Warta 205 mln zł inwestycja w rzeszowską kolej dobiega końca. Od sierpnia czynne jest 140-metrowe przejście podziemne, które zastąpiło pamiętną, wąską kładkę nad torami. Pasażerowie korzystają z trzech zmodernizowanych peronów i dodatkowego przystanku Rzeszów Zachodni przy al. Wyzwolenia. W najbliższym czasie będą gotowe cztery windy i cztery pary schodów ruchomych; rozpocznie się też budowa parkingu na 24 miejsca postojowe. Ostatnim etapem prac nad unowocześnieniem kolei będzie przebudowa budynku dworca PKP przy ul. Grottgera oraz otwarcie dla kierowców przejazdu pod wiaduktem przy ul. Batorego. Przyjdzie na to jeszcze poczekać, ponieważ etap ten zakończy się za około dwa lata.
Podróżni odjeżdżający ze stacji Rzeszów Główny, od wakacji odczuwają różnicę w codziennym korzystaniu z kolei. Od lata 2018 roku stacja była wielkim placem budowy. Trwała tu potężna inwestycja realizowana z Krajowego Programu Kolejowego, w ramach projektu: „Poprawa stanu technicznego infrastruktury obsługi podróżnych (w tym dostosowanie do wymagań TSI PRM)”. Wartość umowy współfinansowanej z środków unijnych Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko to 205 mln zł netto. Porównując główne stacje kolejowe w innych miastach wojewódzkich, przebudowa rzeszowskiej stacji była wręcz koniecznością.
Rzeszów posiada bowiem największy węzeł kolejowy w województwie podkarpackim i jeden z najważniejszych w południowo-wschodniej Polsce. W jego skład wchodzą dwie stacje: Rzeszów Główny i Rzeszów Staroniwa. Do tej pory w Rzeszowie były trzy przystanki kolejowe: Rzeszów Osiedle, Rzeszów Załęże i Rzeszów Zwięczyca, a dzięki inwestycji PKP PLK powstał czwarty – Rzeszów Zachodni (z dwoma nowymi peronami w rejonie al. Wyzwolenia), który został oddany do użytku w czerwcu 2019 r. Nowy obiekt zwiększa dostępność mieszkańców do kolei, ułatwiając podróże w kierunku zachodnim i północnym – w stronę Lublina i Krakowa. Przy al. Wyzwolenia przebudowano też trzy mosty, aby ułatwić dostęp do pociągów mieszkańcom Staromieścia i Baranówki.
Stacja Rzeszów Główny jak nowa
Inwestycyjnie najwięcej „działo się” i będzie się dziać w samym centrum miasta, na stacji Rzeszów Główny. Trzy perony zostały poddane gruntownej modernizacji. Z peronu 1 i 2 podróżni korzystają od lutego 2020 r., natomiast z peronu trzeciego, który był w najgorszym stanie, od drugiej połowy sierpnia. Nowe perony są szerokie (ok. 11 m) i wyższe, co ułatwia pasażerom wsiadanie do pociągów. Komfort zapewniają duże, zadaszone wiaty z ławkami i poczekalniami, a w lepszej orientacji na stacji pomaga ponad 100 tablic informacyjnych, ledowe oświetlenie i nowoczesne nagłośnienie. Dla osób niewidomych i słabowidzących, ułatwieniem w poruszaniu się jest system ścieżek naprowadzających i oznaczeń.
Sporym ułatwieniem dla wszystkich podróżnych będą także cztery windy (przy wejściu na peron nr 1 od Placu Dworcowego, przy peronach nr 2 i 3, przy wyjściu od ul. Kochanowskiego) i cztery pary schodów ruchomych na stacji (przy peronach nr 2 i 3 oraz przy wyjściach od Placu Dworcowego i ul. Kochanowskiego).
Fot. Tadeusz Poźniak
– Ich oddanie do użytkowania planowane jest w bieżącym kwartale lub na początku przyszłego. Muszą je poprzedzić odbiory i testy – wyjaśnia Dorota Szalacha z biura prasowego PKP PLK. – Stacja Rzeszów Główny staje się dostępniejsza i bardziej komfortowa dla wszystkich podróżnych.
Także w sierpniu udostępniono 140-metrowe przejście podziemne (wcześniej była oddana jedynie część łącząca 1 i 2 peron), którym można dostać się do peronów oraz swobodnie poruszać się między Śródmieściem a osiedlem 1000-lecia. Obiekt ten zastąpił zabytkową, wąską kładkę nad torami i zwiększył bezpieczeństwo w przemieszczaniu się. Tunel jest jasny i przestronny. Jego budowa kosztowała 16 mln zł.
Ponadto, na wyjściu z przejścia podziemnego od strony placu dworcowego znajdzie się zadaszenie harmonijkowego. Ponieważ historyczne zadaszenie było w złym stanie technicznym, nie było możliwe jego przeniesienie. Aby zachować „klimat”, inwestor wykonał nowe zadaszenie odzwierciedlające zabytkowe.
