Prof. Grzegorz Wrochna, prezes Polskiej Agencji Kosmicznej oraz prof. Piotr Koszelnik, rektor Politechniki Rzeszowskiej podpisali w czwartek w Rzeszowie porozumienie o współpracy Politechniki Rzeszowskiej z Polską Agencją Kosmiczną, na mocy którego ma powstać obserwatorium przestrzeni kosmicznej w Akademickim Ośrodku Szybowcowym w Bezmiechowej. Obecni też byli: wojewoda podkarpacki, Ewa Leniart i marszałek województwa, Władysław Ortyl.
W Polsce klimat pozwala na 50–80 pogodnych nocy w roku. Zanieczyszczenie światłem i przejrzystość atmosfery to także istotne ograniczenia dla prowadzenia optycznych obserwacji astronomicznych. Ponieważ najlepsze warunki pod tym względem odnotowuje się na południu Polski w Bieszczadach, POLSA wspólnie z Politechniką Rzeszowską planuje uruchomić nowe obserwatorium właśnie na tym obszarze.
Polska Agencja Kosmiczna zapewni prace budowlane oraz instalację, obsługę i utrzymanie infrastruktury przeznaczonej do obserwacji przestrzeni kosmicznej.
– Z punktu widzenia POLSA głównym celem obserwatorium będzie wyszukiwanie i śledzenie na niebie sztucznych satelitów Ziemi. Przy ciągle rosnącej liczbie satelitów jest to konieczne dla unikania zderzeń i zapewnienia bezpieczeństwa kosmicznego. Nawiązanie współpracy z Politechniką Rzeszowską pozwoli na szersze jego wykorzystanie. Budowa obserwatorium w Bezmiechowej z pewnością przyczyni się również do lepszego kształcenia kadr dla sektora kosmicznego w Polsce, w szczególności w dziedzinie bezpieczeństwa kosmicznego – mówił prof. Grzegorz Wrochna.
Budowa nowego obserwatorium pozwoli Polskiej Agencji Kosmicznej na testowanie nowych rozwiązań technologicznych, szkolenie personelu w zakresie obserwacji SST, testowanie i doskonalenie procedur operacyjnych oraz realizację projektów przy współpracy z innymi instytucjami w Polsce.
Bezpieczeństwo kosmiczne należy do priorytetów polityki kosmicznej POLSA. Jednym z głównych elementów tego zagadnienia jest SST (ang. Space Surveilance and Tracking), czyli wykrywanie i śledzenie sztucznych obiektów satelitarnych Ziemi. Realizacja większości zadań związanych z SST zaczyna się od obserwacji tych obiektów. Obecnie POLSA pozyskuje dane obserwacyjne przede wszystkim z teleskopów w postaci pomiarów astrometrycznych. Obserwacje tego typu wymagają odpowiedniego sprzętu oraz kompetencji. Obiekty satelitarne poruszają się po sferze niebieskiej ruchem niegwiazdowym z bardzo dużymi prędkościami. Ponadto są to obiekty o różnej i często zmiennej jasności, co dodatkowo utrudnia ich obserwacje optyczne.
– To przedsięwzięcie pozwoli wykorzystać infrastrukturę i potencjał badawczo-naukowy pracowników Politechniki Rzeszowskiej, którzy od wielu lat specjalizują się m.in. w tematyce lotniczej i kosmicznej. To jedna z wiodących dyscyplin naukowych na Politechnice Rzeszowskiej, co jest związane z obecnością przemysłu lotniczego w regionie. Kosmonautyka to naturalna konsekwencja związku z branżą lotniczą i w tym zakresie prowadzone są badania na naszej uczelni. Ta ważna inicjatywa powinna wzmocnić potencjał wzrostu badań naukowych w obszarze technologii kosmicznych i technik satelitarnych" – podkreśla dodał prof. Piotr Koszelnik.
Jak zauważył marszałek województwa, Władysław Ortyl, jesteśmy jedynym województwem, którego inteligentną specjalizacją jest lotnictwo i kosmonautyka.
– To jest DNA Podkarpacia i takie inwestycje zawsze będziemy wspierać. Bezmiechowa już jest znanym lotniczym ośrodkiem w naszym regionie, a wspólne plany, które dziś prezentujemy, spowodują jeszcze większe nim zainteresowanie. Współpraca Politechniki Rzeszowskiej i Polskiej Agencji Kosmicznej idealnie wpisuje się w ramy Strategii Województwa Podkarpackiego – stwierdził.
Polska Agencja Kosmiczna (POLSA) jest agencją wykonawczą MRiT powołaną w 2014 r. Jej zadaniem jest wspieranie polskiego przemysłu kosmicznego przez realizację priorytetów Polskiej Strategii Kosmicznej. POLSA współpracuje z międzynarodowymi agencjami oraz administracją państwową w zakresie badania i użytkowania przestrzeni kosmicznej. Odpowiada za promocję polskiego sektora kosmicznego w kraju i za granicą. POLSA prowadzi również działania związane z informacją i edukacją nt. wykorzystania technologii satelitarnych (m.in. nawigacji, obserwacji i komunikacji) w gospodarce, administracji i w życiu codziennym.
