Ponad pół miliarda zł na Podmiejską Kolej Aglomeracyjną – inwestycję, dzięki której podróżowanie koleją pomiędzy Przeworskiem a Dębicą i Strzyżowem a Kolbuszową ma być szybsze i wygodniejsze. Powstanie zupełnie nowa linia prowadząca do lotniska w Jasionce, nowe przystanki i parkingi park&ride, zaś pasażerów będą wozić nowe tabory. W godzinach szczytu kursy będą się odbywać nawet co pół godziny. To dobra wiadomość dla wielu osób dojeżdżających do pracy lub szkół do Rzeszowa. Zgodnie z założeniami, PKA ma być gotowa w 2022 roku.
Podmiejska Kolej Aglomeracyjna – PKA, to projekt inwestycyjny, który zakłada szereg działań, mających rozwinąć transport kolejowy w aglomeracji rzeszowskiej. Do podpisania listu intencyjnego w sprawie PKA doszło na początku 2016 roku, natomiast w październiku 2019 r. PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. podpisały z Marszałkiem Województwa Podkarpackiego umowę partnerstwa w sprawie wspólnej realizacji projektu „Budowa Podmiejskiej Kolei Aglomeracyjnej”. Planowana inwestycja obejmie budowę i modernizację linii kolejowych oraz przystanków, by zapewnić mieszkańcom Rzeszowa i pobliskich miejscowości wygodne połączenia aglomeracyjne oraz lepszy dostęp do kolei.
Budowa Podmiejskiej Kolei Aglomeracyjnej uzyskała dofinansowanie z Centrum Unijnych Projektów Transportowych w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko 2014-2020. Budowa infrastruktury PKA i zakup 12 szynobusów (dostarczy je firma NEWAG z Nowego Sącza za około 200 mln zł) ma kosztować 550 mln zł.
Podmiejska Kolej Aglomeracyjna w kilkunastu gminach
Projekt będzie realizowany w ramach partnerstwa pomiędzy województwem podkarpackim, jednostkami samorządu terytorialnego (do współpracy włączyły się: Gmina Miasto Rzeszów, Gmina Boguchwała, Gmina Czarna, Gmina Czudec, Gmina Miasto Dębica, Gmina Głogów Małopolski, Gmina Miasto Kolbuszowa, Gmina Krasne, Gmina Łańcut, Gmina Miasto Łańcut, Gmina Przeworsk, Gmina Miasto Przeworsk, Gmina Sędziszów Małopolski, Gmina Strzyżów, Gmina Świlcza, Gmina Trzebownisko) i PKP PLK S.A. Beneficjentem jest Województwo Podkarpackie, które ponosić będzie pełną odpowiedzialność za przygotowanie, realizację, nadzór i końcowe rozliczenie projektu. Pozostałe podmioty pełnią rolę partnerów projektu, upoważnionych do ponoszenia wydatków kwalifikowanych i zobowiązani są do zapewnienia wkładu własnego dla realizowanych przez siebie zadań.
Realizacja projektu umożliwi prowadzenie ruchu PKA w relacjach: Rzeszów – Kolbuszowa – Rzeszów (linia 71), Rzeszów – Jasionka – Rzeszów (nowo wybudowana linia), Rzeszów – Przeworsk – Rzeszów (linia 91), Rzeszów – Dębica – Rzeszów (linia 91), Rzeszów – Strzyżów – Rzeszów (linia 106).
– Zakres, po stronie PLK przewiduje budowę od podstaw nowej blisko 5-kilometrowej linii kolejowej z Rzeszowa na lotnisko w Jasionce oraz prace w obrębie linii kolejowych biegnących od Dębicy przez Rzeszów do Przeworska oraz od Kolbuszowej po Strzyżów. Na tych trasach powstanie co najmniej kilkanaście nowych przystanków, które mają podróżnym ułatwić dojazd do Rzeszowa – mówi Dorota Szalacha z zespołu prasowego PKP PLK S.A.
W ramach Podmiejskiej Kolei Aglomeracyjnej powstaną również nowe mijanki, tory stacyjne, węzły przesiadkowe oraz parkingi park&ride dla samochodów i rowerów. System kierowania ruchem umożliwi poprawę bezpieczeństwa na przejazdach kolejowych i zapewni płynniejszy ruch pociągów. Będą one mogły się poruszać z prędkością 120 km/h.
