi Grupa SAGIER współpracuje.
Podmioty z Grupy SAGIER w ramach udostępnianych przez siebie usług internetowych przetwarzają Twoje dane we własnych celach marketingowych w oparciu o prawnie uzasadniony, wspólny interes podmiotów Grupy SAGIER. Przetwarzanie takie nie wymaga dodatkowej zgody z Twojej strony, ale możesz mu się w każdej chwili sprzeciwić. O ile nie zdecydujesz inaczej, dokonując stosownych zmian ustawień w Twojej przeglądarce, podmioty z Grupy SAGIER będą również instalować na Twoich urządzeniach pliki cookies i podobne oraz odczytywać informacje z takich plików. Bliższe informacje o cookies znajdziesz w akapicie „Cookies” pod koniec tej informacji.
Administrator danych osobowych
Administratorami Twoich danych są podmioty z Grupy SAGIER czyli podmioty z grupy kapitałowej SAGIER, w której skład wchodzą Sagier Sp. z o.o. ul. Mieszka I 48/50, 35-303 Rzeszów oraz Podmioty Zależne. Ponadto, w świetle obowiązującego prawa, administratorami Twoich danych w ramach poszczególnych Usług mogą być również Zaufani Partnerzy, w tym klienci.
PODMIOTY ZALEŻNE:
http://www.biznesistyl.pl/ http://poradnikbudowlany.eu/ http://modnieizdrowo.pl/ http://www.sagier.pl/ Jeżeli wyrazisz zgodę, o którą wyżej prosimy, administratorami Twoich danych osobowych będą także nasi Zaufani Partnerzy. Listę Zaufanych Partnerów możesz sprawdzić w każdym momencie na stronie naszej polityki prywatności i tam też zmodyfikować lub cofnąć swoje zgody.
Podstawa i cel przetwarzania
Twoje dane przetwarzamy w następujących celach:
• 1. Jeśli zawieramy z Tobą umowę o realizację danej usługi (np. usługi zapewniającej Ci możliwość zapoznania się z jednym z naszych serwisów w oparciu o treść regulaminu tego serwisu), to możemy przetwarzać Twoje dane w zakresie niezbędnym do realizacji tej umowy.
• 2. Zapewnianie bezpieczeństwa usługi (np. sprawdzenie, czy do Twojego konta nie loguje się nieuprawniona osoba), dokonanie pomiarów statystycznych, ulepszanie naszych usług i dopasowanie ich do potrzeb i wygody użytkowników (np. personalizowanie treści w usługach), jak również prowadzenie marketingu i promocji własnych usług (np. jeśli interesujesz się motoryzacją i oglądasz artykuły w biznesistyl.pl lub na innych stronach internetowych, to możemy Ci wyświetlić reklamę dotyczącą artykułu w serwisie biznesistyl.pl/automoto. Takie przetwarzanie danych to realizacja naszych prawnie uzasadnionych interesów.
• 3. Za Twoją zgodą usługi marketingowe dostarczą Ci nasi Zaufani Partnerzy oraz my dla podmiotów trzecich. Aby móc pokazać interesujące Cię reklamy (np. produktu, którego możesz potrzebować) reklamodawcy i ich przedstawiciele chcieliby mieć możliwość przetwarzania Twoich danych związanych z odwiedzanymi przez Ciebie stronami internetowymi. Udzielenie takiej zgody jest dobrowolne, nie musisz jej udzielać, nie pozbawi Cię to dostępu do naszych usług. Masz również możliwość ograniczenia zakresu lub zmiany zgody w dowolnym momencie.
Twoje dane przetwarzane będą do czasu istnienia podstawy do ich przetwarzania, czyli w przypadku udzielenia zgody do momentu jej cofnięcia, ograniczenia lub innych działań z Twojej strony ograniczających tę zgodę, w przypadku niezbędności danych do wykonania umowy, przez czas jej wykonywania i ewentualnie okres przedawnienia roszczeń z niej (zwykle nie więcej niż 3 lata, a maksymalnie 10 lat), a w przypadku, gdy podstawą przetwarzania danych jest uzasadniony interes administratora, do czasu zgłoszenia przez Ciebie skutecznego sprzeciwu.
Przekazywanie danych
Administratorzy danych mogą powierzać Twoje dane podwykonawcom IT, księgowym, agencjom marketingowym etc. Zrobią to jedynie na podstawie umowy o powierzenie przetwarzania danych zobowiązującej taki podmiot do odpowiedniego zabezpieczenia danych i niekorzystania z nich do własnych celów.
Cookies
Na naszych stronach używamy znaczników internetowych takich jak pliki np. cookie lub local storage do zbierania i przetwarzania danych osobowych w celu personalizowania treści i reklam oraz analizowania ruchu na stronach, aplikacjach i w Internecie. W ten sposób technologię tę wykorzystują również podmioty z Grupy SAGIER oraz nasi Zaufani Partnerzy, którzy także chcą dopasowywać reklamy do Twoich preferencji. Cookies to dane informatyczne zapisywane w plikach i przechowywane na Twoim urządzeniu końcowym (tj. twój komputer, tablet, smartphone itp.), które przeglądarka wysyła do serwera przy każdorazowym wejściu na stronę z tego urządzenia, podczas gdy odwiedzasz strony w Internecie. Szczegółową informację na temat plików cookie i ich funkcjonowania znajdziesz pod tym linkiem. Pod tym linkiem znajdziesz także informację o tym jak zmienić ustawienia przeglądarki, aby ograniczyć lub wyłączyć funkcjonowanie plików cookies itp. oraz jak usunąć takie pliki z Twojego urządzenia.
Twoje uprawnienia
Przysługują Ci następujące uprawnienia wobec Twoich danych i ich przetwarzania przez nas, inne podmioty z Grupy SAGIER i Zaufanych Partnerów:
1. Jeśli udzieliłeś zgody na przetwarzanie danych możesz ją w każdej chwili wycofać (cofnięcie zgody oczywiście nie uchyli zgodności z prawem przetwarzania już dokonanego na jej podstawie);
2. Masz również prawo żądania dostępu do Twoich danych osobowych, ich sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania, prawo do przeniesienia danych, wyrażenia sprzeciwu wobec przetwarzania danych oraz prawo do wniesienia skargi do organu nadzorczego, którym w Polsce jest Prezes Urzędu Ochrony Danych Osobowych. Pod tym adresem znajdziesz dodatkowe informacje dotyczące przetwarzania danych i Twoich uprawnień.