Pociągi po wiadukcie już jeżdżą, kierowcy pojadą pod wiaduktem za ok. 2 lata
W ramach modernizacji przebudowano także wiadukt kolejowy nad ul. Batorego, pod którym od lat odbywa się kłopotliwy ruch wahadłowy sterowany sygnalizacją świetlną. Wiadukt teraz jest większy i szerszy od starego. Poszerzony jest do 22 m, a jego wysokość zwiększono z 2,80 m na 4,60 m. Znajdują się na nim dwa pasy ruchu oraz chodnik i ścieżka rowerowa.
– Dzięki temu pod torami jest więcej przestrzeni na budowę drogi i chodników, co usprawni komunikację drogową. Prace „drogowe” realizowane są przez miasto. Od 21 sierpnia odbywa się sprawny i bezpieczny przejazd pociągów po wszystkich torach, ułożonych na obiekcie – informuje Dorota Szalacha.
Niestety, na przejazd pod wiaduktem przyjdzie jeszcze poczekać. Otwarcie wiaduktu dla kierowców planowane jest dopiero na połowę 2022 r.
– W ramach inwestycji, obejmującej przebudowę stacji Rzeszów Główny, PLK wykonają również dodatkowe prace, obejmujące remont zabytkowej wieżę ciśnień oraz budowę parkingu na 24 miejsca postojowe. Remont wieży ciśnień już trwa i do końca października odnowiona będzie min. elewacja, pokrycie dachowe i stolarka okienna. Prace związane z parkingiem rozpoczną się po uzyskaniu decyzji administracyjnej – pozwolenia na budowę i potrwają dwa miesiące. Budowa wieży ciśnień i parkingu jest elementem rekompensaty dla PKP S.A. za wyburzony budynek bagażowni dla potrzeb inwestycji na stacji Rzeszów Główny – dodaje Dorota Szalacha.
PKP S.A. zainwestuje w przebudowę dworca Rzeszów Główny
W ramach przedsięwzięcia przebudowany zostanie budynek dworca Rzeszów Główny przy ul. Grottgera 1. Powstanie również plac na poziomie -1. Nowoczesny obiekt, jako część węzła komunikacyjnego, ma spełniać współczesne wymagania i standardy obsługi podróżnych. Jednocześnie zostaną zachowane wysokie walory architektoniczne oraz zabytkowy charakter obiektu.
Plac na poziomie -1 będzie połączeniem trzech inwestycji: PKP S.A., Rzeszowskiego Centrum Komunikacyjnego i PKP PLK S.A. W ten sposób podróżni, bez konieczności wyjścia na zewnątrz, będą mogli przemieszczać się pomiędzy budynkiem dworca, peronami oraz parkingiem podziemnym.
Budynek będzie w pełni dostosowany dla osób o ograniczonych możliwościach poruszania się, w tym poruszających się na wózkach inwalidzkich. Obiekt będzie wyposażony w dźwigi osobowe, drzwi dostosowane do potrzeb osób poruszających się na wózkach oraz w elementy ułatwiające poruszanie się osób niewidomych i niedowidzących. Budynek zostanie wyposażony w szereg nowoczesnych urządzeń oraz systemów, dzięki którym pasażerowie będą czuli się bezpieczniej i bardziej komfortowo.
Ponieważ część zabudowań w rejonie budynku dworca jest wpisana do rejestru zabytków, pracownie projektowe musiały ściśle współpracować z konserwatorami zabytków.
Konserwator dopuścił możliwość przebudowy przestrzeni dworcowej przeznaczonej dla podróżnych z zachowaniem historycznego rozplanowania, tj. zachowania w przestrzeni holu głównego istniejących filarów i ścianek wraz z przywróceniem historycznego wystroju holu głównego z granitowymi i bazaltowymi okładzinami oraz kamienną posadzką. Możliwe będzie również przeniesienie istniejącej ceramicznej mozaiki i malowidła z holu głównego w inne miejsce, pod warunkiem odkrycia pierwotnej polichromii.
Zgodnie z wytycznymi konserwatora, dworzec zachowa istniejące gabaryty, bryłę i wygląd zewnętrzny wraz z wiatą peronową. Przewidziana jest rekonstrukcja narożnie umieszczonego zegara oraz symbolu PKP nad wejściem głównym. Zachowany zostanie modernistyczny charakter obiektu wraz z oryginalną okładziną z płyt kamiennych. Przywrócony zostanie oryginalny podział i profile okien nad wejściem głównym z lat 1961-62. Zachowana zostanie również wielkość istniejących otworów okiennych i drzwiowych, ich rozmieszczenie oraz zabytkowy detal architektoniczny w postaci gzymsów.
Wykonawcą inwestycji w Rzeszowie jest konsorcjum składające się z 4 firm: Track Tec Construction Sp. z o.o., Inżynieria Rzeszów S.A., INTOP WARSZAWA Sp. z o.o. oraz INFRAKOL Sp. z o.o. Sp. k.