Budowa linii kolejowej do Portu Lotniczego Rzeszów-Jasionka
Jednym z kluczowym elementów całego przedsięwzięcia będzie budowa wspomnianej linii kolejowej do Portu Lotniczego Rzeszów-Jasionka. Miasto nie jest skomunikowane w ten sposób z lotniskiem, choć niegdyś istniała prowadząca w stronę lotniska bocznica kolejowa. Została jednak zdewastowana w latach 90. Osobom udającym się do portu lotniczego pozostają na razie autobusy i samochody.
Linia kolejowa do lotniska Rzeszów-Jasionka będzie odgałęzieniem istniejącej linii kolejowej nr 71 Ocice – Rzeszów Główny. Włączy się do niej w ok. 59,6 km tej linii. Nowy odcinek pobiegnie po części w granicach terenów kolejowych linii nr 71 i nieistniejącej bocznicy kolejowej, po części poza terenami kolejowymi, przez tereny leśne i rolne, nieopodal budynków mieszkalnych oraz terenów lekko uprzemysłowionych. Ze względu na fakt, iż wzdłuż drogi wojewódzkiej 869 mieści się Podkarpacki Park Naukowo-Technologiczny Aeropolis, skupiający wiele zakładów pracy zatrudniających tysiące osób, wykonawca ma uwzględnić w tym miejscu budowę przystanku osobowego Park Technologiczny. Nowa linia pozwoli podróżującym na lotnisko szybsze dotarcie na miejsce, zaś pracownikom Aeropolis – do pracy.
Ponadto zostanie wybudowany wiadukt kolejowy nad drogą krajową nr 9 w Rudnej Małej, pomiędzy węzłem autostradowym a skrzyżowaniem z drogą wojewódzką nr 869, oraz stacja kolejowa – Port Lotniczy.
Strzyżów czeka na więcej połączeń kolejowych z Rzeszowem
Włodarze gmin upatrują w Podmiejskiej Kolei Aglomeracyjnej wielu korzyści. Wiążą z nią nadzieję na upłynnienie ruchu na drogach dojazdowych do Rzeszowa, gdzie w godzinach szczytu tworzą się spore korki. Ze względu na problemy z dojazdem na czas do stolicy Podkarpacia, rozwiązaniem są właśnie połączenia kolejowe, ale liczba kursów pociągów nadal jest zbyt mała w stosunku do potrzeb pasażerów.
– Nareszcie zostaniemy świetnie skomunikowani z Rzeszowem – nie ma wątpliwości Paweł Midura, zastępca burmistrza Strzyżowa. – W godzinach szczytu pociągi mają kursować tędy co godzinę, poza godzinami szczytu nieco rzadziej, ale i tak częściej niż mamy obecnie. Ta inwestycja da wiele możliwości osobom uczącym się i pracującym w Rzeszowie, gdyż czas dojazdu do miasta zostanie skrócony, a ponadto znacząco poprawi się komfort podróży.
Nie bez znaczenia będzie też odciążenie ruchu samochodowego na drodze Strzyżów-Rzeszów. Mimo że od początku 2020 roku kierowcy korzystają z obwodnicy, która wyprowadziła z centrum miasta ruch tranzytowy, dojazd do Rzeszowa bywa problematyczny. Podróż autobusem trwa ok. godziny. Mieszkańcy gminy korzystają wprawdzie z szybszych dojazdów do stolicy Podkarpacia szynobusami, jednak kursy odbywają się dość rzadko. Dzięki Podmiejskiej Kolei Aglomeracyjnej podróż pociągiem skróci się do niespełna 40 minut.
– Czekamy na tę inwestycję z niecierpliwością i z pewnością szybko przywykniemy do tego sposobu komunikacji. Szybszego i wygodniejszego. Podróż do Rzeszowa będzie krótsza i bardziej komfortowa – dodaje Paweł Midura.
W ramach Podmiejskiej Kolei Aglomeracyjnej na linii Strzyżów-Rzeszów powstanie nowy przystanek w miejscowości Żarnowa. W planach jest też budowa parkingu park&ride, który pozwoli podróżnym na pozostawienie na nim samochodu lub jednośladu. Parking ten planowany jest na terenie obecnego dworca PKP.
Gmina Strzyżów chciałaby też wyremontować zaniedbany i mocno zniszczony budynek dworca PKP. – Jest on w stanie agonalnym. Niestety, ze strony PKP jest duża opieszałość w rozmowach na temat przejęcia przez miasto gruntu należącego do kolei – wyjaśnia Paweł Midura. – Po remoncie dworzec służyłby podróżnym i mieszkańcom, mogłaby w nim funkcjonować np. kawiarnia.
Centrum przesiadkowe w Kolbuszowej, nowy przystanek w Sędziszowie
Także Kolbuszowa szykuje się do inwestycji na bazie obecnego budynku dworcowego. Ma tu powstać centrum przesiadkowe dla transportu kolejowego i autobusowego. Parking park&ride pomieści ok. 120 aut i rowery, ponadto powstaną nowe drogi i chodniki oraz zatoka dla autobusów. Znacząco zmieni się budynek dworcowy. W środku znajdzie się miejsce dla straży miejskiej, podróżnych (poczekalnia), pokoju dla matki z dzieckiem, a nawet świetlicy dla młodzieży z punktem bibliotecznym. Będzie także bar, centrum monitoringu i centrum świadczeń rodzinnych. Wszystko po to, by mieszkańcy mogli załatwić sprawy urzędowe zaraz po wyjściu z pociągu.
Mieszkańcy Sędziszowa Małopolskiego zyskają nowy przystanek zlokalizowany przy ulicach Grunwaldzkiej i Księżomost. Wokół niego powstanie parking na 44 samochody i pięć rowerów. Ponadto w pobliżu obecnego dworca autobusowego powstanie centrum przesiadkowe z parkingiem park&ride na ok. 100 aut.
Nowe parkingi dla samochodów pojawią się także przy nowych przystankach kolejowych w Rzeszowie (rejon Przystanku Rzeszów Zachodni przy alei Wyzwolenia, Rzeszów Wschodni na osiedlu Załęże i Rzeszów Zwięczyca).
Podróżnych przewiezie Polregio
Podróż koleją w ramach PKA będzie się odbywać nowoczesnym taborem, który zapewni województwo podkarpackie. Do przetargu na realizację połączeń ogłoszonego przez Urząd Marszałkowski Województwa Podkarpackiego zgłosiło się jedynie Polregio. Oferta polskiego przewoźnika opiewała na 489 milionów złotych brutto, przekraczając budżet samorządu na ten cel – 457 mln zł. Ostatecznie Urząd Marszałkowski podniósł budżet zamówienia i rozstrzygnął przetarg na korzyść Polregio. Polregio przez pięć lat, od 1 stycznia 2021 r. do 31 grudnia 2025 r., będzie obsługiwało połączenia kolejowe na Podkarpaciu, w tym właśnie Podmiejską Kolej Aglomeracyjną.
Częstotliwość kursowania pociągów w godzinach szczytu ma wynosić 30 minut, poza szczytem 60 minut, zaś w dni wolne od pracy 120 minut. Ponadto bilet aglomeracyjny ma umożliwiać przesiadkę z pociągów PKA do autobusów ZTM.
Pierwszy przetarg unieważniony, drugi jeszcze nie ogłoszony
Podmiejska Kolej Aglomeracyjna ma być gotowa w 2022 roku. Inwestycja jeszcze się nie rozpoczęła ze względu na unieważnienie przetargu. Pierwszy został ogłoszony jeszcze w 2019 roku. Zgłosiło się pięć firm, ale ich oferty znacząco przekraczały budżet założony przez PLK., czyli 374 mln zł. Najniższa złożona oferta opiewała na 617 mln zł, najwyższa – 789 mln zł.
– W postępowaniu przetargowym na budowę i modernizację linii kolejowych oraz infrastruktury przystankowej realizowanej w ramach projektu „Budowa Podmiejskiej Kolei Aglomeracyjnej”, wszystkie oferty przekroczyły kwotę, jaką zamierzano przeznaczyć na sfinansowanie inwestycji. 24 kwietnia br. zdecydowano o unieważnieniu przetargu. Planowany jest nowy przetarg ( w maju 2020 r. – przy. red). Celem przetargu jest wybranie wykonawcy i realizacja prac, umożliwiających uzyskanie zakładanych dotychczas efektów inwestycji – wyjaśnia Dorota Szalacha.
